Ulttyq ortalyqta qalaı em alýǵa bolady?

Medısına • 16 Qyrkúıek, 2020

Ulttyq ortalyqta qalaı em alýǵa bolady?

Nur-Sultan qalasyndaǵy Ulttyq neırohırýrgııa ortalyǵy onlaın jáne elektrondy formatta qashyqtan konsýltasııalar júrgizip keledi.

Anar TО́LEÝHANQYZY

Pandemııa yrǵaqty ómirdiń júrisin ózgertýge májbúrledi. Álemge ámirin júrgizgen indettiń qıyndyǵyna qaramastan karantın kezinde de, ortalyqta naýryz ben tamyz aılary aralyǵynda 1190 naýqasqa neırohırýrgııalyq kómek kórsetildi. Qıyn kúnderde qanshama janǵa telemedısınaǵa súıenip járdem berildi. Bir ǵana mysal. Túrkistan oblystyq klınıkalyq aýrýhanasyna bas súıegi men mıyna aýyr zaqym kelgen pasıent kelip túsedi. Kelesi kúni oblystaǵy áriptester Ulttyq ortalyqqa habarlasty. Jaǵdaıdy ejiktep surap, taldamalarmen tanysqan ortalyq mamandary pasıentke qatysty ári qaraıǵy emdeý taktıkasyn túzedi. Jedel MRT túsirilip, odan soń aýrýǵa operasııany qalaı júrgizý kerektigin anyqtaý qajettigi aıtyldy. Bul pandemııanyń bizdiń elimizge de tyrnaǵyn qatty batyryp turǵan kezi bolatyn.

Búginde stasıonardaǵy pasıentter emdi tolyq kólemde alyp jatyr, al ambýlatorlyq pasıentter úshin medısınalyq qyzmetter barlyq sanıtarlyq-epıdemııalyq normalardy saqtaı otyra, kezeń-kezeńimen jandaný ústinde. Neırohırýrg, nevrolog (eresekter jáne balalar) qabyldaýlaryna qaralýshylar aldyn ala jazylý arqyly kelýi tıis, deıdi ortalyqtyń jaýapty qyzmetkerleri.

Indet qyspaǵy adamdardyń aıaqtaryn da tusap tastady. Jumysy toqtap, qarjydan qysylyp, Nur-Sultan qalasyna kelip qarala almaıtyn jandardyń da barlyǵy aıan. Sol jaǵdaıdy jáne ózge de qajettilikti eskergen ortalyq syrttaı̆ konsýltasııalardy onlaı̆n jáne elektrondy formatta júzege asyrady. Ol úshin pasıent shaǵymdaryn, aýyrý tarıhyn, pasıenttiń jaı̆-kúı̆in nemese medısınalyq kóshirmeni, sondaı̆-aq KT, MRT nátıjelerin kórsetken málimetterdi neuro_omo@mail.ru mekenjaı̆laryna qysqasha hat túrinde jiberý qajet. Al dıskidegi KT nemese MRT sýretteri kerek bolǵanda, barlyq faı̆ldardy dıskiden kompıýterge kóshirip, dısk faı̆ldaryn RAR nemese ZIP formatynda arhıvtep, hatqa faı̆ldy nemese faı̆ldy júkteý siltemesin qosa tirkep, joǵaryda kórsetilgen elektrondy poshta mekenjaı̆laryna jiberý kerek. Al plenkada KT nemese MRT sýretterin jiberý qajet bolǵan jaǵdaı̆da telefon kamerasyna nemese fotoapparatqa jaryq fonda túsirip (plenkany terezege salyp túsirýge bolady) barlyq faı̆ldardy múmkindiginshe jpeg formatynda saqtap, bir qaltaǵa jınap, faı̆ldardy nemese faı̆l siltemesin qosyp, elektrondy poshta mekenjaı̆laryna jiberý kerek.

Buǵan qosa Ulttyq neırohırýrgııa ortalyǵy emdeýge jatqyzý bıýrosy portaly arqyly neırohırýrgııalyq patologııasy bar eresek pasıentter men balalardy emdeıdi. Bul úshin pasıentte JRVI belgileriniń bolmaýy (murynnan sý ketý, jótel, dene qyzýynyń kóterilýi), konsýltasııalyq qorytyndyda kórsetilgen tizbege sáıkes zerthanalyq jáne aspaptyq tekserý ádisteriniń nátıjeleri qajet. Sonymen qatar COVID-19 testiniń PTR nátıjeleri mindettelgen. Al onyń merzimi taldaý júrgizilgen sátten bastap 5 kúnnen aspaýy kerek. Budan basqa, konsýltasııalyq qorytyndyda kórsetilgen tizbege sáıkes zertteýlerdiń zerthanalyq jáne aspaptyq ádisteriniń (AITV-ǵa qan taldaýy, V jáne S gepatıtteri, flıýorografııa jáne t.b.) qorytyndylary qajet. Bir eskeretin dúnıe, olardyń tapsyrylý merzimderine nazar aýdarý kerek, deıdi neırohırýrgııa salasynda joǵary bilikti kómek beretin ortalyq.

Indet medısınalyq kómek berý salasyna óziniń buıryǵyn, ámirin júrgizdi. Kóptegen medısına mekemeleri qaıta jabdyqtalyp, KVI-men kúresetin provızorlyq ortalyqtarǵa aınaldy. Osyndaı kúrdeli kezeńde ortalyqtaǵy otandyq neırohırýrgtar aımaqtardaǵy áriptesterine qazirgi zamanǵy tehnologııalardyń kómegine júgine otyra bilgenimen bólisip, qolushyn sozýǵa ázir. Bul rette telemedısınanyń múmkindigin paıdalanyp, jer-jerdegi áriptesterge neırohırýrgııa boıynsha aýyr naýqastardy aıyqtyrý, qatarǵa qosý jaıynda keńester berýge ázirmiz, deıdi ortalyq qyzmetkerleri.

Kúnniń mańyzdy jáne ózekti jańalyqtaryn «Egemen Qazaqstan» telegram kanalynan oqyńyz