Eleýsinovtiń ekpinin kim basty?

Sharshy alańda nege kórinbeı ketti?

О́kinishke qaraı, ataǵy alysqa jaıy­la bastaǵan daryndy boksshymyz byl­tyr sol altyn belbeýinen aıyrylyp qaldy. Sebebi otandasymyz IBO uıy­my­nyń erejesine sáıkes, bir jyl ishinde álem chempıony ataǵyn qor­ǵaýǵa tıis edi. Al birer jyl buryn ǵana ekpini qatty bolǵan Eleýsinovti byltyr boks jan­kúıerleri sharshy alańnan jo­ǵal­typ aldy. Kópshilik munyń syryn jerlesimizdiń áıgili brıtanııalyq promoýter Eddı Hırn jetekshilik etetin Matchroom pro­moýterlik kompanııasynan ketkenimen baı­lanystyrady.

Boks jankúıerleriniń esinde bolsa, Danııar Eleýsinov 2021 jyly atalǵan kom­panııamen úsh jyldyq kelisimsharty aıaqtalǵanyn málimdep, ózine basqa promoý­­ter izdep jatqanyn aıtqan edi. Sol kez­de birqatar boks mamany Danııardyń bul sheshimine qatty tańǵalyp, «Eleýsinov óz karerasynda eń úlken qatelik jasady» degen bolatyn. Qazir sol boks sarapshylarynyń aıtqany dál keldi. Otandasymyz keıingi eki jylda bir ǵana jekpe-jek ótkizip, bar ataǵynan aıyryldy. Bylaısha aıtqanda, ol sol sheshimi arqyly eki jylyn bos ótkizip aldy. Áli qansha ýaqyt promoýtersiz júretinin kim bilsin? Al osy eki jyldyń ishinde Danııarmen deńgeıles birneshe boksshy álem chempıony atanyp úlgerdi.

Matchroom-ǵa qalaı keldi?

D.Eleýsinov 2016 jyly áýesqoı boks­shy alýǵa tıis bolǵan barlyq ataq-dańqty ıelenip bolǵan soń, baǵyn kásipqoı boksta synap kórýge bel býdy. Azııa birinshiliginen bastap, Olımp shyńyna deıin jetken Alash balasynyń aryny men qarym-qabiletin menmin degen promoýterlik ortalyqtardyń baıqamaı qalýy múmkin emes edi. Biraq Danııar esh­kimge eleýsiz jatqan, aty men ataǵy, dańqy men dabyrasy joq aýstralııalyq kompanııamen kelisimshartqa otyrdy. Alaıda shıki kelisimnen aqyry shı shyǵyp, sońynda boksshy men promoýter eki jaqqa ketip tyndy. Sóıtip Eleýsinov «áýesqoı boksta alynbaǵan enshim bar», dep ulttyq qurama basshylyǵynan ekinshi múmkindik berýin surap, áýesqoı boksqa qaıta oraldy.

Ekinshi Olımpıadasyna daıyndalyp júrgen Danııardy 2018 jyldyń kókteminde dańqty promoýter Eddı Hırnniń ózi Qazaqstanǵa izdep kelip, boksshymyzben kelisimshartqa otyrdy. Kásipqoı boks tarıhynda buǵan deıin qaı promoýter boksshyny ózi izdep kelgenin esime túsire almadym, biraq 2013 jyly Egıs Klımas (Jánibek Álimhanuly men Meıirim Nursultanovtyń menedjeri) Ýkraınanyń dańqty boksshysy Vasılıı Loma­chenkony Kıevten muhıttyń arǵy betine attaı qalap alyp ketkenin jaqsy bilemiz.

Sóıtip Entonı Djoshýadan bastap, Denıel Djeıkobs, Taıson Fıýrrı, Kell Brýk syndy jigitterdi jetelep júrgen Eddı Hırn qazaq balasyn da óz qanatynyń astyna aldy. «Á» degennen ol Danııardy talaı boksshy áli kúnge deıin jekpe-jek ótkizsem eken dep armandaıtyn «Boks Mekkesi» atalyp ketken Madison Square Garden arenasyna shyǵardy. Debıýttik kezdesýinde jergilikti boksshy Noa Kıdd­ti tehnıkalyq nokaýtpen jeńgen otandasymyz birden boks mamandarynyń kózine tústi. Keıinnen ol Monako men Ulybrıtanııa sharshy alańdarynda da jekpe-jek ótkizdi.

Onyń mansabyndaǵy eń jarqyn oqıǵalardyń biri 2020 jyldyń sońynda ótken WBA, IBF jáne IBO nusqalary boıynsha jartylaı orta salmaqtaǵy eks álem chempıony namıbııalyq Djýlıýs Indongomen jekpe-jegi boldy. Qazaqstan boksshysy qarsylasyn nokaýtqa jibe­rip, jartylaı orta salmaqtaǵy IBF Intercontinental bos belbeýin jeńip aldy. Osy nátıjesimen ol óz salmaǵyndaǵy eń úzdik 15 boksshynyń qataryna qosyldy.

