Oral qalasynda jańa áýe termınaly ashyldy

Oral qalasyna ushaqpen kelip-ketip júrgender biledi, sońǵy eki jyldan beri áýejaı ǵımaraty jóndeýge jabylyp, jolaýshylar ýaqytsha qoıylǵan qýyqtaı jerde tirkelýge májbúr edi. Ásirese bul kórinis Aq Jaıyq óńirine alǵash kelgen adamǵa esinen ketpesteı jaǵymsyz áser qaldyratyn. Burynǵy áýejaı ǵımaraty áýeli kúrdeli jóndeýge jabylyp, keıin onyń irgetasyndaǵy aqaýǵa baılanysty múldem jańa joba qabyldanǵan. Osylaısha eki jylǵa sozylǵan qurylys aqyry sátti aıaqtaldy. Sáýirdiń 7-si kúni jańa áýe termınalynyń tusaýkeser rásimine Qazaqstan Respýblıkasy Indýstrııa jáne ınfraqurylymdyq damý vıse-mınıstri Berik Kamalıev arnaıy qatysty.

«Bıyl qazaqtyń qaharman qyzy Mánshúk Mámetovanyń týǵanyna 100 jyl tolý qurmetine oblys jurtshylyǵy batyrdyń esimin áýejaıǵa berýge usynǵan edi. Ol tilekke úkimet basshysy qulaq asyp, jaqynda resmı qaýly shyqty. Mine, búgin sý jańa ǵımaratty ashyp otyrmyz. Árıne, qurylys kezinde bizdiń jerlesterimiz, qala qonaqtary kóp qıyndyqqa, qolaısyzdyqqa kez boldy, synǵa da ushyradyq. Biraq biz qalaı da jolaýshylarǵa sapaly, yńǵaıly termınal salýdy uıǵardyq. Sondyqtan bul jobanyń «basy qatty, aıaǵy tátti» boldy degen oıdamyn. Osy jobaǵa qarjy bólgen, qoldaý kórsetken Qarashyǵanaq Petroleým Opereıtıng b.v. kompanııasyna, bas merdiger, oraldyq «KazConstructionGroup» kompanııasyna, termınal mańyn abattandyrýǵa atsalysqan belgili baǵban Qaırat Kárimovke alǵys aıtamyn», dedi óz sózinde Batys Qazaqtan oblysynyń ákimi Ǵalı Esqalıev.

Qurylysyna 6,6 mlrd teńge jumsalǵan Oral halyqaralyq áýejaıynyń jańa termınaly óńirdegi týrızmniń damýyna, jolaýshylar aǵynyn ulǵaıtýǵa, jańa halyqaralyq baǵyttardy ashýǵa, áýe kólikteri arqyly júk aınalymyn arttyrýǵa qýatty serpin beredi degen úmit bar.

Ǵalı Esqalıev jańa áýejaı qurylysynda 60 paıyzǵa deıin qazaqstandyq materıaldar men ónim paıdalanylǵanyn maqtanyshpen aıtty.

«Bul elimizdiń áleýetin, otandyq kompanııalardyń joǵary deńgeıin kórsetedi. Endi bizdiń Oral qalasyn – Qazaqstannyń batysyndaǵy naǵyz áýe qaqpasy dep aıtýǵa bolady. Evropaǵa eń jaqyn oblys – biz! Sondyqtan óńirde týrızm baǵyty damıdy dep oılaımyz. Endi jańa áýe baǵyttaryn ashýǵa, júk tasymaldaıtyn múmkindik ashylady, bul ekonomıkaǵa serpin beredi dep oılaımyn. Alysty jaqyn etetin nysan qutty bolsyn!», dedi ákim.

Halyqaralyq áýejaı termınalynyń aýmaǵy 10 000 sharshymetr. Jolaýshylardy ótkizý qýaty jylyna 600 myń adamǵa deıin dep eseptelgen. Jańa nysannyń ınjenerlik-tehnologııalyq qurylymyna jaýapty «Infratek» kompanııasynyń ókili Andreı Qabanovtyń aıtýynsha, áýejaı bir saǵatta 400 jolaýshyǵa deıin qatar qyzmet kórsete alady.

