Taý men dalada tamyrdaǵy qan búlkilindeı bolyp tolassyz aqqan sýdyń mol shaǵynda atam qazaq «Sýdyń da suraýy bar» depti. Ol kezde ol sózge kim kóp mán bere qoıdy deısiń? Taý men tasty qaq jarǵan ózen men bulaq azaımastaı kóringen. Qazir ǵoı sol tartylǵan bulaqty, azaıǵan ózendi, keneresi kemigen kóldi kórgende, «E, suraýsyz eshteńe joq eken ǵoı, quısań aǵa beredi deıtin, súzilmeıtin sý da tapshy bola bastady», dep júrgenimiz. Endi ǵana qadirin bilip, qaıtpek kerek dep biz ǵana emes, tórtkúl dúnıe sý máselesin jappaı qozǵap jatyr. Bul sýsyz ómirdiń bolmaıtynyn dáıekteıdi.
Adamzat qoreksiz ómir súre almaıdy. Odan ózgeniń bári aldamshy, bir jalt etkende ol kózdiń qurty bolǵanmen, keıin jurtqa qaldyryp ketedi. Sol qorekti zattardyń ishindegi ulysy as atasy nan bolyp esepteledi. Onyń qasıeti de, qadiri de bólek. О́zge taǵam birde jaǵyp, birde jaqpasa, babalarymyz «Nan adamdy buzbaıdy» degen eken. Bul da aıdaı aqıqat. Nannyń qudireti týraly aıtylatyn qaǵıdaly áńgimelerdiń astarynda úlken mán-maǵyna, oıyńa túıip, sanańda ustaıtyn taǵylym-tanym óte mol. Bir ańyzda egis basynda júrgen dıqannyń tóbesine oq jylan qadala bergen kórinedi. Jalpaq ketpenin tóbesine qoısa, ony da tesip ótip ketipti. Es tappaǵan jurt jeti shelpek pisirip, ony dıqannyń tóbesine qoıǵanda oq jylan taıqyp ketipti. Bul da as atasy nannyń qasıetin uqtyrsa kerek. Osy as atasynyń qadirine, ásirese, qalada turatyn sáýletti úılerdiń turǵyndary jetip júrmiz be? Bul suraqtyń jaýabyn izdeý barysynda álgi záýlim úılerdiń aýlasyndaǵy qoqys tógetin jáshikterdi tóńirektegenimizde as atasynyń túr-túrin kórdik. Týralǵan nandy bylaı qoıyp, «Nannyń qoqymyn basýǵa bolmaıdy!» dep otyra qalyp qoqymdy teretin qaıran ájelerimizdiń obal-saýapty alǵa ozdyrǵan kisiligi bizge juǵysty bolmaǵany ma? Álde bul sondaı ata men ájeniń zamanǵa qaraı «jańaryp» ketýinen be eken? Turǵyndarmen tildesseń, «beretin mal joq, qańǵybastar alar, ıt pen mysyq jeıtin shyǵar», dep alaqandaryn jaıady. Únemdep alyp, ysyrapshylyqqa jol bermeý týraly oı aıtsań, oǵan da keltiretin dálelderi, dáıekteri, ýájderi, úıip-tóger syltaýlary jetip- artylady. Qazaqqa táńirim jermen birge baılyqty da bergen. Qazirgi shalqyǵan dáýlet te sol baılyqtyń baq, baqyt bolyp oralýynyń bir kórinisi desek jarasar. Biraq anaý qıly zamandarda sol baılyq barymtada ketip, nebir qasiretti ultymyz ben jurtymyz kórýdeı-aq kórdi. Qaıtalap aıtaıyq, qazirgi tirlik jaqsy. Degenmen, bes saýsaqtyń birdeı emestigi sekildi, halyqtyń báriniń tórt qubylasy túgel deı almasaq kerek. Bir úzim nannyń qadirin bilip otyrǵandar joq emes, bar. Ol qalada da, aýylda da kezdesedi. Nannyń ysyrapshylyǵy barlardan shyǵyp jatyr. Olar toqtyqtyń ashtyǵy degen sózdi esten shyǵarmaǵan jón. Tipti keıbir ker aýyzdar nandy shópten shyqqan deıdi. Shóp topyraqtan ósedi, adam da topyraqtan jaralǵan demeıtin be edi? Dáýlettilerden qalǵan qoqystaǵy nandy qalaı qorǵaımyz? Qazir sol qoqys janyna plastık ydystardy bólek jııatyn arnaıy tor jáshikter ornatyp, syrtyna eskertpeler jazyp qoıdy. Al nan qaldyqtaryn salatyn arnaıy oryn belgilep, jınap alý jaǵyn oılastyrsaq, qalaı bolar eken? Buǵan qosa, as atasynyń qadir-qasıetin uqtyratyn túrli is-sharalardy qolǵa alyp, ulttyq uǵymdarymyzdy qaýlap ósip kele jatqan urpaqtyń boıyna sińirsek degen oıdy da ortaǵa sala ketsek deımiz. Kóptegen sheteldik dastarqanyna nan qoımaıdy. Al biz nansyz tamaq ishpeımiz. Endeshe, sol nannyń qasıetin uǵyp, ysyrapshylyqqa jol bermesek eken. Ysyrapshylyqty joıýdyń jolyn jurt bolyp oılastyrsaq ta artyq bolmas edi. Bul arada nandy qymbattatý arqyly osyny durys jolǵa qoıamyz deıtin sáýe- geıler de tabylyp qalýy múmkin. Biz keıbir azamattardyń nan qasıetin túsinbeýiniń kesiri ózgelerge, ásirese kem tirlikte kún keship jatqan otbasylaryna tımeýin qalar edik. Nandy nópir etkender únemshildikti úırenip, asyp bara jatsa, turmysy tómen otbasylaryn qamqorlyqtaryna alyp, qaraılassa, halyqtyq is qalypqa túseri haq. Meıirim men shapaǵattyń altyn uıasy qazaq jurtynda bolǵany arǵy-bergi tarıhty shyn kóńilmen paraqtaǵan jannyń sanasyna sáýle bolyp quıylary sózsiz.
