«Eýrazııa» kınofestıvali Almatyǵa qaıta oraldy

Bıylǵy jyly Ulttyq kınony qoldaý memlekettik ortalyǵy festıval seriktesteriniń biri. UKQMO-nyń kómegimen túsirilgen 11 fılm «Eýrazııa» jumysyna qatysady.

Kınofestıvaldiń prezıdenti ataqty kınorejısser, Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri Ardaq Ámirqulov bolmaq.

- Pandemııa kezeńinde kóptegen mádenı sharalar toqtatyldy, festıvalder, konsertter, kınoteatrlar jabylǵany barshaǵa málim. Búginde jaǵdaı, árıne, ózgerdi jáne eki jyldyq úzilisten keıin biz «Eýrazııa» kınofestıvalin qaıta jandandyramyz! Festıval óziniń 1998 jyly negizi qalanyp, aldyńǵy festıvalderdiń kópshiligi ótken - Almatyǵa qaıta oralady, - deıdi A. Ámirqulov.

Festıval Mádenıet jáne sport mınıstrliginiń tapsyrysy boıynsha UQKMO-nyń kómegimen túsirilgen Sábıt Qurmanbekovtiń «Boran» fılminiń álemdik premerasymen ashylady. Kartına halyqaralyq baıqaýǵa qatysady, onda odan bólek 14 fılm básekege túsedi. Olardyń ishinde Fransııa, Chehııa, Túrkııa, Ýkraına, Grýzııa, Reseı, Iran, Ázerbaıjan, Qyrǵyzstan, О́zbekstan, Qytaı kartınalary jáne taǵy bir kınoortalyqtyń kómegimen túsirilgen otandyq týyndy – «Aǵaıyndylar» fılmi bar. Jas rejısser Darhan Tólegenovtyń fılmi jaqynda Germanııadaǵy Oldenburg International Film Festival bedeldi kınofestıvalinde qazylar alqasynyń arnaıy syılyǵyn alǵan bolatyn.

«Eýrazııada» halyqaralyqtan bólek taǵy bir konkýrstyq baǵdarlama – ulttyq baıqaý bolady, oǵan sońǵy eki jylda túsirilgen 15 úzdik otandyq fılmder endi.

Ulttyq baıqaýda Tokıo kınofestıvalinde rejıssýra úshin syılyq alǵan Darejan О́mirbaevtyń «Aqyn» kartınasy, Berlınale-2022 Generation seksııasynda bas jýlde jeńgen Farhat Sháripovtyń «Shema» atty kınosy jáne kóptegen halyqaralyq kınofestıvalderde kózge túsken Aıjan Qasymbektiń «Ot» fılmi sekildi festıvaldik hıtter usynylǵan. Sondaı-aq munda kınoortalyqtyń eń tabysty týyndysy Aıdyn Sahamannyń «Dos-Muqasan» fılmi, bıyl Qazaqstannan «Oskar» syılyǵyna usynylǵan  Emır Baıǵazınniń «О́mir» fılmi, Aldııar Baıraqymovtyń «Paralımpıadashysy» jáne Azız Zaırovtyń «Mama, men tirimin» kartınalary kórsetiledi. Sonymen qatar bul baıqaýda Serik Aprymovtyń «Aýyl» fılminiń álemdik premerasy kútilýde. 

Konkýrstan tys «Erekshe oqıǵa» baǵdarlamasynyń kórsetilimderi bolady. Onda ártúrli dáýirler men janrlardaǵy álemdik kıno qaıratkerleriniń, sonyń ishinde mereıtoılyq fılmderdiń retrospektıvalary usynylady. Sonymen birge qazirgi zamanǵy qazaqstandyq qysqametrajdy kınoǵa arnalǵan «Jańa esimderdi ashý» baǵdarlamasy bar. Ol jerde 2020-2022 jyldary túsirilgen jas rejısserlerdiń úzdik 15 fılminiń kórsetilimderi ótkiziledi. Bul baǵdarlamada kınoortalyqtyń taǵy bir jumysy kórsetiledi – ol Arýan Anartaevtyń «Ystyq kól» qysqametrajdy kartınasy.

«Festıval qurylǵan sátten «Eýrazııa» dástúrinde ósken qazaqstandyq kınematografısterdiń tutas býyny qalyptasty. Búginde qazaqstandyq kınematografııa joǵarǵy deńgeıge jetti, sol úshin de oǵan jeke ulttyq baıqaý bólinip otyr. Onda halyqaralyq kınofestıvalderge qatysyp, jeńiske jetken fılmder jáne de keń aýdıtorııa arasynda tabysqa kenelgen kartınalar da jarysatyn bolady», dep atap ótti festıvaldiń baǵdarlamalyq dırektory, Qazaqstan kınosynshylar qaýymdastyǵynyń prezıdenti Gúlnara Ábikeeva.

Festıvaldiń basqa is-sharalarynan óndiris satysynda turǵan otandyq týyndylardy usynatyn Work-In-Progress baǵdarlamasyn bólip kórsetýge bolady. Bul ásirese prodıýserler men kınofestıval tańdaýshylary úshin qyzyqty bolady. Sonymen birge kınoındýstrııa sheberlerimen sheberlik synyptary men trenıngter ótedi. Árıne, qazylar alqasynyń múshelerimen, festıvaldiń sheteldik jáne qazaqstandyq qatysýshylarymen «dóńgelek ústelder»  men baspasóz konferensııalaryn da ótkizý josparlanǵan.

Festıvalde úsh qazylar alqasy jumys isteıdi. Belgili ózbek rejısseri jáne ssenarısti Álı Hamraev halyqaralyq baıqaýdyń qazylar alqasyna tóraǵalyq etedi. Onyń quramyna qazaqstandyq-reseılik rejısser Sergeı Dvorsevoı, qyrǵyz rejısseri, ssenarıst jáne prodıýser Ernest Ábdijaparov, grýzındik rejısser Rýsýdan Glýrdjıdze jáne qazaqstandyq rejısser Talǵat Temenov kiredi.

Ulttyq baıqaýdyń qazylar alqasyn Latvııadan kelgen kınorejısser jáne ssenarıst Laıla Pakalnınıa basqarady. Onymen birge ırandyq rejısser jáne ssenarıst Hana Mahmalbaf, japondyq prodıýser, rejısser jáne ssenarıst Sano Sındzıý, bolgar rejısseri, ssenarıst, prodıýser Mılko Lazarov jáne qazaqstandyq kınotanýshy, Qazaqstannyń kınosynshylar qaýymdastyǵynyń múshesi Oleg Boreskıı jumys isteıtin bolady.

Sondaı-aq festıvalde Azııa kınosyn ilgeriletý jónindegi halyqaralyq jeliniń (NETPAC) qazylar alqasy bolady. Onyń quramyna Fransııadan qazylar alqasynyń tóraǵasy retinde Nada Azharı-Gııon jáne Tájikstannan Sharofat Arabova men Qyrǵyzstannan Sultan Ýsývalıev kirdi.

Festıvaldiń resmı ashylý men jabylý saltanaty Abaı atyndaǵy Qazaq ulttyq opera jáne balet teatrynda ótedi. Kıno kórsetilimderin Kinopark 16 kınoteatrynan (Forum saýda-oıyn-saýyq ortalyǵy) kórýge bolady. Kirý tegin.