Qarlyǵash qadamymdy basqanda da, top-top balamen túz tozańyn tóbege kóterip, asyr salǵanda da, qııa ketip qıyr shette júrgende de júrekke uly esimdeı uıalap, kóńilden bir ýaqyt ketken emes. Qýanyshty súıinshilep, shattyqty eselep jetkizetin, ańqa bir keýip alaburtqan shaqta shóldi basatyn sýsar meken. Kepıetin kókiregime quıyp, kesirden saqtaǵan, keń álemge jol ashyp, danalyqqa baptaǵan kindigimdi kesken jurt. Bul – babamnyń ıisi sińgen topyraq, kindik qanym tamǵan jer.
Kindigimdi kesken jurt – Otan sóziniń bir balamasyndaı. Osy bir aıaýly ataýdyń astaryna úńilseńiz alyp maǵyna jatyr. Shyr etip dúnıe esigin ashqanda alǵash jutqan aýań men mańdaıyńnan súıgen kúnniń shuǵylasy sol uly uǵymnan bastaý alatyndaı. Otan – kindik qany tamǵan topyraq. Sol topyraqqa tabanyń tıgen sátten bastap ol kindik jurtyńa aınalady. Kesilgen kindik – el-ananyń qursaǵynan shyqqan soń Jer-anaǵa baılanatyn altyn tamyryń, ósip-órbýdiń, otanyńda oshaq otyn jaǵyp, tútin tútetýdiń túpki negizi, asyl arqaýy.
Kindik kesken jurt arman kenishińniń baspaldaǵy ispetti. Baıyrǵy babatanym yrymdap, jańa týǵan náresteniń kindigin eshkim baspaıtyn jerge kómgen eken. Onysy adam men topyraq arasyndaǵy baılanysty nyǵaıtý. Jer baýyrlap eńbektegen sábı eńkish tartqan qarııaǵa aınalǵansha jer kindikten qýat alatynyna kámil sengen. Ata-babamyz qany tamǵan topyraqty solaısha qadir tutyp, ultaraqtaı jer úshin urysqa túskeni kópke belgili. Sondyqtan qazaq balasy shyr etip ómirge kelisimen alyp atamekeni, babadan jetken baıtaq dalasyna qasıetti bir syrly uǵymmen, úzilmeıtin názik bir qasterli qubylyspen máńgi baılanyp ómir súredi.
О́mirge kóz ashyp kelisimen osylaısha týǵan jeri, atajurtymen tamyrymen berik baılanǵan ordaly eldiń ár ulany týǵan topyraǵyn qasyq qany qalǵansha qorǵap, synyq súıem jerin jatqa bermeıtin qaharman bolýynyń syry osynda. Qazaq kindik shesheni tańdaýǵa da erekshe mán beretini, onyń boıyndaǵy asyl qasıetter náresteni jerden kóterip alyp, kindigin kesken sátten bóbekke juǵysty bolady dep ılanýynda da tereń mán bar. Ata-anaǵa qamqor bolsyn dep qyzdyń kindigin úıdiń ishine, uldyń kindigin óristi bolsyn dep dalaǵa kómetini de tegin emes. Sharanada toǵyz aı shaıqalǵanda anamen jalǵastyryp turǵan jalqy tamyr endi perzentin Jer-anamen ushtastyryp, Otannan nár alýyna jalǵastyq tabý úshin ata-baba osylaısha kádeli salt jasaıdy. Halqymyzdyń «kir jýyp, kindik kesken týǵan jerim» degen bir aýyz sózine osyndaı keń maǵyna, shalqar uǵym qalaı syıyp ketkenine tańdanasyń?!
Qundylyqtar qunsyzdanyp, álemniń aralas-quralastyǵy tyǵyz bola bastaǵan jahandaný zamany kóptegen qasterli uǵymdarymyzǵa, qasıetti salt-dástúrimizge orasan ózgerister engizip jatyr. Sonyń biri – kindik keser salty. Osy uǵymnyń arqaýy setineýmen birge týǵan jer, Otan-ana uǵymyna da selkeý túspeı me?
Iá, adamdy týǵan jerimen baılanystyratyn kıeli uǵymdar jeterlik. Búginde biz sol tálimdi túsinikterden ajyrap bara jatqanymyz jasyryn emes. Máselen, jaǵdaıy barlar muhıt asyp, sábıin shetelde ómirge ákeledi. Sol arqyly psıhologııalyq turǵydan balanyń jaryq dúnıege kelmeı jatyp, óziniń jumyr jerinen alystatady. Sóıtip sábıiniń kindigi ózge eldiń otyna kúıip, kúline aınalady. Al endi osy perishte-perzenttiń túısiginde týǵan jer degen uǵym, atajurt degen bolmys qalaı qalyptasa alady? Ol sábı qursaqta jatqan kezinen-aq óz jerin qor, ózge ólkeni zor tutqan ata-ananyń kemshin túsinigin boıyna sińirip týmasyna kim kepil? Demek, ulttyq kod, qasıetti uǵym-tańbalar ómirge kelmeı jatyp-aq náresteniń qalaýynsyz kúlparsha ózgeriske túsip jatyr emes pe?
