COVID-19: Hattamaǵa ózgeris qajet pe?

Búginde COVID-19 –dyń naqty emi tabylǵan joq, tek sımtomdaryna qarap prasıentterge kómek beriledi.  Biraz adam jazylyp ta shyqty. Alaıda álde qaıter deısińmen, vırýsqa senbegen beıǵamdyqtyń kesirinen indet shyrmaýyna túsken jastyń da, jasamystyń da bul fánımen qoshtasyp jatqany aıan. Sondaı  ár habardy alǵan saıyn, jurtshylyq kóńili qatty alańdaýly. Qorqynysh, úreı jaılaǵan jerde emniń de shıpasy qaı jóndi?

KVI ǵylymda buryn belgili bolǵanymen byltyr kúzde Ýhanda shyqqan vırýstyń dál osy shtammy  kúlli adamzattyń eki aıaǵyn bir etikke tyqty. Ár memleket óz qotyryn ózi qasyp, DDSU usynǵan hattamalar negizinde pasıentterdi emdeý ústinde. Soǵan qaramastan, qurbandyq sany azaıar emes. Jarty mıllıonnan asty. Bul– kúlli álem tartyp otyrǵan taqsyret.

Jańa shtamm bolǵandyqtan onymen kúrestiń eń bir tıimdisin tabý da ońaı emes eken. Qazir barsha qazaqstandyq boıyn qatty qorqynysh bılep turǵan ýaqytta áleýmettik jelide Aına Álmuratqyzy atty dáriger Prezıdent Q. Toqaevqa úndeý jarııalady. Onda adamdar KVI-dan emes, hattamadaǵy emniń durys emestiginen qaıtys bolyp jatqanyn aıtqan dáriger. Qolyndaǵy derekterine súıengen ol aýrýhanadaǵy bir pasıenttiń  rentgen túsiriliminde ókpeniń 20 paıyzy aıazdy kúngi kúńgirt áınek tárizdi bolǵanyn, al   2 kúnnen soń onyń ókpesiniń  jartysyna  sý jınalǵanyn, ertesine tolyq isingenin aıtady. «Bul-ókpeniń isinýi. Biraq bul kovıdti qabyný emes!» degen Aına Álmuratqyzy oǵan sebep, fızıkalyq ertindige qosylyp tamyrdan tamshylatý arqyly  dári jiberý deıdi. О́kpe pnevmonııasynda fızıkalyq ertindi túgil kolloıdty ertindimen tamyrdan dári jiberý zııandy. Tek tuzdy ertindilerdi azdap ishkizý qajet. Elimizdegi emdeý hattamasyn  búgin ózgertpese, erteń ultqa qater, baýdaı orylyp túsemiz.. Adamdardyń kovıdten emes, ókpeniń isiginen ólip jatqanyn úlken jaýapkershilikpen aıtamyn!» deıdi.

Jelide janaıqaıyn jylap turyp jetkizgen Aına Álmuratqyzy bizdiń ınfeksıonıst dárigerler basqa elderdiń, sonyń ishinde Italııanyń tájirbıesin nege zerttemeıdi? Adamdar trombozdan ólip jatyr, ıtalııandyqtar muny túsindi, deı kele, óte úlken kólemdegi antıbıotık preparattardyń negizsiz taǵaıyndalýyna toqtalǵan. Men muny– farmkompanııalardyń múddesin tyqpalaý ma dep kúdiktenemin. Ol dáriler adamdardyń baýyryn otyrǵyzyp, búırek jetispeýshiligi aýrýyn týyndatýda degen ol dárihanalar jelisiniń dál qazirgi tirligine ashýly ekenin aıtqan. «Dárihana qojaıyndary – sizder eldi tonaýshysyzdar! Jekemenshik klınıka dárigerleri baǵasy qymbat dárilerdi taǵaıyndaýda. Áriptester, bulaı isteýge bolmaıdy, doǵaryńyzdar! Sizder munyń báriniń baýyrǵa qalaı áser etetinin bilesizder ǵoı. Bul – ulttyń densaýlyǵy. Sizder meni estıdi dep oılaımyn», dep óziniń Instagram paraqshasynda beınejazba jarııalady.

Reanımatolog dáriger Ǵabıt Nurhanuly «Adamdarǵa aıtyp-aıtyp sharshadym, sý ishpeńder, bul sý ishetin, tamyrǵa dári salatyn aýrý emes, ólip jatqandar durys em almaǵannan ólip jatyr, desem ózge túgil jeńgem de senbeıdi. Bári aqyldy danyshpan, emshi. Kardıoreanımasııada jumys istegende ár mıllıgramm sýdy eseptep quıamyz. О́lip jatqandar tekke ólip jatyr, durys emdelmeı», dedi Aına Álmuratqyzynyń úndeýine qatysty pikirin suraǵanymyzda.

Qalaı bolǵanda da KVI-men, pnevmonııamen kúreste bir kiltıpannyń barlyǵy anyq. Jedel túrde hattamany qaıta qaraý qajet tárizdi.