Biryńǵaı operator nemen aınalysady?

Aqsha únemdeledi

Byltyr Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev halyqqa ar­naǵan Joldaýynda naryqtaǵy 7 mem­lekettik operatordyń tym kóp eke­nin, sandy azaıtyp, sa­pany art­tyrý kerek ekenin aıtty. In­dýstrııa jáne ınfra­qu­ry­lym­dyq damý mınıstrligi qu­ry­lys salasy basqarma­synyń je­tekshisi Jaqsylyq Sár­sem­baev­tyń aıtýynsha, biryńǵaı opera­tor­dyń qurylýyna baılanys­ty Bıýdjet jáne Jer kodek­sine, sondaı-aq 4 birdeı zańǵa óz­ge­rister engizilgen.

– Biryńǵaı operator qura­myn­da ártúrli mindetke ıe úsh kom­panııa birikkendikten, osyndaı ózgerister jasaý qajet boldy. QIK – ıpoteka naryǵyn da­mytsa, «Báıterek development» qoljetimdi baspana qu­ry­lysyn qarjylandyrdy, al ke­pildendirý qory úlestik qury­lysqa kepil berýmen aınalysty. Biryńǵaı operator «Qazaqstan qurylys kompanııasy» dep atalady. Sonyń nátıjesinde «Báıterek» holdıngindegi ákim­shi­lik shyǵyndar 40 paıyzǵa qys­qarady, bul – shamamen 3,5 mlrd teńge. Kompanııa shtaty 32 pa­ıyzǵa qysqarady, – degen edi mınıstrlik ókili.

Biryńǵaı operator jeke qu­rylys kompanııalarymen, jer­gilikti atqarýshy organmen jáne ekinshi deńgeıli banktermen belsendi jumys istemek.

– Bizde qoljetimdi turǵyn úı qurylysyn qarjylandyrý boıynsha naqty quraldar bar. Úsh kompanııanyń qyzmeti tolyq kólemde saqtalady jáne «bir tereze» qaǵıdaty boıynsha bızneske múmkindikter usynady, – deıdi «Báıterek» UBH turǵyn úı qurylys aktıvterin basqarý departamentiniń dırektory Oljas Salyqov.

Mindeti qandaı?

Jańa kompanııanyń qu­rylýyna qatysty mán-jaı­dy túsingendeı boldyq. Endi sý jańa uıymnyń naqty mindetterine toqtalýdyń reti kelgen sııaqty. Biryń­ǵaı operator ákimdik oblıgasııalaryn satyp alý mehanızmi arqyly qurylysty qarjylandyra­dy; úlestik qurylysty aıaq­taý boıynsha kepildik bere­di; memlekettik baǵdarlama aıasynda qurylys júrgizgen kompanııany jáne jergilikti atqarýshy organǵa nesıe beredi; «Nurly jer» baǵdarlamasy aıasynda jeke qurylys salýshylardy kommersııalyq nesıe boıynsha sýbsıdııalaıdy; ınvestısııalyq jobalardy qarjylandyrady jáne júzege asyrady; turǵyn úı qurylysy máseleleri bo­ıyn­sha analıtıkalyq zertteýler júrgizedi; ókiletti organ lısenzııasy negizinde ıpotekalyq qyzmet kórsetedi; qoljetimdi baspana qurylysy boıynsha strategııalyq IT-bastamalardy damytady.

Bul rette «sonda jaqynda ǵana «Otbasy bankine» aınal­ǵan qarjy uıymynyń mindeti qandaı bolmaq» degen zańdy saýal týyndaıdy. «Báıterek» holdınginiń basqarma múshesi, basqarýshy dırektory Tımýr Jankeniń aıtýynsha, «Otbasy banki» burynǵy mindetin alań­syz jalǵastyra beredi.

– Bank jeke tulǵalarmen jumys isteýdi jalǵastyra beredi. Bul bank – halyqqa jeńildetilgen turǵyn úı zaımdaryn berý arqyly turǵyn úı qurylys jınaq júıesin damytyp otyrǵan jalǵyz qarjy uıymy. Onda 1,7 mln-nan astam qazaqstandyqtyń shoty bar. Prezıdent bul banktiń esepke qoıý, memlekettik baǵdarlama boıynsha kezekte turǵandarǵa baspana bólistirý sııaqty ákimshilik fýnksııasyn atqaratynyn málimdedi. Qazir biz osy másele boıynsha jumys istep jatyrmyz. Bul maqsatta «Otbasy bankine» jeke tulǵalardyń memlekettik derekter bazasyna kirý múmkindigi beriledi, – deıdi T.Janke.

Biryńǵaı operatordyń á degende-aq ózine put tasynan da aýyr 8 mindet júktep alǵanyna qarap, jumysty úılestirý ońaı bola qoımas-aý dep tujyramyz. Ekspertterdiń aıtýynsha, ortaq operatordyń basty mindeti – eldegi turǵyn úı qoryn kóbeıtý bolýy tıis. 2019 jyly turǵyn úı qory 364,3 mln sharshy metrge deıin artqan. Al sońǵy on jylda 34,5 paıyzǵa kóbeıgen. Qazirgi esep boıynsha, 2030 jyly adam basyna 30 sharshy metrden kelý úshin jyl saıynǵy ósim 8-10 paıyzdy qurap turýy tıis. «Halyk Global Markets» ınvestısııalyq kompanııasynyń zertteýinshe, dál qazir Qazaqstanda adam basyna 21,9 sharshy metrden tıesili. Mundaı kórsetkishpen alystaǵy batys elderin bylaı qoıǵanda, kórshiles Reseıdiń ózimen básekelese almaımyz.

Sonymen qatar biryńǵaı operator otandyq qurylys sektoryna da serpin berýi kerek. Qurylys kompanııalary qajetti materıaldy ımporttamaı, ózimizden satyp alsa quba-qup. Bul úshin otandyq qurylys materıaly óndirisi damyǵany jón.

Qysqasy, úsh iri kvazımem­lekettik kompanııanyń – «Báıterek development» AQ, «Turǵyn úı qurylysyn kepil­dendirý qory», Qazaqstan ıpotekalyq kompanııasynyń bir shańyraqqa birigýi otandyq turǵyn úı naryǵyna úlken serpilis alyp keler dep kútemiz.

ALMATY