Ulttyq ekonomıka mınıstri R. Dálenov aıtqandaı, bıznes ahýaldy jaqsartý boıynsha basty baǵyttar memlekettik qoldaý sharalary, zańnamany jaqsartý jáne retteý ortasyn jeńildetý bolyp otyr. 

2050 jylǵa qaraı ekonomıkada shaǵyn jáne orta bıznestiń úlesin 50%-ǵa deıin arttyrý — strategııalyq mindet.

«Ekonomıkadaǵy shaǵyn jáne orta bıznestiń úlesi ósýde. Jedel derekter boıynsha 2019 jyly ol 29,5%-dy qurady. 2020 jylǵa qoıǵan mindetimiz – jalpy ishki ónimde shaǵyn jáne orta bıznestiń úlesin 30%-ǵa deıin, 2025 jylǵa qaraı 35%-ǵa deıin, 2050 jylǵa qaraı 50%-ǵa deıin jetkizý. Bul damyǵan elderdiń deńgeıine sáıkes keledi», — dedi R. Dálenov.

Ulttyq ekonomıka mınıstriniń aıtýynsha, shaǵyn jáne orta bıznes — ekonomıka jáne jumyspen qamtýdyń negizgi elementi. Damyǵan elder shaǵyn jáne orta bıznes kásiporyndarynyń kóptigimen erekshelenedi. Shaǵyn jáne orta bıznes kásiporyndarynyń sany kóp bolsa, ekonomıkanyń kólemi arta beredi. Sondaı-aq shet elderdiń kórsetkishteri boıynsha ekonomıkadaǵy shaǵyn jáne orta bıznestiń úlesi joǵarylasa, halyqtyń jumyspen qamtylýy da joǵary bolady. Shaǵyn jáne orta kásipkerlik negizgi jumys oryndaryn quraıdy.

Osylaısha, Ekonomıkalyq yntymaqtastyq jáne damý uıymynyń standarttaryna sáıkes bolý maqsatynda, zańnama men retteýshilik ortany jaqsartý mańyzdy.

Kásipkerlikti qoldaý «Bıznestiń jol kartasy», «Qarapaıym zattar ekonomıkasy» jáne «Eńbek» baǵdarlamalary sheńberinde júzege asyrylady.

«2019 jyly atalǵan baǵdarlamalar aıasynda 22 myń jobaǵa qarjylyq qoldaý kórsetildi. Bızneske jeńildetilgen qarjylandyrý kórsetildi jáne ınfraqurylym ótkizildi. Qarjylyq qoldaýmen birge 106 myń kásipker bıznestiń negizderi men fýnksıonaldyq baǵyttary boıynsha oqytyldy. 41 myń kásipkerge servıstik qoldaý kórsetildi. Bul býhgalterlik jáne salyq esebin júrgizýmen baılanysty qyzmetter, zań qyzmetteri, marketıng máseleleri jáne t. b.», — dedi R. Dálenov.

Onyń aıtýynsha, kásipkerlikti damytý úshin mynadaı sharalar júzege asyryldy.

Birinshiden. О́tken jyly bıznes-ortany damytý máseleleri boıynsha 100-ge jýyq túzetýdi kózdeıtin zańnamalyq bastamalardyń 7 toptamasy qabyldandy.

Bıyl Qazaqstan álemniń 190 eliniń ishinde bıznes ahýaly jaǵynan asa qolaıly TOP-25 eldiń qataryna kirdi. 

Ekinshiden. Memleket basshysynyń tapsyrmasy boıynsha mıkro jáne shaǵyn bıznes úshin salyq tóleýge jáne olarǵa tekserý júrgizýge moratorıı engizildi. Jalpy 1,2 mln mıkro jáne shaǵyn kásipkerlik sýbektisi úsh jylda salyq boıynsha 382 mlrd teńgeni únemdeıdi.

Sondaı-aq moratorıı nátıjesinde 3 jyldyń ishinde 100 myńǵa jýyq tekseris ótkizilmeıdi. Bul ákimshilik júktemeni azaıtýǵa múmkindik beredi jáne bıznesti júrgizý turaqtylyǵyna járdemdesedi. 

Úshinshiden. Memleket basshysynyń tapsyrmasy boıynsha ádildik prezýmpsııasy qaǵıdatyn engizý boıynsha normalar usynylady. Barlyq rettelmegen daýly máseleler bıznestiń paıdasyna qaraı sheshiledi.

Sondaı-aq aýyspaly kezeń praktıkasyn engizý usynylady. Bızneske qoıylatyn talaptar ózgertiletin bolsa, olar birden emes, bızneske daıyndalýǵa ýaqyt berý úshin, belgili bir kezeńnen keıin kúshine enýi tıis.

Bıznes-qaýymdastyq aldynda baqylaý-qadaǵalaý organdarynyń biryńǵaı esep berý kúni engiziledi. Mundaı esep jyl saıyn júrgiziledi.

«Memleket basshysynyń Úkimettiń keńeıtilgen otyrysynda bergen tapsyrmalaryn iske asyrý maqsatynda bıznes ahýaldy jaqsartý boıynsha reformalardyń segizinshi toptamasyn qabyldaý, “Bızneske arnalǵan úkimet” servısin iske qosý, sondaı-aq aqyldy retteý quralyn iske asyrý qajet. Bul Qazaqstanda bıznesti júrgizýdi aıtarlyqtaı jeńildetedi», — dedi R. Dálenov.

