Қарапайым тұмша тағып жүрудің ел үшін соншалықты маңызы болатынын кім білген? Жұмысты да онлайн түрде үйде отырып атқаратын болғандықтан, сыртқа көп шықпайсың. Өткенде қала ішінде қоғамдық көлікке отырдым. Күндіз болған соң автобуста адам қарасы көп емес, отырғандардан басқа 6-7 адам ғана түрегеліп тұр. Иә, сырт көзге жолаушылардың бәрі бетперде таққан, бірақ қалай?

Соншама жұрттың ішінде бірлі-жарымынан басқаның маскасы иектерінде ғана ілініп тұр. Кейбірінің тек аузы жабық, мұрындары ашық. Сонда бетперде не үшін тағылған?
Сол күні әдейілеп кешкілік ел жұмыстан қайтар уақытта аялдамаға барып арнайы зерттедім. Иін тірестіріп, жолаушы тиеп алған автобус терезесінен тағы да осы көріністі көрдім. Мұнда тіптен масқара. Тұмшаны кейбір адамның иегінен де көрмейсің, сірә қалтасында, иә сөмкесінде болар.
COVID-19 өздігінен тіршілік ете алмайды. Адамның, иә, үй хайуанатының ағзасына түсіп, ондағы жасушаға өз ілмегімен жабыспаса, көбейе де, тіршілік те ете алмайды. Ағзаға түспесе белгілі бір сағатта тіршілігі тоқтап өліп қалады. Ол – адамдарға тікелей тәуелді. Ал біз адамдар, өзіміздің бейқамдығымыздан көзге көрінбейтін, осы бір өздігінен тіршілік етуге қабілетсіз тозаң-вирустың елімізге, тіпті планетамызға тарап тажалға айналуына жағдай жасап жүрміз.
COVID-19 толыққанды ағза емес, вирус қана болғандықтан, оны таратпаудың, жұқтырып көбейтпеудің де жолдары қарапайым. Бұл – міндетті түрде тұмша тағып, антисептиктерді қолданып, алдымен қолды, сосын бетті дұрыстап сабындап жуу. Әлеуметтік қашықтықты ұстанып, көпшілік жиналатын жерлерге бармау. Жабық ғимарат ішінде тұмшаны бір сәтке тастамау, ал мүмкіндік болса, бөлмені үнемі желдетіп қою. Отырған, тұрған жерлерді тазалықта ұстап, адамдар жиі ұстайтын тұтқа, көліктерде құлап қалмау үшін таянатын темірлер мен пластиктерді жиі зарарсыздандырып тұру. Ешқандай да қиындығы жоқ осы сақтануларға қарамастан, пандемия планетадағы патшалық құзырынан таяр емес. Ендеше, тозаңның тажалға айналуына көмектесіп жүрген кімдер? Өзіміз. Біздің немқұрайдылығымыз, әлі күнге садақаға барып, жиындардан бас тартпай, әлеуметтік белсенді қалыбымыздан жазбай жүрген жауапсыздығымыз.
Brand Analytics атты әлеуметтік талдау ұйымы COVID-19-ға қатысты азаматтары қауіп ойлайтын елдердің индексін есептеп шығарыпты. Молдова, Беларусь, Армения, Украина, Ресей, Қазақстанда жасалған әлеуметтік сауалдамалар наурыз бен сәуір айларында қауіптің ең жоғары көрсеткіштері бірқатар елде деңгейлес болғанын атай келіп, сол уақытта ең жоғары қауіптенетін ресейліктер индексі – 190, оған таяу молдовалықтар – 180, украиндықтар мен беларусьтар 120 болса, ал қазақстандықтардың ең төмен деңгейі – 60-ты көрсеткенін жазыпты. Қауіптену деңгейіміздің қаншалықты болғанын әлеуметтік сауалдама жүргізген зерттеушілердің пайымынан бұрын өзіміз де аңдағандаймыз. Алдымен сенбей, вирус жоқ деп жүріп, жиын-тойды тоқтатпай, көп адамымыздан айырылдық. Ұлттық әлеуетімізге орасан зор салмақ түсірдік. Көптеген саладағы мықты мамандардан, ғалымдардан көз жазып қалдық, ұлт зиялыларымен қоштастық. Дәрігерлеріміздің қатарын сиретіп алдық. Ойласаң, ішің удай ашиды. Сонда неден? Әшейін адамға тәуелді тозаңнан.
Қазір кәрі құрлықта КВИ-дің екінші толқыны есіріп тұр. Қайталап ауырып жатқандар да бар. Ал ол елдер аурудың алғашқы толқынымен арпалысып жатқанда біз той тойлап жүргенбіз. Қазақтар табиғи тамақ жейді, сондықтан ауру жоламайды деген желеуді серік еттік. Бірақ COVID-19-дың ол сенімді күл талқан еткенін көз көрді. Олай болса, бізді екінші толқын айналып өтеді деп кесіп-пішіп айта аламыз ба? Жоқ. Айта алмаймыз.