Árıne, taý men taýdyń, jer men jerdiń aıyrmasy joq. Sol baıaǵy bir aspan, sol tap-tastaı kók ózen. Ony qasıetti, kıeli etip turǵan – babańnyń tógilgen qany, balańnyń kesilgen kindigi. Qursaqty jaryp shyqqan shaqalaqtyń kindigi týǵan jerde kesilmeı, óskende ózge elge alańdap otyrsa, «kindik kesken jurt» uǵymy da kómeski tartpaıdy ma?!
Biz jat jerde jaý qolynan sheıit bolaryn sezgende bir saýsaǵyn kesip berip, «týǵan jer topyraǵyna men dep jerleńder» dep amanat etken keshegi kózsiz erlerdiń urpaǵy emes pe edik? О́ıtkeni qoıanjon qyraty da, tomsaryp turǵan tóbesi de, shúıkesin shúkirimen jalǵaı ıirip otyratyn baýyry bulaq baıaǵynyń adamdary da sol kindik qany tamǵan topyraqtan bir eli ajyraǵan emes edi. Ajyramaıdy da dep senemiz. Sebebi kez kelgen adam kindik kesken topyraǵymen bıik...
Altyn shynjyrdyń sońǵy shyǵyrshyǵy...
Rýhanııat • Búgin, 23:01
Qyzylorda oblysynda karantın sharalary jeńildetildi
Aımaqtar • Búgin, 22:22
Byltyr SQO-da 7 myńǵa jýyq náreste dúnıege kelgen
Aımaqtar • Búgin, 22:00
Shyǵys Qazaqstanda juma namazǵa jınalýǵa ruqsat berildi
Aımaqtar • Búgin, 21:38
Qyzyljarda anasy uryp-soqqan qyz kóz jumdy
Aımaqtar • Búgin, 21:12
Jalǵa alǵan úıin tonap ketken ury ustaldy
Aımaqtar • Búgin, 21:06
Aqtóbe oblysynda 1-5 synyp oqýshylary túgel mektepke baratyn boldy
Aımaqtar • Búgin, 21:05
Fransııanyń eks-prezıdenti túrmege toǵytyldy
Álem • Búgin, 21:00
Bes oblysta aýa raıyna baılanysty eskertý jarııalandy
Aýa raıy • Búgin, 20:37
Túrkistan oblysynda gaz jelileri jappaı tekseriledi
Aımaqtar • Búgin, 20:00
Tergeýshilerdiń ustazy ulyqtaldy
Aımaqtar • Búgin, 19:35
Shymkentte «Nur Otan» partııasynyń 22 jyldyǵyna oraı saltanatty jıyn ótti
Aımaqtar • Búgin, 19:15
Almatyda etnosaralyq qatynastardy damytý máseleleri talqylandy
Aımaqtar • Búgin, 19:01
Almatydan Qyrǵyzstanǵa áýe reısteri qaıta jandandy
Qazaqstan • Búgin, 18:56
Almatyda qansha turǵyn úı jylýsyz qaldy?
Aımaqtar • Búgin, 18:36
Armenııadan ákelgen kólikterdi tirkeý merzimi uzartyldy
Qazaqstan • Búgin, 18:21
Qyrǵyzstanda Parlament saılaýy kúzde bolady
Álem • Búgin, 18:17
Qazaqstandyq kásipkerler úshin salyq esepteý jeńildetildi
Ekonomıka • Búgin, 18:05
Almaty oblysynyń Alakól aýdanyna jańa ákim taǵaıyndaldy
Taǵaıyndaý • Búgin, 17:38
Almatylyq stýdentter Alǵys aıtý kúnin atap ótti
Qazaqstan • Búgin, 17:35
Qostanaıda 1921-1922 jyldardaǵy náýbetke qatysty dóńgelek ústel otyrysy ótti
Aımaqtar • Búgin, 17:31
О́mirbek Joldasbekovtyń 90 jyldyq mereıtoıy toılandy
Qazaqstan • Búgin, 17:29
Sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl agenttiginde E-kadrlar júıesi engizilýde
Qoǵam • Búgin, 17:28
Týnıs sheteldik týrısterdi qashan qabyldaıtyny belgili boldy
Álem • Búgin, 17:24
QDKBQ depozıtterdiń sáýirdegi eń joǵary mólsherlemelerin jarııalady
Ekonomıka • Búgin, 17:22
Dzıýdodan álemdik «Grand Slam» jarysyna qatysatyn sportshylar belgili boldy
Sport • Búgin, 17:21
Syr elinen 700-ge jýyq azamat áskerge barady
Aımaqtar • Búgin, 17:15
Reseı ınvestorlary Atyraýǵa bet burdy
Aımaqtar • Búgin, 16:56
Búginnen bastap mektepterde sabaq dástúrli formatta ótedi
Bilim • Búgin, 16:55
Elbasy kitaphanasynda «Myń alǵys saǵan, Uly dalam!» halyqaralyq dóńgelek ústeli ótti
