Almatyda jaryq nege sóndi?

Eki mıllıonnan asyp jyǵylatyn tur­ǵyny bar megapolısti bir sát elektr qýa­tyn­­syz elestetýdiń ózi qıyn. Energııa tap­­shy­lyǵy ásirese shahardyń shet aýdan­daryn­da baıqalǵan. Keı núktelerde jarty saǵat­qa, al keı aýmaqtarda 1-2 saǵat kól­emin­de toq bolmaǵan. Baǵdar­sham­dar­dyń is­ten shy­ǵýyna baılanysty jol qozǵa­ly­syn­da az­dy-kópti keleńsizdik týyn­da­ǵany­men, qa­la­­nyń tynys-tirshiligin qam­tama­syz ete­­tin salalardyń jumysynda pálen­deı ir­ki­lis bola qoıǵan joq. Almaty qalasy men ob­lys aýma­ǵyn túgeldeı derlik elektr ene­r­­gı­ıa­­symen qamtyp otyrǵan «Alataý Ja­ryq» kom­­pa­­nııasy atalǵan jaıǵa qatysty anyqtama berdi.

«Alataý Jaryq kompanııasy» AQ «Sol­tústik-Ońtústik» joǵary voltti elektr taratý jelisinde oryn alǵan apattyq jaǵdaı saldarynan elektr qýatynan ajyratylǵan Almaty qalasynyń tutyný­shylaryn jaryqpen qamtamasyz etý tolyq kólemde qalpyna keltirdi. Aǵymdaǵy táýliktiń 13 saǵat 53 mınýtynda barlyq ajyratylǵan abonentterge elektr energııasy berildi. Energııamen jabdyqtaýdaǵy úzilis 1 saǵat 48 mınýtty qurady. Apat kezinde megapolıstiń ákimshilik aýdandary boıynsha barlyǵy 92 myńnan astam tutynýshy jaryqsyz qaldy. Onyń 88,5 myńy – turǵyn úıler men páterlerge tıesili», dep málimdedi jaýapty mekemeniń baspasóz qyzmeti.

Dál osy ýaqyt aralyǵynda jalǵyz Almatyda ǵana emes, Almaty oblysynyń aýmaǵynda, sondaı-aq Jambyl, Túr­kistan, Qyzylorda oblystarynyń keı jerlerinde energııa tapshylyǵy týyn­daǵan. Turǵyn­dardy alańdatqan ahýal­ǵa qatysty sál keıinirek málimdeme ja­saǵan Energetıka mınıstrligi bul jaıt Ortalyq Azııa­nyń energııa júıe­sindegi apattyq teń­gerimsizdikke baılanysty bolǵanyn jet­kizdi. Jelide Qyr­ǵyz Respýblıkasy men О́zbek­stan Respýb­lıkasynyń birqatar óńi­rinde de elektr qýaty ýaqytsha isten shyq­qany týraly aqparat taraǵan bolatyn.

«Atalǵan jaıtqa baılanysty «Qazaq­stan­nyń Soltústik-Shyǵys-Ońtústik» jeli­sine 500 kv elektr energııasynyń tranzı­tine shamadan tys júkteme tústi. Osy­ǵan baılanysty ońtústik aımaq tutynýshy­larynyń edáýir bóligin ajyratý arqyly «Qazaqstannyń Soltústik-Shyǵys-Ońtústik» tranzıtiniń apattyq bólinýi oryn aldy. Shekteýler kólemi 1500 megavattan asty. Atap aıtqanda, Almaty qalasy men Almaty oblysynda – 1000 MVt, Jambyl oblysynda – 300 MVt, Túrkistan oblysynda – 500 MVt jáne Qyzylorda oblysynda – 20 MVt. Jıiliktiń tómendep ketýi saldary­nan О́zbekstan, Qyrǵyzstan energııa júıe­leri tolyq óshirildi. Avtomatıkanyń iske qosy­lýyna baılanysty Jambyl GRES, Shymkent JEO-3, Qyzylorda JEO-6 jáne Almaty oblysynyń elektr stan­sasynyń óshirilýine jol beril­gen joq», dep málimdedi Energetıka mınıstrligi.

Sala mamandary mundaı jaılardyń oryn alýy qalypty qubylys ekenin, son­dyqtan buǵan alańdaýǵa negiz joqtyǵyn, qalany jaryqpen qamtý júıesi kún sanap jetilip kele jatqanyn jetkizdi.

Dese de Almatyda energııa salasyna qatysty ózekti másele joq emes. Elimizdegi eń alyp megapolıstiń keı aýdandaryndaǵy jerasty elektr jelileriniń tozyǵy jetip turǵanyn buǵan deıin mamandar pikirimen alǵa tartqan edik. Júrgizilgen zertteýge sáıkes qalanyń keıbir jerasty núktele­rindegi búginge deıin qoldanylyp kele jatqan elektr symdary sonaý Ekinshi dúnıejúzilik soǵysqa deıin ornatylǵany anyqtalǵan. Bul symdar qansha jerden tózimdi ári berik desek te, toqtyń aty toq. Sondyq­tan bul máselege jeńil-jelpi qaraýǵa bolmaıdy. Álemniń «aqyldy qalalarynyń» qataryna qol sozǵan Almaty úshin bul kesheýildetpeı sheshimin tabýǵa tıis máseleniń biri. О́rkenıetke qosylǵysy keletin megapolıs aldymen qýat kózderin rettep alǵany jón.

ALMATY