Вирус сақтық шаралары қатаң сақталған жерде өрістей алмайтынын Еренқабырға сыртындағы көршінің тәжірибесі көрсетіп берді. Темірдей тәртіп ұстанған құжынаған халық соны сақтаудың нәтижесінде аман қалды. Әлі күнге ол елде ауру тіркелсе, ол сырттан кірген адаммен бірге келген болып шығуда.
COVID-19 тажал емес, әшейін ғана вирус болса неге ойланбаймыз? Өз денсаулығымызға қалай болса солай қарасақ та айналамызды сақтау үшін қарапайым сақтықты неге ұстанбаймыз? Әлде жауапкершілік жоқ па? Ал біз тәрізді аз ұлт үшін жауапкершілік керек-ақ емес пе?
Алматы ХҚО-лары мемлекеттік қызметтерді қашықтан алуға шақырды
Қоғам • Бүгін, 21:18
Пандемия аяқталғаннан кейін коронавирустық инфекция неге айналады?
Коронавирус • Бүгін, 20:55
Асқар Мамин жаңа министрлерді таныстырды
Үкімет • Бүгін, 20:24
Қызылордада IT маманы «Бастау» жобасын оқып, тоқыма өнімдерін шығаруды қолға алды
Аймақтар • Бүгін, 19:56
Қызылордада мемлекеттік бөбекжай-бақша ашылды
Аймақтар • Бүгін, 19:39
Open Shymkent бірыңғай сервис порталы құрылады
Аймақтар • Бүгін, 19:25
Банкте ипотекасы бар азаматтарға салық жеңілдігі беріледі
Экономика • Бүгін, 19:00
Кәсіпкерлер «Almaty Business - 2025» бағдарламасын пайдалана ала ма?
Экономика • Бүгін, 18:58
Мектептегі «бомба»: Ақтөбе полициясы 600-ден астам адамды эвакуациялады
Оқиға • Бүгін, 18:52
Ресейде тұрғындарды қар басып қалды
Әлем • Бүгін, 18:51
Ұлттық қоғамдық сенім кеңесі құрамында ротация жасалды
Саясат • Бүгін, 18:48
«Almaty Finance» бизнеске қолдау көрсету бағдарламалары кеңейтілді
Экономика • Бүгін, 18:35
Доллардың ертеңгі құны қандай болады?
Экономика • Бүгін, 18:30
Шымкентте бұқаралық спортпен айналысушылар саны артады
Аймақтар • Бүгін, 18:22
"Бедеуліктен емдеймін" деген әйелге сот ісі басталды
Оқиға • Бүгін, 18:15
Жарылғыш зат жеп қойған әйел бар тісінен айырылды
Әлем • Бүгін, 18:10
Мұхтар Тілеуберді қос қызметті қатар атқармақ
Тағайындау • Бүгін, 18:08
Ұлттық экономика министрі тағайындалды
Тағайындау • Бүгін, 17:55
Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі тағайындалды
Тағайындау • Бүгін, 17:55
Шымкент «Кundelik.kz» жүйесін қолдануда республикада бірінші орында
Аймақтар • Бүгін, 17:50
Елордада карантинді бұзғандарға қанша теңге айыппұл салынды?
Елорда • Бүгін, 17:47
Үкіметтің жаңа құрамы жарияланды
Қазақстан • Бүгін, 17:47
Мәжіліс Премьер-Министрдің орынбасарлары лауазымына ұсынылған кандидатуралармен келісті
Парламент • Бүгін, 17:40
Шетелдіктердің Қазақстанда уақытша тұру мерзімі ұзартылды
Қазақстан • Бүгін, 17:35
Атырауда шикізаттық емес өнімдер экспортының көлемі артады
Экономика • Бүгін, 17:27
Ұлттық кеңестің бесінші отырысы қашан өтетіні айтылды
Қоғам • Бүгін, 17:15
Атырауда 558 мас жүргізуші жазаланды
Аймақтар • Бүгін, 17:14
Алматыда Қуат Хамитовтың соты өтіп жатыр
Спорт • Бүгін, 17:06
Словакияда тұрғындарға серуендеуге тыйым салынды
Әлем • Бүгін, 17:00
Қызылордада абақтыдағылар астау жасап жатыр
Аймақтар • Бүгін, 16:54
Экс-депутат QazIndustry-де жаңа қызметке тағайындалды
Тағайындау • Бүгін, 16:42
Қазақстанда ерікті вакцинадан қайтыс болса қанша теңге төленеді?