Súleımen MÁMET,
«Egemen Qazaqstan»
«Miras» keńesinde Ulttyq quryltaıdyń mindeti talqylandy
Qoǵam • Búgin, 17:53
Pavlodar oblysynda sýǵa batyp ketken qyzdyń denesi tabyldy
Oqıǵa • Búgin, 17:44
Astana veloklýby «Týr de Fransqa» qatysatyn quramyn jarııalady
Sport • Búgin, 17:37
Mektepterde túrki tarıhy jaıly jańa pán engizile me
Bilim • Búgin, 17:22
Qazaqkonsert pen TÚRKSOI Yntymaqtastyq týraly memorandýmǵa qol qoıady
Qoǵam • Búgin, 17:10
Kolledjderge qujat qabyldaý bastaldy
Bilim • Búgin, 17:01
Qyzylordada esirtkige qarsy aksııa ótti
Aımaqtar • Búgin, 16:52
Senatta «Parasat» baıqaýynyń jeńimpazdary marapattaldy
Parlament • Búgin, 16:45
AQSh-tyń Takoma qalasynda atys boldy
Álem • Búgin, 16:36
Qazaqstanda ýchaskelik ınspektorlar jańa ereje boıynsha jumys isteıdi
Qazaqstan • Búgin, 16:28
Aımaqtar • Búgin, 16:18
Qarjy • Búgin, 16:10
Jambyl oblysy Jýaly aýdanyna jańa ákim taǵaıyndaldy
Taǵaıyndaý • Búgin, 16:02
Shymkentte kúnniń ystyǵynan kólik órtendi
Oqıǵa • Búgin, 15:53
Qazaqstanda qus eti qymbattady
Qoǵam • Búgin, 15:43
UBT: 267 oqýshy test tapsyrý múmkindiginen aıyryldy
Bilim • Búgin, 15:37
Túrkistan oblysy turǵynynyń aýlasynan 30 túp sora tabyldy
Aımaqtar • Búgin, 15:28
Elordada «Nartaı» fılminiń tegin kórsetilimi ótti
О́ner • Búgin, 15:18
Qazaqstan krıptoaktıvterdi shyǵarý boıynsha álemde ekinshi orynda tur
Qazaqstan • Búgin, 15:08
IPO-ǵa qatysý halyq úshin qoljetimdi bolýy qajet – Prezıdent
Qoǵam • Búgin, 15:03
Turar Rysqulov aýdanyna jańa ákim taǵaıyndaldy
Taǵaıyndaý • Búgin, 14:57
Prezıdent: Elimizge jańa ári senimdi ınvestısııa kózderi qajet
Prezıdent • Búgin, 14:50
Ulybrıtanııa Reseı altynyn ımporttaýdan bas tartty
Álem • Búgin, 14:44
Qazaqstandyqtardyń salyqqa bereshegi 24,3 mlrd teńgege jetti
Qoǵam • Búgin, 14:35
Úıinde esirtki saqtaǵan ShQO turǵyny ustaldy
Oqıǵa • Búgin, 14:28
Jańa oblystardyń turǵyndaryna kólik nómirin aýystyrýdyń qajeti joq
Aımaqtar • Búgin, 14:20
Reseı syrtqy qaryzy boıynsha defoltqa ushyrady
Álem • Búgin, 14:13
Qazaqstandyq jas tennısshiler Ýımbldon týrnırinde óner kórsetedi
Tennıs • Búgin, 13:53
Qytaı Qazaqstan azamattary úshin vızasyz rejım engizýi múmkin
Qazaqstan • Búgin, 13:43
Qazaqstandyqtardyń alǵashqy legi qajylyqqa attanady
Rýhanııat • Búgin, 13:31
Páter turǵyndaryn bank qosymshasy arqyly tirkeýden shyǵarýǵa bolady
Qoǵam • Búgin, 13:20
BQO-da jol apatynan eki sábı zardap shekti
Oqıǵa • Búgin, 13:10
Jas tennısshiler ITF týrnırinde júldeli boldy
Tennıs • Búgin, 12:53
Aýyl jastary qurǵan kompanııa 2,4 mln dollar ınvestısııa tartty
Qoǵam • Búgin, 12:45
«QazTransGaz Aımaqqa» 5 mln teńgeden astam aıyppul salyndy
Qazaqstan • Búgin, 12:38
Munaı baǵasy 1 dollarǵa arzandady
Ekonomıka • Búgin, 12:30
Almatyda qarjy pıramıdasynyń basshylary sottaldy
Qoǵam • Búgin, 12:22
Úkimet • Búgin, 12:12
«Kanelo»: Golovkındi nokaýtpen jeńemin
Kásipqoı boks • Búgin, 12:08
Indýstrııa jáne ınfraqurylymdyq damý vıse-mınıstri taǵaıyndaldy
Taǵaıyndaý • Búgin, 11:52
Uqsas jańalyqtar