Tarıh • 08 Mamyr, 2023

Hemıngýeıdiń sońǵy suhbaty

Ataǵy jer jarǵan, qalamgerler «Hem» dep ataǵan Ernest Hemın­gýeımen sońǵy ret tildesken kisiniń esimi – Sven Brıkerts. Ol jazýshymen tildesip qalý úshin kóp izdengen, tipti birneshe ret meselesi qaıtqan jýrnalıstiń biri. Ol osy bir suhbat úshin Kenııanyń Keı-Ýestine, Parıjge, Pamplonaǵa barýdan da esh eringen emes. Sosyn olar «Pappı alabuǵasy» atty kishkentaı balyq taǵamdaryn ázirleıtin meıramhanada kezdesýge kelisedi.

Abaı • 03 Mamyr, 2023

Vashıngtondaǵy Abaı ortalyǵy

Jýyq jyldardan beri shetelde qazaq mádenıeti ortalyqtary ashylyp, sol arqyly elimizdiń mádenıeti men ádebıetin, salt-dástúrin ózge elderge nasıhattaý, tanystyrý jumystary júrgizilip keledi. Bul ortalyqtardyń birazy tyńǵylyqty túrde halqymyzdyń mádenıetiniń keregesi keńeıýine septigin tıgizip júrgeni anyq. Solardyń biri – AQSh astanasy Vashıngton qalasyndaǵy Abaı ortalyǵy.

Ǵalym • 05 Sáýir, 2023

Teńizdegi tirshiliktiń tamyrshysy

Bizdiń búgingi keıipkerimiz, jas ǵalym Altynaı Qaıdarova – elektronıka jáne kompıýterlik ınjenerııa boıynsha PhD, Kaspıı ıtbalyǵyn zertteý jáne ońaltý ortalyǵynyń aǵa ǵylymı qyzmetkeri. Ol qazir áriptesterimen birge teńiz janýarlaryn baqylaýǵa arnalǵan arnaıy kópfýnksııaly sensorlar ázirleýmen aınalysady. Qurylǵy janýarlardyń dene temperatýrasyn, tipti olardyń qorshaǵan ortadaǵy kúızelis deńgeıi men jyldamdyǵyn qadaǵalaýǵa múmkindik beredi. Sonymen qatar atalǵan ázirlemeniń kómegimen sırek kezdesetin sútqorektilerdiń qonys aýdarýy týraly málimetter jınalady.

Ǵylym • 27 Naýryz, 2023

Ǵylymy ozyq memlekettiń órisi keń

Qoǵamnyń qozǵaýshy kúshi – ǵylym men ekonomıka. Memlekettiń damýy da ulttyq ǵylym kókjıeginiń keńeıýine baılanysty. Qýanarlyǵy, qazir osy salaǵa dendep kirip, ǵylymı bilimin shyńdap, óz salasynyń maıtalman mamany bolýǵa umtylǵan jastar kóbeıip keledi. Olardyń álemniń ár qıyrynan bilim alyp, tájirıbesin elimizdiń ǵylymyn damytýǵa baǵyttaıtyny qýantady.Osy oraıda otandyq ǵylymnyń qazir­gi jaı-kúıi men keleshegin baǵam­­­daý maqsatynda dóńge­lek­ ústel uıymdastyrǵan edik. Oǵan Londondaǵy «HEAD Aerospace Group» kom­pa­nııa­synyń kommersııalyq dırektory Sapar SATAI, Prezıdenttik jastar kadrlyq rezerviniń ókili, Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıteti Bıomedısına ǵylymı-zertteý ortalyǵynyń dırek­tory Álibek YDYRYSULY, Nazarbayev University Energetıkalyq ǵarysh zerthanasynyń postdoktoranty, Halyqaralyq astronomııa odaǵynyń múshesi Bekdáýlet ShÚKIRǴALIEV qatysyp, oı-pikirin ortaǵa saldy.

Suhbat • 21 Naýryz, 2023

Kerolaın SEVIDJ: Qazaq mádenıetine qyzyǵamyn

Qazir qazaq tilin úırenip, ony kúndelikti turmysta qoldanatyn shetel azamattarynyń qatary kóbeıip keledi. Solardyń ishinde jóni bólek bir jan bar. Keıipkerimiz – AQSh-tyń Almatydaǵy bas konsýly Kerolaın Sevıdj hanym. Bizge bergen suhbatynda ol qazaq tilin úırenýdiń mańyzdylyǵy, onyń jumysyna tıgizgen oń áseri jáne Konsýldyqtyń qazaq mádenıeti týraly aldaǵy ýaqytta uıymdastyryp jatqan is-sharalary týraly aıtyp berdi.