«Prezıdentimiz Qasym-Jomart Toqaevtyń tapsyrmasymen elimizdiń barlyq óńirinde áýejaılar, transporttyq ınfraqurylymyn damytý jóninde keshendi sharalar, úlken jobalar qolǵa alyndy. Ásirese batys óńirdegi Aqtóbe, Atyraý, Aqtaý áýejaılarymen birge, búgin mine, Oral qalasynyń da baıyrǵy áýejaıy jańa termınalyn ashyp, úlken múmkindikterge jol ashty. Buǵan atsalysqan Qarashyǵanaq Petroleým Opereıtıng kompanııasy basshylaryna mınıstrlik atynan alǵys aıtamyz. Mınıstrlik tarapynan Oral áýejaıyn elimizde «Ashyq aspan» qaǵıdasy boıynsha jumys isteıtin júıege qosýǵa kómek jasalady. Áýejaıdy odan ári damytý úshin Qazaqstannyń ishindegi barlyq óńirmen áýe qatynasyn jalǵaý, shetelderge jańa reıster ashý qajet. Qazirgi ýaqytta Oraldan Nur-Sultan, Almaty jáne Túrkistan qalalaryna, Germanııanyń Frankfýrt qalasyna áýe reısteri bar. Bolashaqta halyqaralyq áýe qatynastary ujymynyń sheshimi boıynsha, shetelden keletin avıakompanııalardy iske qosý úshin Azamattyq avıasııa komıtetine tapsyrma berildi», dedi óz sózinde Qazaqstan Respýblıkasy Indýstrııa jáne ınfraqurylymdyq damý vıse-mınıstri Berik Kamalıev.

Oraldyń jańa termınalynda 6 tirkeý ústeli bar, bir ereksheligi, bul tirkeý oryndary ámbebap, eshqandaı avıakompanııaǵa baılanbaǵan. Iаǵnı kez kelgen baǵytqa baratyn jolaýshy kez kelgen baǵannan tirkele beredi. Sonymen birge jolaýshynyń ózi de avtomatty túrde tirkelip, júgin ótkize alady. Qysqasy, jolaýshy úshin barlyq jaǵdaı jasalǵan. Termınaldyń qaýipsizdik júıesi eń zamanaýı qurylǵylarmen jabdyqtalǵan. Joǵaryda aıtylǵandaı, áýejaı qurylysynda paıdalanylǵan áınek, keramıkalyq taqta, sanfaıans, jıhaz jáne t.b. materıaldar - óz elimizde shyǵarylǵan ónim.

Aıta keteıik, áýejaıdaǵy barlyq qurylǵy bir aı boıyna synaq rejıminde jumys isteıtin bolady. Biraq bul jolaýshylardyń alańsyz ushyp-qonýyna kedergi jasamaıdy.

Osy jobanyń bas merdigeri – «KazConstructionGroup» JShS Bas dırektory Muratbek Muhambedıev qasıetti ramazan aıynda ashylyp jatqan áýejaıdyń jańa ǵımaratyna qutty bolsyn aıtyp, termınal qurylysynda zamanaýı tehnologııalar qoldanylyp, halyqaralyq standarttarǵa sáıkes júrgizilgenin, 250-ge jýyq adam eki jyl eńbek etkenin jetkizdi. Kompanııanyń birneshe qyzmetkeri Muhıt Temirbaev, Serjan Ahmet, Dáýren Kılajev, Almas Imanǵalıev, Ernııaz Kúdireevter Batys Qazaqstan oblysy ákiminiń alǵys hatymen marapattaldy.

Aıtpaqshy, Mánshúk Mámetova atyndaǵy halyqaralyq áýejaı ǵımaratynyń aınalasy da erekshe abattandyrylǵan. Oral qalasynda ornalasqan S.Isaev atyndaǵy halyqaralyq eksperımentaldyq baqtyń ıesi, belgili baǵban-ǵalym Qaırat Kárimov áýejaı aınalasyn jergilikti klımat jaǵdaıyna tózimdi jáne erekshe kórikti tal-terekpen kómkerip shyǵypty. Byltyr kúzde otyrǵyzylǵan balapan terekterdiń kórki jyl ótken saıyn kóz arbaıtyny anyq. Qazirdiń ózinde áýejaı ǵımaratynyń aldyndaǵy Nıvakı qaraǵaıy osy áýejaıdyń erekshe belgisine aınalǵadaı.

Taıaý bolashaqta Oral áýejaıynan jańa baǵyttar ashylatyny belgili boldy. Máselen, endi oraldyqtar Amsterdam, Máskeý, Kıev, Stambýl, Sankt-Peterbýrg, Ábý-Dabı, Atyraý, Shymkent qalalaryna tike ushyp bara alady.