Epıdemııalyq ahýal turaqtalyp keledi

Densaýlyq saqtaý mınıstr­liginiń 14 aqpandaǵy málimeti bo­ıynsha 23 828 adam koronavı­rýs ınfeksııasynan emdelip ja­tyr. Onyń arasynda 5 295 naý­qas stasıonarda, 18 533 naýqas ambý­latorlyq deńgeıde em qa­by­ldaýda: 244 adamnyń jaǵdaıy aýyr, 51 adamnyń jaǵdaıy óte aýyr, 42 naýqas О́JT apparatyn­da jatyr.

Keshegi derek bir táýlikte 837 adamnan PTR arqyly koronavırýs ınfeksııasy anyqtalǵanyn kór­setti. Munyń ishinde indetti eń kóp juqtyrǵandar «qyzyl aımaqtaǵy» Pavlodar oblysynan (130 adam) bolsa, odan Almaty qalasy da (110 adam) qalysa qoı­mapty. Bul Almatynyń «jasyl aımaqta» bolǵanymen, jaǵdaıdy qatań baqylaýda ustaýy qajet ekenin qaperge salady. О́ıtkeni hal­qy tyǵyz megapolısterde ahýal kúrdelenip, «qyzara» túsýi tez-aq ekenin elordanyń mysa­lynan ańǵarýǵa bolady. Astana aınaldyrǵan bir aıdyń ishin­de birneshe ret «qyzýy» kóte­rilip, «qyzyl aımaqqa» kirip shyqty. Jal­py, barlyq óńiri­miz – elimiz «ja­syl» dep jaǵa­syn jaı­laý­ǵa jibermeı, aýrý­dy asqyn­dyr­maýǵa asa saq­tyq­pen qara­ǵany jón.

Búginde beıdaýa indettiń bir­jola betin qaıtaratyn birden-bir amal vaksınalaý bolyp tur. Elimizde aqpan aıynan bastalyp ketken bul úderiske úmit artyp, ekpe saldyrýǵa nıettilerdiń qa­tary tolyǵyp jatyr.

Epıdemııalyq ahýal turaqtalyp keledi
Elimizdiń tus-tusynda qaýipti indettiń taralý qarqyny báseńdeı bastady. Bul jaǵynan Qazaqtan qazir «jasyl aımaqta» tur. Densaýlyq saqtaý mınıstrliginiń 14 aqpandaǵy epıdemııalyq ahýaldy baǵalaý matrısasyna sáıkes, 11 óńirimiz – «jasyl aımaqta». Burnaǵy kúni «qyzyl aımaqta» bolǵan Aqmola oblysy Nur-Sultan qalasynyń artynan «sary aımaqqa» qosyldy. Sondaı-aq bul qatarda Qostanaı, Soltústik Qazaqstan, Batys Qazaqstan oblystary bar. Al indetti juqtyrý áli órship turǵan Pavlodar oblysy – «qyzyl aımaqta» qalǵan bir ǵana óńir.
Orynbek О́TEMURAT,
«Egemen Qazaqstan»

Densaýlyq saqtaý mınıstrliginiń 14 aqpandaǵy málimeti boıynsha 23 828 adam koronovırýs ınfeksııasynan emdelip jatyr. Onyń arasynda 5 295 naýqas stasıonarda, 18 533 naýqas ambýlatorııalyq deńgeıde em qabyldaýda: 244 adamnyń jaǵdaıy aýyr, 51 adamnyń jaǵdaıy óte aýyr, 42 naýqas О́JJ apparatynda jatyr.
Keshegi derek bir táýlikte 837 adamnan PTR arqyly koronavırýs ınfeksııasy anyqtalǵanyn kórsetedi. Munyń ishinde indetti eń kóp juqtyrǵandar «qyzyl aımaqtaǵy» Pavlodar oblysynan (130 adam) bolsa, odan Almaty qalasy da (110 adam) qalysa qoımapty. Bul Almatynyń «jasyl aımaqta» bolǵanymen, jaǵdaıdy qatań baqylaýda ustaýy qajet ekenin qaperge salady. О́ıtkeni halqy tyǵyz megapolısterde ahýal kúrdelenip, «qyzara» túsýi tez-aq ekenin elordanyń mysalynan ańǵarýǵa bolady. Astana aınaldyrǵan bir aıdyń ishinde birneshe ret qyzýy kóterilip, «qyzyl aımaqqa» kirip shyqty. Jalpy barlyq óńirimiz – elimiz «jasylmyz» dep jaǵasyn jaılaýǵa jibermeı, aýrýdy asqyndyrmaýǵa asa saqtyqpen qaraǵany jón.
Búginde beıdaýa indettiń birjola betin qaıtaratyn birden-bir amal vaksınalaý bolyp tur. Elimizde aqpan aıynan bastalyp ketken bul úderiske úmit artyp, ekpe saldyrýǵa nıettilerdiń qatary tolyǵyp jatyr. 

