Elin álemge tanytqysy keletin dıplomat

Elnaranyń halyqaralyq uıym­dar­daǵy aqparat jáne kommýnıkasııa sa­lasyndaǵy jumysy qatardaǵy qyzmettiń biri sekildi kóringeni­men, oǵan júktelgen jaýapkershilik óte joǵary. Sebebi Eýro­palyq Odaq, BUU sekildi bedeldi uıymdar Qa­zaqstandy, onyń halqyn, turmy­syn jáne qundylyqtaryn jas ma­mannyń kún­delikti jumysy arqy­ly tanıdy. El tur­ǵyndarynyń kóńil kúıin, olarǵa ne qajet ekenin de jetkizetin osy – Elnara. Asa ma­ńyzdy halyqaralyq qujattar men strategııalar atqarylǵan ju­mys­qa negizdelip jasalatyny da anyq. Osylaısha, onyń qazirgi ju­mysy halyqaralyq qoǵamdastyq aldyn­da Qazaqstannyń beınesin qalyp­tastyrý sekildi odan da bıik maqsatqa qyzmet etip keledi. Osyny túsingen keıipkerimiz ár jobany qolǵa alǵanda onyń sátti shyǵýyna erekshe mán beretinin aıtady.

Qazir Elnara Birikken Ulttar Uıy­mynyń Qazaqstanda tirkelgen 22 agenttiginiń aqparattyq jumysyn úılestirip, qadaǵalap otyrady. Bul uıymdar qatarynda barshaǵa belgili BUU Damý baǵdarlamasy, IýNISEF balalar qory, IýNESKO bilim, ǵylym jáne mádenıet jónindegi uıymy jáne BUU-Áıelder sekildi ujymdar bar. Odan bólek ol halyq­aralyq uıymnyń maqsaty men min­detterin, mańyzdy qujattary men bastamalaryn óz otandastaryna tú­sin­dirip, ekijaqty yntymaqtastyq ornatýǵa tyrysady. Bala kezinen ónerge qyzyqqan keıipkerimiz búgingi jumysynda da mádenı sharalarǵa kóp kóńil bóledi eken.

– Jalpy, barshaǵa túsinikti bir til bolsa, ol – óner tili. Men ha­lyq­­aralyq uıym­dardaǵy jumys táji­­rıbemde oǵan tolyq kóz jetkiz­dim. Kez kelgen oıdy, jobany óner arqyly ne shyǵarmashylyq turǵy­dan jetkizgende barshaǵa túsinikti bolady. О́ner­di túsiný úshin arnaıy bilik­tiliktiń qajeti joq, bul – barsha adamzatqa ortaq qundylyq, – deıdi ol.

Elnara keltirgen mysaldarǵa qarap, rasynda, halyqtar dostyǵyn barlyq tarapqa ortaq dúnıeler arqyly nyǵaıtýǵa bolatynyna sóz­siz kelisesiń. Máselen, Eýropa el­deriniń ulttyq taǵamdaryna ar­nalǵan qazaq tilindegi aspazdyq kitapqa qyzyqqandar kóp bolǵan. Odan bólek jaqynda Eýropa halyq­tarynyń ertegileri de qazaqsha sóı­leıtinin bildik. Aıtylǵan jobalarǵa ıllıýstrasııa­lar salýdy qazaq sý­ret­shilerine senip tap­syrǵan. Bul da bolsa álem turǵyndaryn ja­qyn­­dastyryp, biriniń boıynan óz­ge­­shelik emes, ortaq nárse izdeýge sep bolady. Sońǵy oqıǵalar dúnıe júzin «juqpaly jaýǵa» birge qarsy turýǵa májbúr etti. Kúsh biriktirý, yntymaqtastyq túsinigi buryn-soń­dy dál búgingideı ózekti bolmap edi. Belgisiz indettiń aýyrtpashylyǵy barshaǵa birdeı túsken sátte belgili uıymdar qol qýsyryp qalmady. Osy oraıda jas dıplomat balalarǵa arnalǵan jobalardyń birin erekshe maqtanyshpen aıtyp berdi. Bir sátte dúnıe júzinde mıllıondaǵan oıyn balasynyń úıde otyrýy ata-anaǵa ońaı bolmaǵany belgili. Birikken Ulttar Uıymy COVID-19 indeti týraly, úıde oty­rýdyń, saqtyq sharalarynyń mańyz­dylyǵyn tú­sindiretin, qazaq tilin qosa alǵanda 17 tilge aýdarylǵan ertegini usyndy. Keıip­kerimiz keıin ata-analar men bastaýysh sy­nyp muǵalimderiniń jyly lebizderi tolas­syz bolǵanyn qýanyshpen jet­kizdi. О́z jumysyńnyń qoǵamǵa bergen paıdasyn kórý – kez kelgen maman úshin úlken mártebe.

