Túrkistandy tórge shyǵaratyn tórt baǵyt

Osylaısha Túrkistan obly­synyń qurylǵanyna bir jyl toldy. Oblys ákimi О́mirzaq Shókeev aıtýly kúnge oraı Túrkistan qalasyndaǵy Jastar resýrstyq ortalyǵynda baspasóz-más­lı­hatyn ótkizdi. Jıynǵa respýb­lıkaǵa tanymal BAQ basshylary men óńirlik tórtinshi bılik ókilderi arnaıy qatysty.

Tarıhı mańyzy zor kezdesýde sóz alǵan óńir basshysy О́mirzaq Shókeev: «Elbasy N.Á.Nazarbaev Túrkistandy tek oblys ortalyǵy ǵana emes, jalpy túrki áleminiń mádenı-rýhanı ortalyǵy retinde damytý jónindegi tapsyrma bergen bolatyn. Osy oraıda 2018 jyldyń 29 jeltoqsanynda atalǵan keshendi jospar bekitilgen edi. Atalǵan jos­parǵa enip otyrǵan jobalardy iske asyrýdyń Túrkistan oblysy úshin mýltıplıkatıvtik áseri óte zor boldy. Oblys ortalyǵynda záý­lim ǵımarattar men sáýlettik nysandar boı kóterip keledi. Túrkistandy azyq-túlik qaýipsizdigimen qam­tamasyz etý maqsatynda qala aımaǵynda radıýsy 15 shaqy­rymdy quraıtyn azyq-túlik jáne jasyl beldeý qalyptastyrý jobasy bas­taldy. Ǵalymdardyń súıemeldeýimen aqyl­dy tehnologııalardy qoldana otyryp júzege asatyn beldeý eki kezeń boıyn­sha júzege asady. Buǵan qosa 8 iri ınves­tısııalyq jobany iske asyrý josparlanyp otyr. Oblysta atqarylǵan sharýalardyń barlyǵy halyqtyń ómir sapasyn jaqsartý, óńirdiń áleýmettik-ekonomıkalyq damýy úshin jasalynyp jatyr. Bul jumystar aldaǵy ýaqytta da óz jalǵasyn tabatyn bolady», dedi.

Arada nebári bir jyl ótse de óńir qarqyndy damýdyń jolyna túsip, oblys ortalyǵy bolǵan Túrkistan qalasy jańa keıipke enip keledi. Máselen, óńirdiń áleýmettik-ekonomıkalyq damýy úshin osy bir aıdyń kóleminde Úkimet tarapynan asa mańyzdy 5 qaýly qabyldandy. Onyń eń mańyzdysy – «Túrkistan oblysyn áleýmettik-ekonomıkalyq damytý­dyń 2024 jylǵa deıingi keshendi jospary».

Sonymen qatar halyqtyń turmys sapasyn jaqsartý maq­satynda oblysta aýqymdy ju­mystar atqarylýda. Atap aıt­saq, kóp balaly analarǵa ataý­ly áleýmettik kómek kór­setý mólsheri ortasha eseppen 40 paıyzǵa artyp, 2019 jyly          103 464-ten astam otbasy ótinish bildirgen, onyń 65 946-na ataýly áleýmettik kómek taǵaıyndaldy. Túrkistan oblysy boıynsha jyl sońyna deıin 1 032 kóp balaly otbasy  pátermen qamtamasyz etiledi.

Budan bólek, 2019 jyldyń 5 aıynda Túrkistan oblysy boıyn­sha barlyǵy 1724 páter tapsyryldy. Jyl qorytyndysymen 50 turǵyn úı, ıaǵnı 2 613 páter paıdalanýǵa beriledi. Son­daı-aq medısına salasynda oblystyq bıýdjet esebinen 2018 jyly shalǵaı eldi mekenderge 62 modýldik medısınalyq pýnkt satyp alyndy, 2019 jyly 19 modýldik medısınalyq pýnkt ornatý josparlandy.

Oblysta 2 qalalyq, 4 aýdan­dyq emhananyń qurylysy jáne Túrkistan qalasynda №3 oblystyq perınataldyq ortalyǵyna japsarlas 150 oryndyq perzenthana jáne 900 oryndyq 1 bilim uıasynyń qurylysy júrýde. Bıyl memlekettik jáne salalyq baǵdar­lamalar aıasynda 3315 jańa ju­mys orny ashyldy. Bul óz keze­ginde jumyssyzdyq deńgeıiniń tómen­deýine aıtar­lyqtaı áser etti. Nátıjeli ju­mys­pen qamtýdy jáne jappaı kásipkerlikti damytýdyń 2017-2021 jyldarǵa arnalǵan baǵ­dar­lamasy sheńberinde 24 478 adam jumyspen qamtý sharalaryna qatysty.