Aýyl • 20 Naýryz, 2023

Aýyldaǵy ınternettiń aýjaıy

Turǵyndardy ınternetpen qamtamasyz etý – kez kelgen memlekettiń basty mindeti. Sonyń nátıjesinde sıfrlyq sheshimder ómirdiń barlyq salasynda qoldanysqa ene bastady. Aqparattyq-kommýnıkasııalyq tehnologııalardy­ paıdalaný, sý, jylý jáne basqa da kommýnaldyq ıgilikter sekildi kúndelikti qajettilikke aınaldy.

Ǵylym • 02 Naýryz, 2023

Ǵylym akademııasy qandaı bolýy kerek?

Ǵylym akademııasy. Osy bir sózge bir ulttyń ǵylymy, oǵan degen kózqarasy men osy saladaǵy bolashaǵy syıyp-aq tur. Qazirgideı ǵylym dáýirine qadam basqan tusta ǵylymsyz eldiń bolashaǵy bulyńǵyr ekeni daýsyz. Bul rette «Ulttyq ǵylym akademııasynyń jańa kezeńdegi – Ádiletti Qazaqstandaǵy baǵyty men baǵdary qandaı bolýy kerek?» degen mańyzdy suraq týyndaıdy. Biz osyǵan jaýap izdep kórdik.

О́ner • 01 Naýryz, 2023

Sýretshiler qoǵamnan tys qala almaıdy

Beıneleý óneri adamzat aqyl-oıynyń, sana-seziminiń, qoǵamynyń damýyna óz úlesin qosyp kele jatqany anyq. Tipti bul salany shekarasyz ónerdiń bir túri dep túsingeli beri álemniń ár qıyryndaǵy qylqalam sheberleri bir-birin kesteli kenep betinde túsinip, tanyp-bildi. Qazirgi qazaq beıneleý óneri qandaı kúıde, onyń qandaı qordalanǵan máseleleri bar degen saýalǵa jaýap alý úshin biz músinshi, grafık Málik О́skenbaev, ónertaný doktory, professor Baıtursyn О́mirbekov, sýretshi Hamıt Faızýllın, sýretshi-dızaıner Ańsaǵan Mustafa jáne osy salada ustazdyq etip júrgen jas qylqalam sheberi Beıbit Ásemquldy dóńgelek ústel basyna shaqyrdyq.

Ádebıet • 13 Aqpan, 2023

Bir adam – bir taǵdyr

Keıde alýan túrli ádebı shyǵarmalardy oqyp otyryp, keıipkerler ómirine, onyń ómir súrgen ortasyna nazar aýdarasyń, jazýshylardyń oıshyldyǵy, tapqyrlyǵy da oqyrmandy tánti etpeı qoımaıdy. Bir baıqaǵanym, meıli qaı ulttyń ádebıeti bolsyn, áıel keıipkerler arqyly sol kezdegi qoǵamnyń kelbetin, adam janynyń náziktigin sýretteýge kóbirek den qoıypty, soǵan umtylypty. Keıde oqıǵalary uqsas bolmasa da, keıipkerleri arqyly adam taǵdyryn sóz etken shyǵarmalardy qatar oqyp, jazýshylardyń sheberligi men oqıǵalar jelisine jiti nazar aýdarýǵa qushtarmyn. Mundaǵy maqsatym, kim myqty jazady dep emes, kimniń jazǵany oqyrmandy oılandyra alady degen suraqqa jaýap izdeý ekenin de jasyrmaımyn.

Ádebıet • 24 Qyrkúıek, 2021

Az jazady, kóp oqylady

Jurt aldynda ózin «aqynmyn» dep aıtqysy kelmeıtin aqyndar da barshylyq. Olardyń bul áreketi ózine degen kúmán emes, saf ónerdiń aldyndaǵy tazalyq, uıańdyq der edim. Bylaıǵy jurt «aqyndar óleń jazýdan basqa ne isteı alady?» degen suraq qoıýy múmkin. Munyń jaýaby da daıyn. Aqyn – oıdyń adamy, al sol oıdyń ishinde ultynyń sózi, qýanyshy, kúlkisi, muńy men muqtajy jasyrynyp jatady. Aqyn ony ashyp aıtpaǵanymen, óleńderi arqyly jetkizedi. Uly jazýshy Erıh Marııa Remarktiń «Bir adam basqa bir adamǵa bir tamshy jylýdan ózge ne bere alady jáne budan artyq ne bolýy múmkin?» degenin eske alsaq, shynynda aqyndar ultyna óleńdi de, tipti bárin bere alady. Tek olardyń jazǵanyn oqyp, túsinip, aıtqanyn ańǵaratyn nıet bolsa.