Медицина • Бүгін, 16:41
Нұр-Сұлтанда қалалық парктер 2021 жылы қалай түрленеді?
Елорда • Бүгін, 16:36
Алматыда модульді госпиталь қайта ашылады
Аймақтар • Бүгін, 16:32
Президенттің апталық жұмысына бейне шолу
Видео • Бүгін, 16:32
Елордада 18 қаңтардан бастап ХҚКО-ның жұмыс уақыты өзгереді
Қоғам • Бүгін, 16:28
Антикор Сапар Нұрашевтың ұсталғанына қатысты пікір білдірді
Оқиға • Бүгін, 16:15
Қар құрсауынан 50-ден астам көлік құтқарылды
Қоғам • Бүгін, 16:10
Мефедрон сатқан екі петропавлдық ұзақ жылға сотталды
Аймақтар • Бүгін, 15:41
«Egemen Qazaqstan» газетінің бас редакторы тағайындалды
Тағайындау • Бүгін, 15:27
Экс-депутат бас басылымға қызметке келді
Тағайындау • Бүгін, 15:16
Қостанайда сирек кітаптар көрмесі ашылды
Әдебиет • Бүгін, 15:08
Шымкентте қоғамдық көлік жүргізушілерінің мәдениетін қалыптастыратын курс ашылады
Аймақтар • Бүгін, 14:59
Әлеуметтік желі арқылы жарылғыш зат сатпақ болған Ресей азаматы ұсталды
Аймақтар • Бүгін, 14:47
Биыл Шымкентте 36 маршрут субсидияланады
Аймақтар • Бүгін, 14:30
«Almaty Business-2025» аясында 8 млрд теңгеге 40-тан астам жобаның қаржыландырылуы мақұлданды
Экономика • Бүгін, 14:20
Үстел теннисінен ел чемпиондары анықталды
Спорт • Бүгін, 14:05
Бокстан ел біріншілігі басталды
Спорт • Бүгін, 13:46
Алматыда 500-ден астам бизнес нысандары тексерілді
Қоғам • Бүгін, 13:38
Қызылордада есірткі тасымалдаған тұрғын ұсталды
Аймақтар • Бүгін, 13:14
Ұлы сарынның сарқыты – Жамбыл жырау
Руханият • Бүгін, 13:00
Сенаторлар жол қозғалысына қатысты заң жобасын қарайды
Үкімет • Бүгін, 13:00
Үйді бөлісе алмаған балалары анасын соққыға алған
Қоғам • Бүгін, 12:53
Елордада 18 қаңтардан бастап кафелер мен мейрамханалар қалай жұмыс істейді
Елорда • Бүгін, 12:47
Петропавлда полицейге шабуыл жасаған ер адам қолға түсті
Оқиға • Бүгін, 12:42
Димаш АҚШ президентін ұлықтау апталығының ашылу салтанатында өнер көрсетті
Әлем • Бүгін, 12:32
Анықтамасыз келген 431 қазақстандықтың ПТР-талдаулары теріс нәтиже көрсетті
Қазақстан • Бүгін, 12:20
Телемұнарадан түсе алмай қалған жігіт құтқарылды
Аймақтар • Бүгін, 12:09
Қапшағайдағы мұз жамылғысы желі қолданушыларының назарын аудартты
Фотогалерея • Бүгін, 11:59
Бір адам қайтыс болған: Қостанай облысында тұрғын үй өртеніп кетті
Оқиға • Бүгін, 11:55
Балаларға арналған жәрдемақы дауынан кейін Нидерланд үкіметі отставкаға кетті
Әлем • Бүгін, 11:50
«Almaty Business-2025» аясында 8 млрд теңгені құрайтын 40 жоба қаржыландырылады
Қоғам • Бүгін, 11:45
Covid-19: Вакцина салдырған 13 адамның беті сал болып қалған
Әлем • Бүгін, 11:40
Шымкентте карантин талаптарын бұзғандарға айыппұл салынды
Аймақтар • Бүгін, 11:35
Теміржол билеттері қымбаттайды
Қазақстан • Бүгін, 11:19
Түркі елдері халықаралық ұйымдары Әзербайжанға барды
Руханият • Бүгін, 11:13
Әлемге танымал үш ірі компания Беларусьтегі әлем чемпионатынан бас тартты
Әлем • Бүгін, 11:03
Ауа райы • Бүгін, 10:56
Көлсай мен Қайыңдыда коньки тебуге бола ма?
Экология • Бүгін, 10:48
Су тасқыны кезеңіне дайындық жоспарлы түрде жүріп жатыр - Қазсушар
Экология • Бүгін, 10:47
Ұқсас жаңалықтар