Bıznes • 13 Mamyr, 2022

Bıznes úshin bilim kerek pe?

2022 jyly elimizde joǵary bilimi bar kásipkerler úlesi 61,3 paıyzdy qurapty. Bul – 2021 jylmen salystyrǵanda 12,7 paıyzǵa tómen. Solva kompanııasy júrgizgen arnaıy zertteýge qatysqan kásipkerlerdiń kóbi bıznes júrgizý úshin bilim asa qajet emes dep oılaıtyndaryn aıtqan.

Abaı QAZBEKULY

Zertteýge 12 myń respondent qatysqan. Onyń ishinde shaǵyn jáne orta bıznes ókilderi de, jeke kásipkerler de, iri kompanııa ókilderi de bar. Qatysýshylardyń 55 paıyzy 35-40 jas aralyǵyndaǵy azamattar bolsa, 23 paıyzyn 20-25 jastaǵy kásipkerler quraıdy. 45-50 jas aralyǵyndaǵy aǵa býynnyń úlesi 12 paıyzǵa jeteǵabyl. Al jasy 55-ten asyp ketken kásipkerlerdiń úlesi 10 paıyz eken.

Olardyń 61,3 paıyzynda joǵary bilim bolsa, 14 paıyzy arnaýly orta bilimmen shektelgen, 3 paıyzynda aıaqtalmaǵan joǵary bilim bar. О́zgelerinde arnaýly bilim de, joǵary bilim de joq. Tıisinshe, jastar (20-25 jas aralyǵyndaǵylar) kásip tizginin ustaý úshin ýnıversıtette oqý mindetti emes degen ustanymda. Olar arnaıy bilim almaı, Instagram men TikTok jelilerin paıdalanyp-aq kásipterin dóńgelete alatynyn jetkizgen. Al 25 paıyzy bilim báribir qajet degen pikirde. Biraq solaı oılaıtyndardyń ózi alǵan bilimderimen kásip atqarmaıdy. Demek olar joǵary bilimsiz de bızneste tabysty bola alatynyn dáleldegen jandar.

30-45 jas aralyǵyndaǵy respondentterdiń pikirine qaraǵanda, kásipkerlik qyzmetti alyp júrý úshin bilim qajet. Saýaldamaǵa qatysqandardyń 20 paıyzy semınar, sheberlik synyby, ózge de kásipke qatysty kýrstardy jibermeı baratyndar tobynan bolyp shyqqan. Olar qosymsha bilimge aıamaı aqsha tólep, sol arqyly bıznestegi qabiletterin jetildire túsýdi kózdeıdi. Bilim qajet deýshiler joǵary bilim alǵan azamattar kez kelgen qosymsha aqparatty tez sińiredi, kózi ashyq bolady, qoǵamdyq prosesterde jedel boı úıretedi dep sanaıdy.

Zertteýge qatysýshylar nelikten bızneske kelgenderin de aıtqan. Olardyń 30 paıyzy – joǵary tabysty bolý úshin bızneske kelse, 25 paıyzy – basshylyqqa táýeldi bolmas úshin, 24 paıyzy – óz-ózderin damytý maqsatynda, 15 paıyzy – otbasy men densaýlyǵyna kóńil bólý qamymen, 5 paıyzy – belsendiligin qoǵam moıyndaý úshin, 1 paıyzy – ómirlik qajettiligine oraı bıznes jolyn tańdaǵan.

Kúnniń mańyzdy jáne ózekti jańalyqtaryn «Egemen Qazaqstan» telegram kanalynan oqyńyz