Kóktalǵa kópir syılaǵan

Qaladaǵy synyptas dostarym D.Septenov pen D.Kúlgimbaev maǵan aıtpaı «100 jańa esim» jobasyna meni qatystyryp jiberipti. О́zim keıin bildim. Sy­nyptastarym daýys jınap, aldyńǵy qatarǵa shyqtym. Sóıtip, qazylardyń sheshimimen jeńimpazdar qataryna qosyldym. О́zim úshin kútpegen jańalyq boldy. Men týraly beınerolık túsirildi. Odan keıin 2021 jyly mamyrda elordada Prezıdenttiń qabyldaýynda boldyq, – deıdi Úrjar aýdany, Kóktal aýylynyń turǵyny Ahat Raqyshev.

Aýyldaǵy orta mektepte sýret jáne syzý pániniń qa­rapaıym muǵalimi Ahat ataq-dańq qýǵan emes. Ony biz áý basta túsingenbiz. Bar oıy, bar maqsaty aýylyna baıa­ǵydan beri sheshimin tappaı kele jatqan kópir salyp berý edi. Eldiń bereke-birliginiń arqasynda oıy júzege asty da. Keńes ókimeti dúrkirep turǵan shaqta ózderi «Saıtan kópir» atap júrgen ótkelderi bolǵan. Eni bir metrge jeter-jetpes kópirdiń ortasy túsip ketken, sýǵa malshynyp turatyn. Jaıaý júrginshiler tobyqtan sý keship ótetin. Keıin turǵyndar oǵan da zar boldy. Kóktemgi tasqyn úzip áketken. Sodan beri aýyl tur­ǵyndary arǵy ja­ǵada­ǵy shóbin shaýyp ala almaı, shaýyp alsa, ony jetkize al­­maı áýre-sarsańǵa túsetin de jatatyn. Jaıylym da arǵy bet­te qalyp ketken. Bul aýyldyqtar úshin óte úlken prob­lema edi.

Kópir qurylysy qolǵa alynǵanda turǵyndardyń kóńi­li jaılana bastaǵan. Onyń ózinde «kolhoz kezinde salyn­ba­ǵan dúnıeni sender qaıtip salasyńdar?» degendeı kertart­pa áńgimeler de aıtylǵan sekildi. Eń bastysy, birligi bekem halyq bilek sybana iske kiristi. Kópir qurylysynyń jobasyn aldymen sýret pániniń muǵalimi Ahat Raqyshev qaǵazǵa syzyp shyqqan. Sodan soń kishigirim maketin jasap kórgen. Maket jasaý kezinde syzbaǵa túspegen keıbir detaldaryn tolyqtyrǵan. Joba-jospar ábden pysyqtalǵan soń ǵana qurylysqa kirisken.

– Osy kópirdiń qurylysyna muryndyq bolǵan jáne maǵan senim artqan Kóktaldyń 1983 jyly týǵan jigit­terine alǵys aıtamyn! Qurylys basyna únemi ystyq tamaqtaryn jetkizip turǵan «83-tiń» qyzdary – Sandýǵash pen Aıgúlge de alǵysym sheksiz. Qosymsha jan-jaqta­ǵy kásipkerler de kómektesti. Shamamen, 10 mln teńgeden asa qarajattyń qural-jabdyǵy paıdalanyldy, – deıdi Ahat Raqyshev.

Qurylys syzbaǵa qarap júrgizilgenimen, ólshemin dál shyǵarý ońaıǵa soqpaǵan. Jalpy uzyndyǵy – 130 m, bıiktigi – 10 m, eni – 1,4 m. Al ózen deńgeıinen bıiktigi – ­3 metr. Eń basty másele – aýyldyqtarda kran, ekskava­tor, býldozer sekildi tehnıkalar joq edi. Dese de bastal­ǵan isti sońyna deıin jetkizýdi kózdegen turǵyndar aýyldaǵy bar traktorlardy jumyldyryp, bilek kúshterine, Ahat syndy azamattardyń sheberlikterine sengen. Qyzý bastalǵan qurylys bir jyl ishinde aıaqtalyp, kópir paıdalanýǵa berildi. Jumys aıaqtalǵan soń aspaly kó­pirdiń beriktigin motosıklmen júrip synap kórgen.

– Bul iste ózimizdiń aýyldyń ákimi jaqsy qoldaý bildirdi. Qazir kópir el ıgiligine jumys istep tur. Endi sonyń qujatyn zańdastyryp, qaýipsiz qyzmet kórsetýin pysyqtap jatyrmyz. Bul jobaǵa atsalysqan árbir aýyl­dasym «100 jańa esim» jeńimpazy atanýǵa laıyq. Baı­qaýdaǵy meniń jeńisim – búkil aýylymnyń jeńisi», deıdi Ahat Raqyshev.

Aspaly kópir aıaqtalǵan kúni Kóktal turǵyndary alaqaılap qýanǵan. Turǵyndardyń endigi tilegi aýylǵa uıaly baılanys telefonynyń munarasy ornatylsa desedi.

Shyǵys Qazaqstan oblysy,

Úrjar aýdany