Aımaqtar • 18 Naýryz, 2021

Kóktemniń máni kóshet egýde

591 ret kórsetildi

Shymkenttiń kóktemi jyl saıyn kóshet egýmen bastalady. Tabıǵat-ana oıanǵan mezgilde aınalany tazalaý, aǵashtardy butap, túbin ákteý jáne jas shybyqtar otyrǵyzý shaharda úrdiske aınalǵan. Bıyl da jaqsy ǵadet jalpyqalalyq senbilikke ulasyp, 8 myńnan astam turǵyn shahar tazalyǵyna atsalysty.

Kún kúlimdegen kúngeıde sen­bilikte qatysýshylar tórt aýdan­daǵy saıabaqtar men gúlzar­lardy, aýla men kóshelerdi jáne aryq-atyzdardy qoqystan tazartty. Abaı aýdanynyń aýmaǵyna 20 myń túp qaraǵash pen jyńǵyl aǵashy otyrǵyzyldy. Kóshetter Aqjar turǵyn alabyna deıingi kósheniń boıyna, musylman ma­zaratynyń mańyna jáne Ba­dam ózeniniń jaǵalaýyna egildi. Jal­py senbilik barysynda Abaı, Ál-Farabı, Eńbekshi, Qarataý aýdandary aýmaǵynda tazalyq jumystary qyzý júrgizildi.

Qarataý aýdany boıynsha jalpy 8 sektorǵa bólinip, kópqabatty úı aýlasymen ishki oram kóshe boı­laryndaǵy jasyl aımaq, jaıaý júrginshiler joly, synǵan butaqtar men qoqystan tazartyldy. Sondaı-aq kópqabatty úı aýlasy men ishki oram kósheleriniń boılaryna 2 myń túp aǵash kósheti otyrǵyzyldy. Al Abaı aýdany boıynsha 10 myń túp qaraǵash, 10 myń túp jyńǵyl kósheti egildi. Sonymen qatar, 258 aýlanyń 72-ne qalanyń brendine aınalǵan 3 myń raýshan gúli (3 myń túp) egildi. Ál-Farabı aýdanyna qarasty Sáýle shaǵynaýdany (№276 jáne №195 oram) jańadan salynǵan joldardyń aýmaǵynda senbilik uıymdastyrylyp, jalpy 1300 aǵash otyrǵyzyldy. Eń­bekshi aýdanynda 1-shi avto­jol kóshesiniń boıyna, 16 shaǵynaýdanda №39 orta mektep aýmaǵy men «Fosforshylar» mádenıet saraıy aýmaǵynda senbilik ótip, turǵyndar belsendilik tanytty. Atalǵan aýdan aýmaǵynda jal­py 2 myń túp aǵash otyr­ǵy­­zyl­dy. Bul kúni qala ákim­di­giniń qurylymdyq onnan as­tam basqarma qyzmetkerleri Asan­­baı Asqarov atyndaǵy den­dro­logııalyq saıabaǵyna tazalyq ju­mystaryn júrgizdi.

Jaqsylyqtyń jarshysyna aınalǵan kóktemgi kóshet egý naýqanyna din ókilderi de óz úlesterin qosýda. Qazaqstan Tá­ýelsizdiginiń 30 jyldyq mereıtoıy aıasynda QMDB Shymkent qalalyq ókildiginiń uıytqy bolýy­men Asanbaı Asqarov atyndaǵy dendrosaıabaqta «Aǵash – el dáýleti, jer sáýleti» atty ıgi sha­ra ótti. Qalanyń bas ımamy Baqdáýlet Abdrahmanov bastaǵan sál­deliler saıabaq aýmaǵyna jo­ǵary surypty 205 túp aǵash kó­shet otyrǵyzdy. Sondaı-aq, den­drologııalyq saıabaqta «Shymkent qalasy ımamdarynyń alleıasy» ashyldy. «Bul shara Bas múftı Naýryzbaı qajy Taǵanulynyń qolǵa alýymen Táýelsizdiktiń 30 jyldyǵy aıasynda ótkizilip otyr. Aǵash kóshetin otyrǵyzý sharasy meshitter men ózge de oryndarda úsh aı boıy jalǵasady», dedi qalanyń bas ımamy.

Eske salar bolsaq, memleket qaıratkeri Asanbaı Asqarovtyń bastamasymen 1979 jyly negizi qalanǵan Shymkent memlekettik dendrologııalyq saıabaǵynyń jer kólemi búginde 117 gektarǵa jetti. Munda 500 myńnan astam aǵash jáne 1 mıllıonnan astam shóptesin ósimdikter bar.

Sońǵy jyldary qalada jan sanynyń kúrt ósýine oraı sha­­har ekologııasyn jaqsartý maq­satynda kógaldandyrý men orman qorlaryn tolyqtyrýǵa erekshe kóńil bólinýde. Búgingi tańda Shym­kent qalasynyń tabıǵı re­­sýrstar jáne tabıǵat paıdala­nýdy retteý basqarmasyna qa­rasty «Jasyl beldeý» KMM-ne be­kitilgen jer ýchaskeleriniń jal­­py aýmaǵy 1 483 gektardy qu­­raıdy. Onyń 976 gektary sha­ıyn­dy sý qoımasynyń mańynda ornalasqan «Qaınar-bulaq» ýchas­kesine tıesili. Kóktemde mun­da 97,5 myń dana kóshet egiledi. Qazirgi tańda 260 myń dana aǵash ósip turǵan aımaqqa qosymsha qaraǵash, shaǵan otyrǵyzý jos­parlanýda. Jaıqalǵan tabıǵat óz kezeginde ekologııany jaqsartyp qana qoımaı, shahardy jelden qorǵaýǵa septigin tıgizedi. Bir sóz­ben jasyl beldeý Shymkenttiń ekosaýytyna aınalmaq.

 

ShYMKENT

 

Uqsas jańalyqtar