О́ner • 13 Qarasha, 2022

Jan-janýar áleminiń janashyry

82 ret kórsetildi

Astana qalasyndaǵy Ulttyq mýzeıde «National Geographic Photo Ark» kórmesi ashyldy. Kazmedia Holding kompanııasy uıymdastyrǵan, Qazaqstanda alǵash ret ótkizilgen bul kórme tuqymy quryp bara jatqan jan-janýardy sýretke túsirip, qujattaýdy ózine maqsat etken «National Geographic» zertteýshisi, tabıǵat janashyry, fotograf Djoýl Sartorıdyń búkil dúnıe júziniń haıýanattar baǵynda, akvarıýmdarda jáne jabaıy tabıǵat qoryqtarynda túsirgen jumystaryn negizge alady.

Sýretterdi túsirgen Erlan OMAR, «EQ»

Kórmeniń aty «National Geographic Photo Ark» dep ataldy. Ańyzda aıtylatyn jer jahandy topan sý basqanda Nuh paıǵambardyń ár janýardyń bir túrin saqtap qalý maqsatynda kemesine shyǵaryp, aman alyp qalǵan oqıǵasy adamzattyń esinde bolsa kerek. Apparatyn qushaqtap, álemdi kezgen Djoýl Sartorıdiń bul jobasy da Nuhtyń ozyq oıyn jalǵastyrǵanmen birdeı. Ol túsirgen sýretter jaı ǵana foto emes, jer betinen múldem joıylyp ketýdiń aldynda turǵan tirshilik ıesiniń sońǵy beınesi deýge de tolyq negiz bar. Olardyń ǵajaıyp sulýlyǵy, tirshilik dástúri, tipti jan dúnıesi de sol alaqandaı apparattyń kózinde saqtalyp qalmaq. Sırek kezdesetin qustardy, balyqtar men sútqorektilerdi, baýyrymen jorǵalaýshylardy, qosmekendiler men omyrtqasyzdardy qosqanda, 20 000 túrdiń portretin qamtyǵan joba adamzatqa oı salmaı qoı­maıdy. 

Atalǵan kórmeniń ashylý saltanatyna qatysqan Májilis depýtaty Darhan Myńbaı:«Búgin Kazmedia Holding kompanııasy uıymdastyryp otyrǵan osy «National Geographic Photo Ark» kórmesine asyǵyp jettik. О́ıtkeni bul kórmeniń mıssııasynyń ózi bizdiń ulttyq dástúrimizben úndes. Qorshaǵan ortaǵa, jan-janýarlarǵa qurmetpen qaraý halqymyzdyń bolmysynda bar. Kórmeniń ataýynyń ózi qazaqtyń «arasha» degenin bildiredi. Iаǵnı ǵasyrdyń aıaǵyna deıin joǵalyp ketý qaýpi bar jan-janýarlardyń fotosýretterin jurt nazaryna usynyp, arasha túsip otyr», degen rızashylyǵyn bildirdi. Sonymen birge ol «National Geographic» jýrnalynyń 6 jyldan beri qazaq tilinde jaryq kórip, oqyrmandarǵa oı salarlyq dúnıeler jarııalap ke­le jatqanyna alǵysyn aıtty.  

Al Ǵylym jáne joǵary bi­lim mınıstri Saıasat Nurbek Djoýl Sartorıdiń jobasynyń mańyzdylyǵy men qundylyǵy týraly aıta kele:«Kórmeniń, jobanyń aty óte qyzyq, Photo Ark, mundaǵy Ark degenimiz – Nuh paıǵambardyń kemesi. Bul joba bizdiń bolashaq urpaqtarymyz úshin Allanyń jaratqan osy jan-janýarlar dúnıesindegi alýan túrdi saqtap qalýǵa baǵyttalǵan. О́ıtkeni qazirgi tańda ekonomıkanyń shıkizattyq damý modeli óziniń shyrqaý shegine jetken sııaqty. Bizdiń maqsatymyz iship-jeý ǵana ma? Álde osy álemdegi keremet súıkimdi, ǵajaıyp, alýan túrli jaratylys ıelerin saqtap, úılesimde ómir súrý me?  Bir sátke toqtap, oılanýymyz kerek. Djoýl Sartorıdiń jobasy – «National Geographic Photo Ark» kórmesi osy turǵydan asa mańyzdy», dedi mınıstr.

Medıa-menedjer, 31-arna jáne birqatar aqparat quralynyń  negizin qalaýshy kásibı jýrnalıst Armanjan Merekeuly óz sózinde: «BAQ-tyń taǵy bir óte mańyzdy mıssııasy bar, ol – qutqarý, saqtaý, qorǵaý. «National Geographic» jýrnalynyń áýelden-aq mıssııasy – planetamyzdy saqtaý, bolashaq urpaqqa qaldyrý. Men osy jýrnaldy Erkin Jaqypov bastaǵan komanda qazaq tilinde shyǵara bastaǵanda qatty qýandym. Sizder urpaq úshin asa úlken is atqaryp otyrsyzdar jáne ony shyn máninde keler býyn óte joǵary baǵalaıtyn bolady dep oılaımyn. Sondyqtan búgin elimizge ákelgen álemdik  «National Geographic Photo Ark»  kórmesiniń mańyzy tipten zor», dedi.

Bul joba bolashaq urpaqtyń bilimdi bolyp ósýine, aınaladaǵy zattardy, qubylysty tanyp-bilýine qozǵaýshy kúsh bolary anyq. «National Geographic» jýrnalynyń bas redaktory Erkin Jaqypov atalǵan kórmeni ótkizýdegi maqsat jas býyndy, oqýshylardy, jýrnalıster men fototilshilerdi jerimizdiń ǵajaıyp baılyǵyn saqtaýǵa jáne osy sııaqty aýqymdy jobalardy qoldap-qýattaýǵa shaqyrý ekenin aıtty.

Elimizde tuńǵysh ret ótip jatqan bul joba osyǵan deıin AQSh-tyń birneshe qalasynda, sonyń ishinde Los-Anjelestegi Annenberg Space for Photography-de, Eýropada – Ispanııanyń Madrıdtegi ulttyq mýzeıinde jáne Azııada – Ońtústik Ko­reıanyń Seýl ǵylymı ortaly­ǵynda tanystyrylǵan. Kórme Astanadaǵy Ulttyq mýzeıde 11 qarashadan 4 jeltoqsanǵa deıin jalǵasady.

r

Uqsas jańalyqtar