Bıznes ahýaldy jaqsartý boıynsha reformalardyń 8 toptamasy

Zańnamalyq sharalardyń 8 toptamasy sheńberinde bıznesti damytý úshin qalypty jaǵdaı jasaý boıynsha zańnamalyq túzetýlerdiń iske asyrylýy kózdelgen. Bul sharttardy tirkeý rásimin ońaılatý.

Sondaı-aq qosymsha qun salyǵyn tóleýshini tirkeý rásimi jyldamdatylady.

Bıznesti tirkeý kezinde onlaın rejımde bank shotyn avtomatty túrde ashý kózdeletin bolady. Sondaı-aq jekelegen rásimder boıynsha qaıtalanatyn artyq habarlamalar alyp tastalady.

Zańdy tulǵalar boıynsha jyljymaıtyn múlik týraly aqparat ashylady. Bul bıznes operasııalardy qaýipsiz júzege asyrýǵa múmkindik beredi.

«Bızneske arnalǵan úkimet» servısi

Qyzmetterdi kórsetýdiń biryńǵaı keńsesi qaǵıdaty boıynsha memleket pen bıznestiń ózara is-qımylynyń jańa formaty engiziledi. «Bızneske arnalǵan úkimet» biryńǵaı keńsesinde kásipkerler óz bıznesin damytý, quzyretterdi arttyrý men qarjylandyrý máseleleri boıynsha qyzmetter men konsýltasııalardyń aýqymdy jıyntyǵyna ıe bolady.

Ulttyq ekonomıka mınıstri atap aıtqandaı, biryńǵaı keńsede kásiporyn ashý, salyq deklarasııasyn berý, bankterdiń sharttaryn salystyrýǵa jáne basqa da áreketterdi jasaýǵa bolady. Endi kásipkerler týyndaǵan barlyq suraqtardyń jaýaptaryn biryńǵaı keńseden alatyn bolady. «Bızneske arnalǵan úkimet» jobasyn pılottyq iske qosý osy jyldyń maýsym aıyna josparlanǵan.

«Aqyldy retteý» quraly

Aqyldy retteý quralyn jetildirý damyǵan elderdiń úzdik praktıkasyna sáıkes keledi.

«Aqyldy retteý» — kásipkerler úshin artyq mindetterdi, tyıymdardy, shekteýlerdi qysqartý jáne bıznes úshin negizsiz shyǵyndardy aıqyndaý. «Aqyldy retteý» quraly bıznespen ózara is-qımyl jasaýdyń servıstik modelin, táýekelderdi basqarý júıesiniń avtomattandyrylýyn jáne aqyldy qaıta retteýdi qamtıdy.

Qaıta retteý

R. Dálenovtiń aıtýynsha, jańa talapty engizbesten buryn onyń bızneske tıetin yqpalyn taldaý qajet. Mundaı taldaýdy jańa formatta jasaý kerek. Bul retteýdiń barynsha qysqarýy, eki eski fýnksııanyń ornyna bir jańa fýnksııa qaǵıdatyn engizýi jáne t. b.

Osylaısha, bul kásipkerler úshin retteýshilik ortanyń sapasyn arttyrýǵa jáne bıznes ahýaldy jaqsartýǵa ákeledi.

«Kózdelgen memlekettik qoldaý sharalary, zańnamany jáne retteýshilik ortany jaqsartý aldaǵy 5 jylda shaǵyn jáne orta bıznestiń ósýin yqpal etedi. 2025 jylǵa qaraı shaǵyn jáne orta bızneste jumys isteıtinder sany 4 mln adamǵa deıin jetedi. ShOB-tyń ónim shyǵarý kólemi 35 trln teńgeni quraıdy, shaǵyn jáne orta bıznestiń JIО́-degi úlesi 2025 jylǵa qaraı 35%-ǵa deıin artady. Bıznes júrgizý sharttaryn jaqsartý Qazaqstannyń “Doing Business” reıtınginde 20-orynǵa ıe bolýyn qamtamasyz etedi», — dep túıindedi R. Dálenov.

«Atameken» UKP basqarma tóraǵasynyń orynbasary E. Jumaǵazıev óz kezeginde palata qurylǵan sátten beri kásipkerlerdiń 624 júıeli problemasyn anyqtaǵanyn jetkizdi. Onyń 501-i sheshildi. Bıznes ahýaldy jaqsartý boıynsha 8-shi reformalar paketi bıznestiń júıeli máselelerin zertteý negizinde jasaldy. «Atameken» UKP eldegi iskerlik ahýaldy jaqsartýǵa baǵyttalǵan 50-den astam túzetý ázirledi. Olar jer qatynastarymen, básekelestikpen, ekonomıkamen, bank qyzmetterimen baılanysty. 

Premer-Mınıstrdiń Birinshi orynbasary – qarjy mınıstri Á. Smaıylov bıznes ahýaldy jaqsartý Úkimet jumysynyń mańyzdy maqsattarynyń biri ekenin atap aıtty. Bes jyl ishinde elimizdiń JIО́-degi shaǵyn jáne orta bıznes úlesi 29,5%-dan 35%-ǵa deıin artýy tıis.

«Bıyl maýsym aıyna deıin pılottyq rejımde “Bızneske arnalǵan úkimet” servısin iske qosý kerek. Kásipkerlerge memleket tarapynan barlyq kómekti jáne Úkimet tarapynan kórsetiletin barlyq qyzmetterdi bir keńseden alýǵa múmkindik berý qajet. Bıyl mamyr aıynyń sońyna deıin bıznes ahýaldy jaqsartý boıynsha 9-shy reformalar paketi ázirlenetin bolady», — dedi Á. Smaıylov.