Nur-Sultan qalasynda osy kúnge deıin 1 640 adamǵa korona­vırýsqa qarsy vaksına salynypty. Bul týraly Ortalyq kommýnıkasııalar qyzmeti alańynda qalalyq №2 emhananyń dırektory Lázzat Ryspekova málimdedi.

«Nur-Sultan qalasynyń qoǵam­dyq densaýlyq saqtaý bas­qar­masy basshysynyń buıry­ǵymen elordada birinshi bolyp vak­sına egetin 5 emhana bekitildi. Osy emhanalarda eń aldymen vırýsty juqtyrý qaýpi joǵary azamattarǵa ekpe salyna bastady. Ekpe jumystaryn bas­tamas buryn bes emhanada da­ıyndyq jáne uıym­das­ty­rý jumystary júrgizil­gen. Atap aıtqanda vaksınany ta­sy­maldaýǵa arnalǵan ter­mo­kon­teınerler alyndy, oqytý ju­mystary ótkizilip, sanıtar­lyq-epıdemııalyq sala qyz­metkerlerimen qatar medısına qyzmetkerleri attestattaý­dan ótti. Elordada qazirge deıin 1 640 adamǵa koronavırýsqa qarsy vaksına salynyp qoıǵan. Vaksınanyń bir flakony bes adamǵa jetedi. Osy vaksınany salý kezinde ýaqyt boıynsha aralyq tártibi qatań saqtaldy. Vaksına salynǵan adam alǵashqy 30 mınýtta baqylaýda bolady», dedi L.Ryspekova.
Elimizde buǵan deıin de ekpe saldyrýǵa qarsylyq tanytqan adamdar boldy. Bul qatardaǵy jurttyń birazy vaksınany saldyrǵannan keıin keri áser etetinin oılap, qaýiptendi. Alaıda vaksına saldyrǵan kisilerdiń qazir jaǵdaıy qalypty eken. Muny baspasóz máslıhatynda Qoǵamdyq densaýlyq saqtaý ult­tyq ortalyǵynyń dáriger-epı­demıology, sarapshy qýattady.

«Búgingi tańda KVI-men tıim­di kúres joldarynyń biri osy vaksınalaý ekenin búkil álem moıyndap otyr. Medısınalyq qyzmetkerler qaýipti topqa jata­tyn bolǵandyqtan, egýdi solardan bastadyq. Aqpan aıynyń 1-inen bastap egilgenderdiń sany 14 myńǵa jýyq boldy. Sol egil­gen adamdardyń arasynda asa qaýipti aýyr asqyný belgileri baı­qalǵan joq. Bizde kútiletin reak­sııalar bolady. Egý salǵan jer­de ornynda qyzarý, azdap aýyrsyný belgisi, temperatýranyń joǵa­ry­laýy jáne qysqa ýaqyt­ta arterııalyq qysymnyń joǵary­laýy baıqaldy. Biraq bul belgi­lerdiń barlyǵy da medısınalyq kómek­tiń qajetinsiz birneshe saǵat­tan bastap birneshe kúnge deıin óz­di­ginen taralyp otyrdy», dedi ol.

