Alashtyń Kók baıraǵyn kimder kóteredi?

О́ıtkeni jeńil atletıka, júzý, ten­nıs sııaqty sport túrleriniń halyqara­lyq federasııalary keıbir sport­shylar­dyń nátı­jelerin nazarǵa alyp, arnaıy joldama bóledi.

Dál qazir jankúıer kókeıinde joldamadan bólek, Olımpııa oıyndarynyń ashylý saltanatynda elimizdiń Memlkettik týyn kimder kóteredi degen suraqtyń turǵany anyq. Halyqaralyq Olımpıada komıtetiniń jańa zańy boıynsha ashylý saltanatynda týdy mindetti túrde bir er jáne bir áıel sportshy kóterip shyǵýy tıis.

Olımpııa oıyndarynda Tý ustap shyǵý úlken abyroı jáne sol sportshyǵa úlken jaýapkershilik júkteıtini aıtpasa da túsi­nikti. Tý kóterip shyqqan sportshy ony jaı kóterip qana qoımaı, jeńispen oralýǵa barynsha kúsh-jigerin salýy tıis.

Ázirge tý kóteretin sportshylardyń esimi esh jerde jarııalanbady. Eger joldama alǵan sportshylardyń tizimine qaraı­tyn bolsaq, úmitkerler retinde Rıo Olımpıadasynyń qola júldegeri Elmıra Syzdyqova (áıelder kúresi) men London Olımpıadasynyń chempıony Olga Rypakova (jeńil atletıka) syndy sportshylardy aıtýǵa bolady. Sondyqtan áıelder arasynda týdy Elmıra Syzdyqovaǵa nemese Olga Rypakovaǵa bersek, esh utyl­maımyz.

Al erlerge kelsek, bul turǵyda kandıdattar kóp-aq. Máselen, boksshylar. Onyń ishinde quramanyń kapıtany, asa aýyr salmaqta álemniń eki dúrkin kúmis júldegeri Qamshybek Qońqabaevty nemese álem chempıony Bekzat Nurdáýletovti (81 kg) aıtýǵa bolady. Sondaı-aq balýandardyń arasynda da nar tulǵaly jigitterimiz jetedi. Máselen, erkin kúreste 97 kılodaǵy Álisher Erǵalı men grek-rım kúresiniń sheberi Nursultan Tursynov (87 kg) jáne dzıýdoshy Islam Bozbaev (90 kg) laıyq deýge bolady.

Tý kóterýdiń de ózindik jaýapkershiligi bar. Sondyqtan Týdy ustatarda sport bas­shylary «jeti ret ólshep, bir ret keskenderi» abzal. О́ıtkeni keıbir sportshyǵa psıhologııalyq turǵydan aýyr tııýi múmkin. Ásirese, Olımpııa oıyndarynan medal kútip otyrǵan sportshylarǵa qıyndaý. Ony osyǵan deıingi ótken Olımpıadalardan baıqaýǵa bolady. 

Máselen, elimiz táýelsizdigin alyp, óz aldyna derbes memleket retinde qatysqan alǵashqy Atlanta Olımpıadasynda Týdy Qazaqstan Prezıdentiniń qolynan dańqty balýan Dáýlet Turlyhanov alǵan-dy. Alaıda ashylý saltanatynda Týdy boksshy Ermahan Ybraıymov kóterip shyqty. О́ıtkeni Dáýlet Turlyhanov ashylýdyń ertesinde birden beldesýge túsetin boldy. Ermahan óz kezeginde Atlantanyń qola medalin jeńip alyp, ózine artylǵan senimdi aqtap shyqty.

Jalpy, táýelsizdik alǵaly beri qatys­qan jazǵy Olımpııa oıyndarynda Tý kóte­rip shyqqan sportshylardyń ishinde tek Erma­han Ybraıymov qana erlik kórsetkenin aıta keteıik. Atlanta Olımpıadasynan keıin Ermahan Sıdneı Olımpıadasynda da sondaı qurmetke ıe boldy. Prezıdenttiń aldyn­da «Sıdneıde Kók baıraǵymyzdy jelbi­retip baryp, jelbiretip qaıtamyn», dep ýáde bergen boksshy Olımpıada chempıony atandy.

2004 jyly Afına Olımpıadasynyń ashylý saltanatynda Týdy dzıýdoshy Ashat Jit­keev ustap shyqty. Alaıda ol Grekııada júl­de ala almady. Alǵashqy aınalymda Belarýs balýany Igor Makarovtan uty­lyp qalǵan otandasymyz artynsha jubanysh belde­sýinde ázerbaıjandyq balýannan jeńi­lip, qola medaldan da kúder úzdi. 

2008 jyly Beıjiń Olımpıadasynda Atlantadaǵydaı jaǵdaı qaıtalandy. Qazaqstan Prezıdenti qolynan Týdy boks­shy Serik Sápıev qabyldap alǵanymen, kún­tizbege baılanysty boksshymyz ashylý saltanatyna qatyspady. Sóıtip bul qurmet aýyr atlet Baqyt Ahmetovke buıyr­dy. Biraq Ahmetovti júldegerler qata­rynan kóre almadyq. Senim artqan sport­shymyz jarys qorytyndysy boıynsha besinshi orynǵa turaqtady. 2012 jyly London Olımpıadasynda balýan Nurmahan Tinálıev (sýrette) Týdy alyp shyqqanymen, ókinishke qaraı, ol da alǵashqy beldesýinde shved balýanynan utylyp, elge erte oraldy. 

Rıo Olımpıadasyna Týdy taekvondoshy Rýslan Japarov alyp shyǵyp edi. Rýslannan kemin­de qola medal kútilgenimen, oǵan jerebe óte aýyr tústi. Alǵashqy jekpe-jekte 2015 jylǵy álem chempıony ázerbaıjandyq Radık Isaevtan, qola medalǵa barar jolda 2008 jylǵy Olımpıada chempıony, ońtús­tik­koreıa­lyq Chha Don Mınnen utylyp qal­dy.

Kórip otyrǵanymyzdaı, Olımpıadanyń ashylý saltanatynda Tý ustaǵandardyń qaı-qaısysy da «jelbiretip baryp, jel­biretip qaıtatyndaı» kúsh-qaırattary jet­kilikti órender. Osy joly da biz óz sport­shylarymyzǵa senemiz. El namysyn abyroımen qorǵaıtyn jerlesterimizge Ermahan Ybraıymovtaı baq pen baby qatar shaýyp, Kók týymyzdyń tuǵyryn bıik etse eken degen tilek qosamyz.