Medısına • 27 Shilde, 2020

Sáýle Qasenova: Kúızelister COVID-19 indetin kúrdelendire túsetin qaýypti faktor

Almatydaǵy Kardıologııa jáne ishki aýrýlar ǴZI Joǵary oqý ornynan keıingi jáne qosymsha bilim berý departamentiniń basshysy, medısına ǵylymynyń doktory, professor, pýlmonolog dáriger Sáýle Qasenova: "Táýekel tobyna jatatyn adamdarǵa kóńil aýdarǵym keledi. Bular temeki shegetin, jasy 65-ten asqan egde adamdar, arterııalyq gıpertonııa, ókpeniń sozylmaly obstrýktıvtik aýrýy, artyq salmaǵy bar qant dıabetimen aýyratyndar. Olarda syrqattyń aǵymy asa aýyr túrde bolýy múmkin", deıdi dáriger.

Aınash ESALY

Sonymen qatar, Sáýle Laıyqqyzy shamadan tys jumys isteýge, normalanbaǵan jumys ýaqytyna kóńil aýdarýdy suraıdy. Stresster de COVID-19 aýyr aǵymynyń qaýip faktory bolyp tabylady. Álsiregen ımmýndyq júıeniń kórinisinde vırýsemııanyń jyldam aǵymy, jiti tynys alý jetispeýshiligi, respıratorlyq dısstress sındromynyń jyldam damýy baıqalady, olar tek stasıonarda ǵanaemdeýdi nemese reanımasııalyq kómekti ózgertýdi talap etedi.

Professor barlyq áleýmettik júıelerde KVI emdeýge qatysty «keńesterge» muqııat qaraýdy usynady. Deksametazon, kleksan jáne basqa dárilik zattardy tek qana dáriger taǵaıyndaıdy. Mysaly, bir pasıent KVI profılaktıkasy úshin metrogıl, seftrıakson jáne oǵan uqsas verakol, sıprofloksasındi birden qabyldaǵan. Basqasy – asetılsalısıl qyshqylynyń 5 rettik dozasyn paıdalanǵan,bul rette asqazan-ishek joldarynyń qan ketýiniń damıtyndyǵyn eskermegen.

– Deksametazon nemese kleksandy negizsiz taǵaıyndaý asa qaýpti asqynýlardy týdyrýy múmkin.

– Bul joǵarǵy tynys alý joldarynyń shyryshty qabyǵyn titirkendiretin soda nemese basqa ystyq ıngalıasııalarǵa da qatysty.

– Qorshaǵan ortaǵa vırýstardyń taralý qaýpiniń bolýy sebebinen nebýlaızerlik terapııa usynylmaıdy! Qajet bolsa dozalanǵan ıngalıasııalyq qondyrǵy paıdalanylady.

– Pýlmonologtar shar úrýge qarsy (alveoldar, barotravmaǵa aýyrlyq keledi – entigý, qaqyryqta qannyń bolýyna ákeledi).

- KVI emdeýdi asqyndyratyn kez kelgen bıologııalyq belsendi zattardy qabyldaýǵa tyıym salynady.

– Vırýstyq aýrýlar kezinde antıbıotıkter kórsetilmegen.

– Ingavırın, oseltamıvır, arbıdol jáne taǵy basqa ımmýnomodýlıatorlar jáne vırýsqa qarsy zattar dep atalatyndar COVID-19 kezinde ne profılaktıkalyq, ne emdik áser etpeıdi.

О́kpe reabılıtasııasy KVI kezinde tolyqtaı emdelip shyǵýdyń mańyzdy bóligi bolyp tabylady. Sondyqtan aýrýdyń eń basynda pýlmonologtar aýyrǵandarǵa ókpeniń aerasııasynyń kóp bolýy úshinishimen jatýdy usynady. Birneshe ýaqyt boıy tynys alý gımnastıkasyn jasaý kerek, onyń qarapaıym túrlerin pýlmonologtar pasıentterge usynady.

SOVID-19 aýyrǵandar 6 aı ishinde terapevt, pýlmonolog jáne reabılıtolog dárigerlerdiń baqylaýynda bolady. Teńiz sýyna túsý, saıabaq, qaraǵaı ormanynda, taýda demalý, sanatorlyq-kýrorttyq emdelý tolyq jazylyp ketýge septigin tıgizedi. Al bolashaqqa úmitpen qaraý jáne jaqsy kóńil-kúıdiń bolýy aǵzanyń eń basty emdeý tetigi.

Kúnniń mańyzdy jáne ózekti jańalyqtaryn «Egemen Qazaqstan» telegram kanalynan oqyńyz