Qazirgi tańda kún tártibinde kúıip turǵan basty másele – halyqtyń densaýlyǵyn saqtap, indet sheńgelinen shyǵý. Osy rette Almatyda ótken kezekti brıfıngte Qazaqstannyń Profılaktıkalyq medısına akademııasynyń prezıdenti Almaz Sharman vaksına almaǵan azamattar men antıvakserlerdiń jaǵdaıyn júzip kele jatqan kemege qaýip tóndiretin aısbergpen salystyrdy.
«Men ádette osy allegorııany keltiremin: biz bárimiz kemede júzip júrmiz jáne indet kezeńi joq, betperde taǵýǵa bolmaıtyn araldamyz. Bul kemeniń jolynda kenetten úlken aısberg tosqaýyl bolady da, biz soǵan qaraı bet aldyq. Aısberg dertin juqtyrǵandar – bul vaksına almaǵandardyń bári. Aısbergke tap bolmas úshin biz kemeni toqtatý úshin bar kúshimizdi salamyz. Ol úshin tumshalanyp, karantın jarııalaımyz. Infeksııanyń aldyn alýdyń jalǵyz joly – aısbergti eritetin ekpe saldyrý. Al muny tek vaksına arqyly ǵana jasaýǵa bolady», deıdi Almas Sharman.
Ǵalymnyń aıtýynsha, vaksına almaǵan qazaqstandyqtardyń 80%-dan astamy óz densaýlyǵyna jáne jaqyndarynyń, ásirese qart adamdardyń densaýlyǵyna qaýip tóndirip otyr. Vırýsolog Almaty turǵyndary ekpe alý arqyly koronavırýstyń mýtasııasyna kedergi keltirýi múmkin ekenin aıtyp, vırýs vaksınalanbaǵan adamdardyń denesinde ǵana ózgeretinin túsindirdi.
«Ǵalymdar koronavırýstyń bul nusqasy nege juqpaly ekenin túsindi. О́ıtkeni mýtasııa genniń bir bóliginde paıda bolady. Ol ınterferon dep atalatyn ımmýndyq molekýlanyń túzilýine kedergi keltiredi. Bul ımmýndyq qorǵanysty jumyldyrý úshin óte mańyzdy. Vırýs adam aǵzasyna túsken kezde ınterferon óndirisin tejeıdi, ımmýndyq qorǵanys óte baıaý bastalady jáne vırýs muryn qýysynda kóp mólsherde jınalyp, jergilikti qabynýdy týdyrady. Juqtyrǵan adam túshkire bastaıdy jáne ınfeksııany tez taratady. Bul – «Delta» nusqasynyń birden-bir belgisi», deıdi ǵalym.
Sondaı-aq vırýsolog koronavırýsty qaıta juqtyrýdyń sebebin túsindirdi. 2020 jyldyń qarasha aıynda AQSh-ta júrgende ol Djons Hopkıns pen Stenford ýnıversıtetindegi áriptesterimen qaıta juqtyrýdyń bes jaǵdaıyn talqylaǵan jáne aýrýdan keıin ımmýndyq qorǵanysty zertteý qıyn dep sanaıdy.
«Endi biz aýyrǵan jáne antıdeneleri bar adamdar da qaıtalanatyn ınfeksııalarǵa ushyraýy múmkin ekenin túsindik. Bul vırýstyń mýtasııasyna baılanysty. Qazir túrli málimetter boıynsha jańa ınfeksııalardyń shamamen 20%-y buryn aýyrǵan azamattarda baıqaldy. Bul naýqastar úshin vaksınanyń mańyzdylyǵyn kórsetedi. Vaksına ımmýndyq qorǵanysty aıtarlyqtaı kúsheıtýge jáne qaıta juqtyrýdan qorǵanýǵa kómektesedi», dedi A.Sharman.