Oblys turǵyndarynyń ómir sapasyn arttyrý maqsatynda ınjenerlik ınfraqurylym, so­nyń ishinde jylý, sý tartý júıesi, gaz jáne elektr­men jabdyqtaý boıynsha kóptegen másele sheshi­min tapty. Qazirgi tańda Túrkis­tan qalasynda ákimshilik-iskerlik orta­lyq pen mádenı-tarıhı ortalyqty buryn qoldanylmaǵan ınjenerlik ınfraqurylymmen qamtamasyz etý jumystary júr­gizildi. Jańadan salynyp jat­qan nysandardy jylýmen qamtamasyz etý jáne onyń sapa­lyq kórsetkishin arttyrýdy qamta­masyz etý boıynsha tıimsiz jáne eski sheshim­derdiń ornyna jańa tehnologııalar qol­da­nyldy.

Qala halqyn jáne nysandar­dy turaq­ty jáne úzdiksiz elektrmen jab­dyq­taýdy qamtamasyz etý maq­s­atynda úsh qosalqy stansanyń qu­rylysy josparlanýda. Túrkistan qala­syndaǵy ekologııalyq jaǵdaıdy jaqsartý úshin aǵymdaǵy jyldyń sońyna qaraı halyq­tyń 56 paıyzyn gazben qamtamasyz etý jospar­da bar.

Sonymen qatar Túrkistan qalasyn 83 paıyz aýyz sýmen qamtamasyz etýge baǵyttalǵan jumystar bastaldy. Búgingi tańda qurylysy qarqyndy júrip jatqan Túrkistanda 29 nysan salynady. Onyń ishinde jańa ákimshilik-iskerlik ortalyǵynda 17 nysannyń qurylysy bastaldy. Bıyl 7 nysan paıdalanýǵa beriledi. Atap aıtsaq, oblys ákimdigi, «Astana alańy», Medıa ortalyq, Olımpıadalyq rezerv­tegi sport mektebi, saıabaq, mýzy­kalyq mektep, halyqqa qyzmet kórsetý ortalyǵy.

Qazaqstannyń Tuńǵysh Prezı­denti – Elbasy N.Á.Nazarbaev­tyń tapsyrmasyna sáıkes, Túr­kistan qalasynda týrızm salasy boıynsha kolledj ashý jumystary júrgizilýde. Son­daı-aq ekologııalyq, tarıhı-mádenı jáne tanymdyq ba­ǵyt­ta 57 týrıstik marshrýt ázir­lendi. Sonyń biri − Qasqasý týrıstik-rekreasııalyq kesheni, «Uly Jibek joly» ulttyq qolóner sheberleri ortalyǵyn» jasaqtaý, Shyǵys bazaryn salý josparda bar.   

Aýa raıynyń qolaılylyǵy, ha­lyq­tyń eńbekqorlyǵy – óńirdiń ınves­tısııalyq qabilet­tiligin kórsetetin basty ólshemniń biri. Bıylǵy jyldyń alǵashqy bes aıynda ınvestısııa kólemi 60 mlrd teńgeden asty. Sondaı-aq  oblysta búginde eksporttaýshylar úshin 24/7 biryńǵaı Call Center jumys istep keledi jáne kásipkerlerge arnalǵan barlyq qajetti aqparat ornalasqan veb-portal synaqtan ótkizilýde. 

Túrkistannyń áleýmettik-ekonomı­kalyq damýymen qa­tar, Túrkistan qalasynyń ıdeo­logııalyq negizdemesin qalyp­tastyrý boıynsha 4 baǵyt aıqyn­dalǵan bolatyn. Olar: birin­shiden, Túrkistan – qazaq halqy men túrki tildes elderdiń eń iri zııarat jáne týrızm ortalyǵy. Ekinshi, Túrkistan – álemdik deńgeıdegi qolóner jáne sheberler ortalyǵy. Úshinshi, Túrkistan – Uly Jibek jolynyń boıynda ornalasqan iri saýda ortalyǵy. Tórtinshi, Qoja Ahmet Iаsaýı – rýhanı tulǵa. Mine, osy 4 ba­ǵyt boıynsha ıdeologııalyq ju­mystar qolǵa alynady. Onyń bir­qatary Túrkistan oblysynyń 1 jyl­dyǵy aıasynda bastalyp ta ketti.           

Araǵa ǵasyr salyp babalar armany oryndalyp, qaıta túleý, túrlený kezeńindegi Túr­kis­tanda ár sala boıynsha qu­rylys jumystary  qarqyn­dy júrgizilýde. Qala turǵynda­rynyń janaryna mol úmit uıalap, júzderine kúlki úıirilip keledi.

Túrkistan