Qazaqstan • Búgin, 16:45
Elordada áleýmettik az qamtylǵan 30 otbasyǵa azyq-túlik sebetteri tapsyryldy
Qoǵam • Búgin, 16:44
Almaty: Koronavırýstyń aldyn alýǵa barlyq epıdemıologtar qatysady
Aımaqtar • Búgin, 16:30
Memlekettik hatshy: Totalıtarızmnen zardap shekken kóp halyqqa qazaq jeri pana boldy
Úkimet • Búgin, 16:26
Qazaqstanda merzimdi áskerı qyzmetke shaqyrý bastaldy
Qoǵam • Búgin, 16:15
Atyraýdyń dárigerleri «Týǵan elge myń alǵys!» chellendjin uıymdastyrdy
Aımaqtar • Búgin, 16:00
Elordadaǵy tabysy az otbasylarǵa syılyq sertıfıkattary berildi
Qoǵam • Búgin, 15:59
Shymkenttik sportshylar stend atýdan álem kýboginde qola medalge ıe boldy
Sport • Búgin, 15:51
Shymkentte azamattar 30 mamandyq boıynsha tegin qysqa merzimdi kásiptik bilim ala alady
Aımaqtar • Búgin, 15:49
Asqar Mamın «Roskosmos» basshysymen kezdesti
Úkimet • Búgin, 15:38
Kóktem keshikpeı jetedi: Naýryz aıyna arnalǵan aýa raıy boljamy
Aýa raıy • Búgin, 15:21
Dýbaıdan kelgen 4 jolaýshydan koronavırýs anyqtaldy
Qoǵam • Búgin, 15:20
Úkimet • Búgin, 15:17
Naýryz aıynda el aýmaǵynda uıymdastyrylatyn mádenı is-sharalar kestesi jarııalandy
Qazaqstan • Búgin, 15:01
Almatyda ulttar dostyǵan arqaý etken shara ótti
Aımaqtar • Búgin, 14:47
Etnomádenı birlestikterdiń ókilderi almatylyqtardy Alǵys aıtý kúnimen quttyqtady
Aımaqtar • Búgin, 14:35
Qyzylorda oblysynyń ákimi órt saldarynan zardap shekken Tekebaevtar otbasyna bardy
Aımaqtar • Búgin, 14:30
Qýatty qurylymnyń shýaqty merekesi
Qazaqstan • Búgin, 14:15
Áýlıeatalyqtar Alǵys aıtý kúnin atap ótýde
Aımaqtar • Búgin, 14:00
Elordada tabysy az otbasylarǵa syılyq sertıfıkattary tabystaldy
Elorda • Búgin, 13:50
Naýryz aıynda aýa raıy qandaı bolady?
Aýa raıy • Búgin, 13:30
Senatorlar advokattyq qyzmet jáne zań kómegi máseleleri boıynsha zań jobasyn qaraıdy
Parlament • Búgin, 13:22
Kópbalaly ana belgisiz kásipkerge alǵys aıtady
Aımaqtar • Búgin, 13:15
Erjan Bákirbaıuly Taldyqorǵannyń ákimi bolyp taǵaıyndaldy
Taǵaıyndaý • Búgin, 13:11
Zeınetaqy aqshasyn stomatologııalyq qyzmetke paıdalanýǵa bolady
Medısına • Búgin, 13:00
Almatyda pedagogtardyń respýblıkalyq jıyny ótti
Bilim • Búgin, 12:53
Qazaqstanda «Shyn Júrekten» atty alǵys bildirý saıty iske qosyldy
Qoǵam • Búgin, 12:48
О́ńirlerdegi medısınalyq uıymdardyń tozyǵy jetken
Aımaqtar • Búgin, 12:29
Taraz polıseıleri urlyq jasaǵan kúdiktini ustady
Aımaqtar • Búgin, 12:28
Shymkentte Alǵys aıtý kúni atalyp ótti
Aımaqtar • Búgin, 12:24
Kıevte Jambyl Jabaevtyń 175 jyldyǵyna oraı is-shara ótti
Rýhanııat • Búgin, 12:18
Semeı ıadrolyq synaq polıgony jabylýynyń 30 jyldyǵyna arnalǵan kezdesý ótti
Aımaqtar • Búgin, 12:13
GM-172/10 mekemesinde J.Jabaevtyń 175 jyl tolýyna oraı merekelik is-shara atalyp ótti
Aımaqtar • Búgin, 12:10
Erlan Turǵymbaev: Ýchaskelik pýnktter jelisin keńeıtý kerek
Qoǵam • Búgin, 12:07
BJZQ salymshylary jınaqtaryn ınternet arqyly baqylaı alady
Ekonomıka • Búgin, 12:04
Qazaqstanda bir apta ishinde 3 myńnan asa qylmys tirkeldi
Qoǵam • Búgin, 12:01
Nurlan Nyǵmatýlın: Alǵys aıtý kúni - jas urpaqty meıirimdilikke tárbıeleıtin erekshe mereke
Parlament • Búgin, 11:30
Sozaqtyq polıseıler boranda jolda qalǵandardy qutqardy
Aımaqtar • Búgin, 11:20
Uqsas jańalyqtar