Otandyq ortopedııalyq aıaq kıim kásiporny pasıenttermen qalaı baılanysyp otyr?

Koronavırýs indeti bizdiń ómirimizge de aıtarlyqtaı ózgerister ákeldi.  Qazaqstandyq qalalardyń ishinde birinshi bolyp qatań karantınge jabylǵan  Almatynyń kóptegen kásiporyndary óz jumysyn toqtatýǵa májbúr boldy. Alaıda, olardyń arasynda erekshe qajettilikteri bar jandardy jeke medısınalyq buıymdarmen qamtamasyz etý úshin jumys isteıtin erekshe kásiporyn bar. Múgedekterdi jáne tirek-qımyl apparaty patologııasy bar adamdardy medısınalyq-áleýmettik ońaltý kómegimen úılestire otyryp, ótemdik quraldarmen qamtamasyz etetin osyndaı kásiporyndardyń biri – Almaty qalasyndaǵy «Respýblıkalyq protezdik-ortopedııalyq ortalyq» AQ (RPOO).

Atalmysh kompanııa Almatyǵa ǵana emes, Qazaqstannyń basqa da óńirlerine qyzmet kórsetedi, halyqtyń barlyq jikteri úshin protezdik-ortopedııalyq buıymdardy daıyndaıdy. Árıne, mundaı kásiporynnyń qyzmeti toqtaǵan kezde, onyń pasıentterinde alańdaýshylyq paıda bolatyny ras, kóptegen suraqtar da týyndaıdy – men óz kerek-jaraǵymdy ala alamyn ba, ol úshin maǵan ne isteý kerek, kúrdeli ótpeli kezeńdi qalaı bastan keshirýge bolady jáne t. b.

«Respýblıkalyq protezdik-ortopedııalyq ortalyq» AQ prezıdenti Nıkolaı Petrovtyń aıtýynsha, pasıenttermen turaqty baılanys ornatý úshin «arnaıy jeli» iske qosylǵan, ortalyq mamandary kókeıdegi barlyq suraqtarǵa jaýap berýge daıyn. Kúnine kóptegen qońyraýlar kelip túsedi. Sondaı-aq ortalyqtyń eńbegi sińgen, kásibı eki dárigeri telefon arqyly keńes berýdi jalǵastyryp otyr. Bular – 40 jyldyq eńbek ótili bar protezshi, eldegi óz salasynyń eń úzdik mamandarynyń biri Evgenııa Pavlovna Popkova men keńes alý úshin búkil Qazaqstannyń pasıentteri júginetin ortoped-dáriger Qalqa Jumaǵulqyzy Jumanova.

– Bizge ár túrli máseleler boıynsha kún saıyn telefon arqyly habarlasyp jatady. Turaqty pasıentterimiz ǵana emes, aıaq astynan  qaıǵyly jaǵdaıǵa tap bolyp, bizdiń ortalyqqa alǵash ret júginetin adamdar da jetkilikti. Eń aldymen, biz olardy sabyrǵa shaqyryp, úmit otyn uıalatýǵa tyrysamyz. Birinshiden, mamyr aıynda bizdiń kásiporyn óz jumysyn bastaıdy dep paıymdaımyz, pasıentterge kúndizgi jáne tolyq kólemde kómek kórsetemiz. Ekinshiden, karantın aıaqtalǵannan keıin, buıymdardy daıyndaýdy birden bastap ketý úshin turaqty pasıentterimizben protez-ortopedııalyq buıymdardy ázirleý jónindegi praktıkalyq máselelerdi – materıaldar men pishinder, daıyndaý merzimderi, qajetti qujattardy resimdeý talqylaýǵa tyrysamyz. Bizge alǵash ret kelip otyrǵan adamdarmen aǵartýshylyq jumys júrgizemiz – qandaı protez túrlerin daıyndaýdamyz, buıymdy tańdaý jáne óndirý prosesi qalaı qurylady, qansha ýaqyt alady, ólsheýler qalaı jáne t.b. Iаǵnı, qazir aýqymdy jumys júrip jatyr. Osylaısha biz óndiris bastalǵan kezde tapsyrys berýshilerimizdiń belgili bir bóligine qyzmet kórsetý ýaqytyn edáýir azaıtamyz dep úmittenemiz» – deıdi dáriger-protezshi Evgenııa Popkova.