Hırnnen ne úshin ketti?

Djýlıýs Indongony jeńgennen keıin Danııardyń karerasynda biraz ýaqyt úzilis boldy. Al 2021 jyldyń jazynda Eleýsinov Matchroom promoýterlik kompanııasynan ketkenin málimdedi. Biraq ne sebepti ketkenin ashyp aıtqan joq. Tek jańa kelisimshartqa kóńili tolmaıtynyn málimdedi.

«Bizdiń úsh jyldyq kelisimshartymyz aıaqtaldy. Qazir basqa promoýterlerden usynys kútip jatyrmyn. Matchroom kompanııasymen kelisimdi ári qaraı jal­ǵastyrý týraly usynys boldy, bir­aq kelisimsharttaǵy keıbir erejeler bizge unamady. Komandamdaǵylar eger kelisimshartqa qol qoısań, esh jetistikke jete almaısyń dedi. Men ózim bul kelisim­shartty kórgen joqpyn, biraq maǵan solaı jetkizdi», dep atap ótken edi Eleýsinov bir suhbatynda.

Bul málimdemeden keıin Danııar 2021 jyldyń sońynda IBO chempıondyǵy úshin argentınalyq Hýan Ernan Leaomen jekpe-jek ótkizip, qazaq boksshylary arasynda altyn belbeý jeńip alǵan sanaýly boksshynyń qataryna endi. Biraq keıingi bir jylda belbeýin qorǵaýǵa tıis bolǵan otandasymyz qarsylastarymen kelise almaı, chempıondyq belbeýinen aıyryldy.

Mine, Danııar Eleýsinovtiń sharshy alańǵa shyqpaǵanyna bir jyldan asa ýaqyt ótti. Jýyrda ol jap-jaqsy karerasynyń tómen qaraı quldılaýyna menedjeri Zııa Álıevti aıyptap, áleýmettik jelide málimdeme jasady.

«Meniń bulaı jekpe-jeksiz júrýime menedjerim kináli. Ol aldymen Eddımen kelisimshartty uzartqysy kelmedi, keıin­nen meni eki jyl bos ýádelermen sharshy alańǵa shyǵarmaı ustap otyrdy. Jańa kelisimsharttan men bas tartqan joqpyn, tipti olardyń usynysyn men kórgen emespin. Menedjerler meniń pikirimdi bilmeı-aq, bas tarta salǵan. Eddıdiń usynysyn men bir jarym jyldan keıin ǵana, ıaǵnı kelisimshart jaramsyz bolǵan kezde kórdim. Áýelde maǵan Álıev olar (Matchroom – Á.B) saǵan az aqsha tólep, «quldyqta» ustaǵysy keledi dep aıtqan. Bul jerde meni «quldyqta» Matchroom emes, menedjerim ustap otyr. Eki jyl ýaqytymdy bosqa ótkizgenshe, az gonorarǵa judyryqtasqanym áldeqaıda jaqsy edi. Siz qalaı oılaısyz?!», dep jazdy.

Menedjer Zııa Álıevtiń de óz aıtary bar: «Kelisimshartty qolyma alǵan­nan keıin ony úsh zańgerge kórsetip, olardyń oıyn suradym. Olar mundaı kelisimshartqa kelisýge bolmaıtynyn aıtty. Kásipqoı boksqa eshkim Matchroom-nyń qýyrshaǵy bolýǵa kelgen joq. Bul boksshyǵa da, menedjerge de óte tıimsiz kelisimshart bolǵan soń, biz odan bas tarttyq. Menedjer qaıdan tabys tabady? Árıne, boksshynyń gonorarynan. Sondyqtan biz Matchroom-ǵa keı erejeler boıynsha túzetýdi usynǵan edik, biraq olar túzetýden bas tartty.

Ári qaraı ne bolady?

Qazirgi tańda Danııar AQSh-ta jat­tyǵyp jatyr. Ázirshe promoýterlermen kelisimge kelgeni, jaqyn ýaqytta rıngke oralatyny týraly naqty málimet joq. Naýryzda Eleýsinov 32 jasqa tolady. Bylaı qarasańyz, 32 jas – naǵyz kásipqoı boks maıdanynda qaınaıtyn kezeń. Biraq ótip jatqan ár kún Danııar úshin óte qym­bat. Eger otandasymyzda áli de álem chem­pıony ataný deıtin úlken maqsat bar bolsa, onda tez arada mańyzdy she­shim qabyldap, jekpe-jekter ótkize bas­taýy kerek. Áıtpese, erteń kesh bolady.