Qazaqstan – Tájikstannyń negizgi saýda seriktesteriniń biri

Memleket basshysy jýrnalıster aldynda sóılegen sózinde Tájikstanǵa resmı saparmen kelýge shaqyryp, qonaqjaı tájik jerinde qushaq jaıa qarsy alǵany úshin Prezıdent Emomalı Sháripuly Rahmonǵa zor rızashylyǵyn bildirdi.

Qasym-Jomart Toqaev Tájikstannyń Qazaqstan úshin óńirdegi mańyzdy seriktes memleket qana emes, tilektes ári baýyrlas el ekenin atap ótti.

– Bizdiń halyqtarymyzdy dostyqtyń berik arqaýy, ortaq tarıh, rýhanı jáne mádenı qundylyqtar biriktiredi, – dedi Memleket basshysy.

Prezıdent búgingi kelissózder Qazaqstan men Tájikstan arasyndaǵy qatynastardyń joǵary deńgeıde ekenin taǵy da bir márte kórsetkenin aıtty.

Qasym-Jomart Toqaev ekijaqty jáne kópjaqty yqpaldastyqtyń ózekti máseleleri boıynsha naqty kelisimderge qol jetkizilgeni týraly aıtyp, onyń eki el halyqtarynyń ál-aýqatyn arttyrýǵa yqpal etetinine senim bildirdi.

Qazaqstan Prezıdentiniń pikirinshe, júrgizilgen kelissózderdiń tereń sımvoldyq máni bar. О́ıtkeni ol eki memlekettiń Táýelsizdiginiń 30 jyldyq mereıtoıy aıasynda ótip otyr.

Qasym-Jomart Toqaev kezdesý qorytyndylaryn joǵary baǵalaı kele, taraptar keleshek yqpaldastyqtyń negizgi baǵyttaryn aıqyndaı alǵanyn jetkizdi.

– Qazaqstan – Tájikstannyń negizgi saýda seriktesteriniń biri. Byltyrǵy jyldyń qorytyndysy boıynsha ózara saýda-sattyqtyń burynǵy kólemin saqtap qana qoımaı, sondaı-aq, taýar aınalymynyń ósimin 800 mıllıon dollarǵa deıin jetkizdik. Pandemııa jaǵdaıynda bul jaman kórsetkish emes, – dedi Prezıdent.

Memleket basshysy ónerkásip kooperasııasy men ınvestısııalyq yntymaqtastyqty damytýdyń mańyzdylyǵyna nazar aýdardy. Onyń aıtýynsha, Qazaqstan kompanııalary Tájikstanda avtomobıl jáne avtobýs shyǵaratyn, transformator zaýytyn salatyn birlesken kásiporyn ashýǵa daıyn. Sonymen qatar qazaqstandyq kásipkerler temirjol qural-jabdyqtaryn, teplovozdar men vagondardy, tikushaqtardy, «Rogýn JES-i» qurylysy men basqa da nysandarǵa metall ónimderin jetkizý isin ulǵaıtýǵa múddeli.

Qasym-Jomart Toqaev eki el úkimetteriniń atalǵan baǵyt boıynsha júıeli kelissózder júrgizip jatqanyn, birlesken iri óndiris jobalaryn júzege asyrýdy kózdeıtin birqatar qujatqa qol qoıylǵanyn atap ótti.

Prezıdent ózara saýda-sattyqtyń ulǵaıýy aýyl sharýashylyǵy salasyndaǵy yntymaqtastyqty nyǵaıtýǵa tyń serpin beretinine toqtaldy.

– Qazaqstan ózara tıimdi sharttar boıynsha bıdaı, un, et jáne sút ónimderin jetkizýdi arttyrýǵa nıetti. О́z kezeginde, Tájikstannyń Qazaqstanǵa jemis-kókónis ónimderin eksporttaý múmkindigi zor. Fermerlerimizdi qoldaý, qajetsiz aralyq kedergilerdi azaıtý úshin Tájikstannyń aýyl sharýashylyǵy ónimderin Qazaqstan naryǵyna jetkizýdi qamtamasyz etý jónindegi birlesken kóterme basqarý ortalyqtaryn qurý ıdeıasyn qoldadyq, – dedi Memleket basshysy.

Sonymen qatar Qasym-Jomart Toqaev Qazaqstan men Tájikstan arasyndaǵy kólik-tranzıt áleýetin tıimdi paıdalaný qajet ekenin atap ótti.

Prezıdent tasymal kólemin arttyrýǵa tyń serpin berý maqsatynda eki el úkimetterine tarıf saıasatyn ońtaılandyrý jáne tasymal talaptaryn jaqsartý jumystaryna qatysty sharalar qabyldaýǵa tapsyrma berilgenin aıtty.

Qasym-Jomart Toqaev atalǵan ýaǵdalastyqtardyń tabysty júzege asyrylýy ózara saýda aınalymynyń mejesin 1 mıllıard dollardan asyrýǵa jáne jaqyn bolashaqta bul kórsetkishti eki ese ulǵaıtýǵa múmkindik beretinine senim bildirdi. Budan bólek kelissózder barysynda sý-energetıkalyq jáne áskerı-tehnıkalyq salalardaǵy yqpaldastyq máseleleri de talqylandy.

Sonymen qatar Memleket basshysy mádenı-gýmanıtarlyq baılanystardy keńeıtý, onyń ishinde, eki eldiń mádenı kúnderin ózara almasyp ótkizý jaıynda aıtty.

– Qazaqstan tájik stýdentteri úshin beriletin bilim granttarynyń sanyn kóbeıtedi. Bul bizdiń jastarymyzdy odan saıyn jaqyndata túsedi. Ol bizdiń elderimiz arasyndaǵy shynaıy dostyq qatynastardyń sabaqtastyǵyn saqtaýǵa yqpal etedi, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.

Prezıdenttiń aıtýynsha, kelissózder kezinde Ortalyq Azııadaǵy turaqtylyq pen qaýipsizdikti qamtamasyz etýge qatysty ózekti máselelerge erekshe kóńil bólingen.

Aýǵanstandaǵy ahýal týraly aıta kele, Qasym-Jomart Toqaev tájik tarapyna jáne onyń basshylyǵyna álemdik kún tártibindegi ózekti problema boıynsha mazmundy konsýltasııa bergeni úshin rızashylyǵyn bildirdi.

– Qazaqstan óńirdegi beıbitshilik pen tatý kórshilikti saqtaý jáne ózara senimdi nyǵaıtý úshin baýyrlas memleketterdiń kúsh-jigerin biriktirýdi qoldaıdy. Ortalyq Azııa – ekonomıkalyq, kólik-tranzıttik jáne adamı áleýeti mol, biregeı múmkindikteri men resýrstary zor aýmaq, – dedi Memleket basshysy.

Qasym-Jomart Toqaev óńirlik kooperasııaǵa tyń serpin berý maqsatynda taraptar Memleket basshylary men úkimetterniń, sondaı-aq, salalyq mınıstrlikterdiń jetekshileri deńgeıinde júrgiziletin ózara konsýltasııalardy jalǵastyrýǵa ýaǵadalsty.

Qazaqstan Prezıdenti Tájikstan Prezıdentin ózine yńǵaıly ýaqytta memlekettik saparmen kelýge shaqyrǵanyn aıtty.

Memleket basshysy tájik tarapynyń 2025 jyldy Halyqaralyq muzdyqtardy saqtaýdyń jyly dep jarııalaý týraly bastamasyn qoldaıtynyn jetkizdi.