Ortalyq dárigerleri pasıentterge kez kelgen suraqtar boıynsha keńes beredi. Ortalyqtyń barlyq pasıentteriniń qoldaýdy sezinýi, alǵashqy keńesterdi alýy jáne óz problemasymen jalǵyz qalmaıtyndyǵy, barlyq qajetti kompensasııalyq quraldarmen qamtamasyz etiletine kóz jetkizýi mańyzdy.

– Pasıentterimizben únemi baılanysta bolý úshin arnaýly telefon jelisi ashyldy. Bizdiń der kezindegi keńesimiz ben qoldaýymyzdyń joqtyǵy múmkindigi shekteýli adamdardyń jaǵdaıyn odan ári qıyndatady. Biz, árıne, ortopedııalyq buıymdardy alýǵa, buıymdardyń túri men modelin tańdaýǵa, ony kııý ereksheligine baılanysty naqty máseleler boıynsha júginetinderdiń barlyǵyna keńes beremiz.Suraqtar kóp, bir jyldan astam ýaqyt boıy bizdiń pasıent bolyp kelgen jandar da túrli saýaldarmen habarlasady. Alǵash ret osyndaı problemaǵa tap bolǵan adamdar týraly ne deýge bolady?

Mysaly, ótken kúnderi taban súıeginde defekti bar balanyń anasy qońyraý shaldy. Jylaıdy, ne isteý kerektigin bilmeıdi. Biz ony tynyshtandyrdyq, ortopedııalyq aıaq kıimdi durys kıgen jaǵdaıda ońaltýǵa jol ashylatynyn aıttyq. Eń bastysy, qamyqpaı, mamandarmen tezirek jumys isteýdi bastaý oryndy. Biz bul áıeldi aldyn-ala mamyr aıynyń birinshi jartysynda kezdesýge jazdyq. Osy otbasyna kómektesip, balanyń ómirin tolyqqandy ete alamyz dep úmittenemiz, – deıdi ortoped Qalqa Jumanova.

«Arnaıy jeliniń» birinshi jáne mańyzdy mindeti – múmkindigi shekteýli jandardy psıhologııalyq qoldaý. Shynynda da, ampýtasııaǵa nemese jaraqat alý men túzetýdi qajet etetin aýrýlarǵa baılanysty qıyn jaǵdaıǵa tap bolǵan adamdar úshin  psıhologııalyq kómek mańyzdy. Al, ekinshi rette ortalyqtyń jumysyn telefon baılanysy arqyly jalǵastyrýdyń óte oryndy mindeti – bul ónimdi óndirýge ketetin qundy ýaqytty azaıtý. О́ıtkeni, barlyq protezdik-ortopedııalyq kerek-jaraqtar ár adamǵa jeke jasalady.

– Daıyndaý prosesi birden bastalmaıdy. Bizdiń pasıentterimizdi qazir qandaı nusqalar bar, buıymdardy qalaı durys qoldaný kerek, jalpy talap etiletin qadamdardyń algorıtmi qalaı – baǵyttama alýǵa júginý men bizdiń ortalyqqa kelýge deıin, osy saýaldar olardy qyzyqtyrýy múmkin. Biz pasıenttermen baılanysa otyryp, birlesken jolymyzdyń bir bóligin júrip ótemiz, olar ortalyqqa ólsheýge jáne jeke kezdesýge kelgen ýaqytta, kóp nárse daıyn bolady jáne jasalynyp úlgeredi. Dárigerler men mamandar protezder men ortopedııalyq aıaq kıimder týraly ózara kelisedi, pasıenttermen telefon arqyly egjeı-tegjeıli talqylaıdy, bul – ortalyq tolyq kúshine engen kezde oǵan deıin bastalǵan jumysty tez aıaqtaýǵa múmkindik beretin mańyzdy jáne úlken is, – dep atap ótti Nıkolaı Petrov.

Aldaǵy ýaqytta ortopedııalyq aıaq kıim shyǵaratyn seh óz jumysyn bastaıdy. Kompanııada kásiporyndaǵy barlyq qaýipsizdik sharalaryn saqtaý arqyly ǵana emes, sonymen qatar pasıentterine úıden artyq shyqpaý múmkindigin usyný arqyly karantın rejımin saqtaýǵa yqpal etý úshin barlyq tapsyrystardy meken-jaıǵa derbes túrde jetkizýge daıyn ekendigin aıtady.

ALMATY