Tarıh • 02 Qyrkúıek, 2021

Kóne qystaý orny tabyldy

272 ret kórsetildi

Mádenıet jáne sport mınıstr­liginiń qoldaýymen qolǵa alyn­­ǵan «Nura-Esil ózen­deri ara­lyǵynyń mádenı gene­zısin qa­lyptastyrýdaǵy paleo­geo­g­ra­fııalyq faktor: úı qury­ly­synyń erekshelikteri jáne onyń evolıýsııasy» atty arheolo­gııa­lyq barlaý jumysy aıasynda qyzmet atqarǵan arheologter jaqynda elorda irgesinen HVIII ǵasyrǵa tán qazaq qystaýynyń ornyn tapty.

Nysan elorda irgesindegi Bozoq kóli­niń jaǵasyna jaqyn ornalasypty. Bol­jam boıynsha munda dáýletti adam ómir súr­gen. Oǵan qazba kezinde tabylǵan jádi­gerler men qıraǵan úı aýmaǵynyń úlken­digi aıǵaq. Mamandardyń aıtýy boıynsha, bul qystaq osydan eki ǵasyr buryn sa­lyn­ǵan. Oǵan qazba kezinde tabylǵan máli­metter kýá. О́ıtkeni úı ornynan qa­byr­­­­ǵany jy­lytatyn pesh tabylyp otyr. Ol bes qudyqqa bólinip qalanǵan. Bu­ǵan jıek­t­es úlken qoranyń soraby sa­qtalǵan. Bu­dan basqa, qylysh, toqyma zat­tar, dári quıý­­­ǵa arnalǵan shyny ydys, kóp­tegen ke­­ra­­­mıkalyq buıym qazylyp alynyp­ty.

Osynda qazba jumysyn júrgizgen arheolog Serǵazy Sákenovtiń paıymdaýynsha, joǵaryda tabylǵan turmystyq zattar HVIII ǵasyrǵa tán ekeni anyq jáne mundaı qymbat dúnıelerdi sol kezde dáýletti adamdar qoldanatyn bolǵan.

Sondaı-aq qazba kezinde tabylǵan ja­nýarlar súıegine qaraǵanda, munda negi­zinen jylqy men iri qara mal ustalǵan. Tu­raq­tyń batysy jaılaý, al shyǵys bóligi qys­taý retinde qoldanylǵan. Sonymen qa­tar bul jerden ertedegi súttartqysh qu­ral­dyń bólshegi tabylýyna qaraǵanda, HVIII ǵasyrdyń ózinde qazaqtar sút pen qaı­­maqty aıyryp paıdalanǵany baı­qalady.

«Búginde HVIII-HIH ǵasyrdaǵy tarı­hymyzdy túgendeýge erekshe kóńil bóli­nýde. Biz osy qystaýdy zertteı oty­ryp, sol kez­degi halyqtyń kásibin bilgimiz kel­di. Qazirdiń ózinde olardyń syrtpen ba­rys-kelis jasaǵany, osy jerde saýda isi da­myǵanyn anyqtadyq. Olar mal sharýa­shy­lyǵymen aınalysa otyryp, alyn­ǵan ónimdi óńdeýmen de aınalysqan» deıdi «Bozoq» Memlekettik tarıhı-mádenı mý­zeı-qoryǵynyń ǵylymı hatshysy Aınagúl Ǵanıeva.

Uqsas jańalyqtar