Ǵalym Almatydaǵy indet taralýynyń úlesi qart adamdardan jas adamdarǵa aýysqanyn atady. Olar ımmýndyq júıeni jattyqtyrý úshin vaksına alýy kerek.
ALMATY
Koronavırýs • Búgin, 14:08
Tramp óz áleýmettik jelisin quratynyn jarııalady
Álem • Búgin, 13:58
Erteń el aýmaǵynda jaýyn-shashyn, kóktaıǵaq, boran bolady
Aýa raıy • Búgin, 13:40
Prezıdent etnosaralyq máselelerge nazar aýdarýdy tapsyrdy
Prezıdent • Búgin, 13:31
«Naýqastar esinen tanyp qalady». Bekshın koronavırýstyń jańa sındromy týraly aıtty
Koronavırýs • Búgin, 13:21
«Jańǵyrý joly» qozǵalysyn qaıta qurǵan jón - Prezıdent
Prezıdent • Búgin, 13:13
Boks • Búgin, 13:04
Elimizdiń bas sanıtarııa dárigeri jańa qaýlyǵa qol qoıdy
Koronavırýs • Búgin, 12:53
Saakashvılı Grýzııaǵa júk kóligine jasyrynyp keldi – Prokýratýra
Álem • Búgin, 12:45
Kúrshim ózeni de lastana bastady
Ekologııa • Búgin, 12:38
Toqaev el tarıhy jaıly Tik-Tok joba jasaýǵa qoldaý bildirdi
Prezıdent • Búgin, 12:38
Nur Otan saılaýaldy ýádelerin oryndady ma?
Úkimet • Búgin, 12:30
Pfizer vaksınasy týraly túsindirý jumysyn kúsheıtý qajet
Koronavırýs • Búgin, 12:22
Medısına • Búgin, 12:20
Shymkentte jyl basynan beri 3 myńǵa jýyq otbasy baspanamen qamtyldy
Aımaqtar • Búgin, 12:17
Qoǵamdyq kelisim mekemeleri qyzmetkerleriniń jalaqysyn kóbeıtý kerek – Prezıdent
Prezıdent • Búgin, 12:15
QR Aqparat mınıstrligi mańyzdy habarlama jarııalady
Qoǵam • Búgin, 12:12
Senator: Mektepter men ýnıversıtetterdi zeınetkerler kúzetedi
Qazaqstan • Búgin, 12:05
Prezıdent zańsyz mıtıngige shyǵatyndarǵa eskertý jasady
Prezıdent • Búgin, 12:04
Alakól jaǵalaýyndaǵy mobıldi ınternet jumysyn jaqsartý qajet - Senator
Týrızm • Búgin, 12:03
Túrkistan oblysynda Dostyq úıi salynady
Qoǵam • Búgin, 12:00
Shymkentke 9 aıda 260,7 mıllıard teńge ınvestısııa tartyldy
Aımaqtar • Búgin, 11:58
Aqtaýda «Caspian Ports and Shipping – 2021» II Halyqaralyq konferensııasy ótýde
Aımaqtar • Búgin, 11:55
Qazaqstannyń Ishki ister mınıstri EQYU DIAQB dırektorymen kezdesti
Qazaqstan • Búgin, 11:50
Pandemııa 2022 jyly da jalǵasýy múmkin – DDSU
Álem • Búgin, 11:45
Senatorlar qarý-jaraqty saqtaý boıynsha zańnamaǵa túzetýler engizdi
Parlament • Búgin, 11:40
Senatta Kaspıı teńizin lastanýdan qorǵaý týraly zań qabyldandy
Parlament • Búgin, 11:35
Qazaqstandyq gımnasttar álem chempıonatynda óner kórsetti
Sport • Búgin, 11:30
Prezıdent: Mektep túlekteri básekege qabiletti bolýy qajet
Prezıdent • Búgin, 11:23