Elnarany sózge tartqanymyzda, eń aldymen, óziniń jumysy, sátti shyqqan jobalary týraly aıta jó­neldi. Bul da túsinikti. Adam týraly onyń jetken jetistikteri men atqarǵan jumysy aıtyp turýy kerek degen qaǵıdaǵa biz de senemiz. Dese de oqyrmanǵa daryndy mamannyń júrip ótken joly qyzyq bolary sózsiz. Halyqaralyq uıymda qyz­met etý úshin shetelde bilim alý ke­rek degen qatyp qalǵan túsinikti El­nara tolyqtaı teriske shyǵarady. Elimizdegi ulttyq ýnıversıtettiń birin­de halyqaralyq qatynastar maman­dyǵy boıynsha bilim alǵan ol otan­dyq bilim berý salasyn joǵary baǵalaıdy. Ol bizdiń bilim oshaqtary sheteldegilerden kem túspeıtinin aıta kele, barlyǵy adamnyń ózine baı­­lanysty degen pikirdi alǵa tartty.   

– Jastarǵa basqalarǵa jaltaq­tamaýǵa jáne ózin ózgelermen sa­lys­tyrmaýǵa keńes beremin. Adam boıyndaǵy qasıetter men bilimge, tabysty bolýǵa degen talpynys asa mańyzdy. Shetelde oqyp kel­gen stýdentterdiń joǵary laýa­­zymda jumys isteýim kerek deýin quptamaımyn. Odan bólek jumys berýshilerdiń ózge elde bilim alǵan­dardy Qazaqstanda oqyǵan jastardan joǵary sanaýy durys emes. Mundaı jaǵdaı keıde kezdesip jatady. Bastysy, azamattyń boıyndaǵy kásibı daǵdyǵa mán berý kerek, – deıdi jas maman.

Qazaqstanda bakalavr, magıstra­týra jáne doktorantýrany támam­daǵan Elnara keıinirek AQSh, Eýropa elderinde birneshe aılyq taǵylymdamadan da ótken. Bul onyń halyqaralyq qatynastar bo­ıynsha alǵan bilimin tájirıbemen ushtastyrýǵa taptyrmas múmkindik boldy. Eńbek jolyn Álemdik ekonomıka jáne saıasat ınstıtýtynan (ÁESI) bastaǵan ol búginde halyq­aralyq dárejedegi dıplomatqa aı­nal­dy. Onyń qajyrly eńbegin ha­lyqaralyq uıymdar ǵana emes, otan­­dyq sarapshylar da joǵary baǵalady. Elnara «Qazaqstannyń 100 jańa esimi» jobasynda jeńimpaz atanýyn marapattan góri, ózi sekildi daryndy jastarmen tanysyp-bilisý­ge berilgen tamasha múmkindik dep esepteıdi. «О́z salasynda úzdik atan­ǵan jastarmen tanysyp, birlesken jobalardy júzege asyrýǵa bolady. Osylaısha, bolashaǵynan úmit kúttiretin jastar bir alańǵa jınalyp, ózara tanystyqty ortaq murat­qa paıdalana bilýimiz kerek», deıdi E.Baınazarova.

Keıipkerimiz bolashaqta ózin BUU qurylymynda Qazaqstannan shyqqan halyqaralyq dárejedegi dıplomat retinde kórgisi keletinin aıtady. Bul talpynysyna elimizde úlgi bolatyn tulǵa da bar. El Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaevtyń BUU Bas hatshysynyń orynbasary, Jene­vadaǵy bólimshesiniń bas dırektory laýazymdarynda qyzmet etkenin bilemiz. Elnaranyń aıtýynsha, jalpy uıym qyzmetkerleriniń qa­ta­rynda Qazaqstannan, Ortalyq Azııadan shyqqan mamandar kóp emes, al áıel dıplomattar tipti sı­rek kezdesedi. Halyqaralyq be­del­di uıymda qyzmet etý, óz eliń­di ta­nystyrý – kez kelgenge buıyr­maıtyn baq. Bul tájirıbeden ótken mamannyń kásibı biliktiligine shúbá keltirý qıyn. Jyldar boıy jınaǵan baı taǵylymyn ýaqyty kelgende týǵan eliniń ıgiligi úshin aıanbaı qol­danatynyna kámil senemiz. Al talapshyl da alǵyr Elnaranyń asqaq armany oryndalatyny sózsiz.