Nur-Sultanda QHA keńesiniń keńeıtilgen otyrysy bastaldy
Elorda • Búgin, 11:18
Serik Sápıev jańa qyzmeti týraly aıtty
Qazaqstan • Búgin, 11:06
Qazaqstannyń biqatar memlekettegi elshileri taǵaıyndaldy
Prezıdent • Búgin, 10:55
Elde 650 sheteldik basshylyq qyzmet atqarady
Qoǵam • Búgin, 10:42
Rasýl Rahımov Esep komıtetiniń músheligine taǵaıyndaldy
Taǵaıyndaý • Búgin, 10:35
21 qazanǵa arnalǵan valıýta baǵamy
Qarjy • Búgin, 10:27
Reseı bıligi tálipterdi moıyndaý shartyn atady
Álem • Búgin, 10:23
Qostanaıda jol jóndeý kezinde 27 mln teńgedan astam qarjy jymqyryldy
Aımaqtar • Búgin, 10:15
Prezıdent QHA keńesiniń keńeıtilgen otyrysyn ótkizedi
Prezıdent • Búgin, 10:05
Semeıde muǵalimderdi kóshe sypyrýǵa jibergender jaýapqa tartyldy
Aımaqtar • Búgin, 09:55
70-ten asqan zeınetker dúkende esirtki saqtaǵan
Aımaqtar • Búgin, 09:50
Qazaqstan ulttyq quramasy Tájikstan quramasymen joldastyq kezdesý ótkizedi
Fýtbol • Búgin, 09:40
Aımaqtar • Búgin, 09:35
Koronavırýstan 9 adam qaıtys boldy
Qazaqstan • Búgin, 09:28
О́tken táýlikte 1844 adamnan koronavırýs anyqtaldy
Koronavırýs • Búgin, 09:25
Emdelip jatqan 634 naýqastyń jaǵdaıy aýyr
Koronavırýs • Búgin, 09:22
Qazaqstanda vaksına saldyrǵandar sany artty
Koronavırýs • Búgin, 09:17
Almaty oblysy «qyzyl» aımaqqa ótti
Koronavırýs • Búgin, 09:15
Sport • Búgin, 09:07
Qazaqstan • Búgin, 09:05
О́ner • Búgin, 09:04
22 myńnan astam quqyq buzýshylyq anyqtaldy
Aımaqtar • Búgin, 09:02
Kómir kásipornyna – 4,6 mln teńge aıyppul
Aımaqtar • Búgin, 09:01
Sport • Búgin, 08:59
Tanym • Búgin, 08:56
Taǵy bir sport nysanynyń tusaýy kesildi
Aımaqtar • Búgin, 08:53
Stýdentterdiń ónertabystary halyqaralyq deńgeıde tanyldy
Qazaqstan • Búgin, 08:51
Veterınarııa salasyna serpin bergen ınstıtýt
Qazaqstan • Búgin, 08:49
Fızıkalyq ýran qoryna qatysady
Ekonomıka • Búgin, 08:46
543 mlrd teńgeniń ónimi óndirildi
Ekonomıka • Búgin, 08:44
Áıelder kásipkerligi qoldaý taýyp jatyr
Ekonomıka • Búgin, 08:43
Álem • Búgin, 08:41
Oqý úderisin sapaly uıymdastyrǵan utady
Qazaqstan • Búgin, 08:38
El qorǵanysyn nyǵaıtýdaǵy jańa tásilder men mindetter
Saıasat • Búgin, 08:36
Saıasat • Búgin, 08:25
Prezıdent Qaraǵandy oblysynyń mádenı-áleýmettik nysandary men óndiris oryndarynda boldy
Prezıdent • Búgin, 08:20
Rýhanııat • Búgin, 01:10
О́ner • Búgin, 00:49
Aımaqtar • Keshe
Týrıstik ınfraqurylymǵa qarjy quıýǵa múddeli
Aımaqtar • Keshe
Rýhanııat • Keshe
Uqsas jańalyqtar