Joǵaryda koronavırýs ınfeksııasynan saqtandyratyn vaksınaǵa deıin de biraz jurt basqa aýrýlardan qorǵaıtyn ekpeni saldyrýǵa qarsy bolǵa­nyn aıtyp óttik. Osy rette halyq arasynda mynadaı saýal týyn­­dap júr: Tumaýǵa qarsy ek­­peler KVI-ǵa qarsy ımmýnı­tetti tómendetedi degen ras pa? Bul saýaldyń jaýabyn Lena Qasabekova berdi.
«Koronavırýs ınfeksııasy pandemııasyna deıin elimizde jyl saıyn tumaýǵa qarsy egilip júrgen qaýipti top halyqtyń 10 paıyzyn quraǵan. Al pandemııa bastalǵaly Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymy bul kórsetkishti 40 paıyzǵa deıin kóterý kerek degen usynys jasady. Sebebi KVI kezinde qaýipti toptar arasynda joǵary syrqat­tanýshylyq belgileri, asqyný­lar jáne ólim-jitim kóp boldy. Tumaýǵa qarsy egilmegen adamdar tumaýmen aýyryp, qosymsha koronavırýs juqtyrǵanda, bul kórsetkishter artty. Menińshe, bul eki juqpaly aýrýdyń qaýip toptary birdeı: medısına qyz­metkerleri, 65-ten asqan eresek adamdar, sozylmaly aýrýlary bar adamdar. Sondyqtan kerisinshe, tumaýǵa qarsy vaksına adamdardy tumaýdan qorǵap, KVI men tumaýdyń qatar asqy­nýynan saqtaıdy. Sondaı-aq barlyq zertteý tumaýǵa qarsy vaksınanyń KVI-ge qarsy ımmýnıtetti tómendetpeıtinin dáleldep otyr», dedi sarapshy.

Jalpy úmit pen kúdigi qatar vaksınaǵa qatysty el arasynda alypqashpa áńgimelerdiń keńinen taraǵany belgili. Sonyń biri qazirgi indetke qarsy vaksınalar bedeýlikke uryndyrady degen qaýip eken. Brıfıngte jýr­nalısterdiń suraqtaryna jaýap bergen sarapshylar vaksı­nanyń jynystyq bezder fýnksııalaryna áseri týraly mıfti joqqa shyǵardy. Osy rette Ult­tyq ftızıopýlmonologııa ǵyly­mı ortalyǵy dırektorynyń klını­kalyq jáne ǵylymı jumystar jónindegi orynbasary, medısına ǵylymdarynyń doktory Lázzat Eralıeva eshqandaı problemalar bolmaıtynyna sendirdi.
«Vaksınany halyqqa qol­danbas buryn janýarlarǵa zert­hanalyq kóptegen klınıka­ǵa deıingi zertteý júrgiziledi. Bedeý­liktiń paıda bolý qaýpi – vak­sına qaýipsizdiginiń mańyzdy ólshemderiniń biri. Bul mindetti túrde zertteledi. «Spýtnık V» de basqa vaksınalar sııaqty jáne «Kaz-Covid-in» de reprodýktıvti fýnksııaǵa áser etpeıdi. Eger bizdiń qazaqstandyq vaksına týraly bólek aıtatyn bolsaq, onyń tehnologııasy 80 jyldan astam ýaqyt boıy qoldanylyp keledi. Osylaısha tumaýǵa, polıomıelıtke, kene ensefalıtine qarsy vaksınalar ázirlendi. Olardyń jynystyq bezder fýnksııasyna yqtımal áseri baıaǵyda zerttelip qoıǵan. Olar bedeýlikke aparmaıdy», dedi L.Eralıeva.

Qalaı degenmen bul indetke qarsy turar «qarý» – vaksına. Qazirgi zamanǵa deıingi qanshama jurtty jalmaǵan nebir obany vaksınanyń kúshimen toqtatqan. Sondyqtan aman-esen, ashyq-jarqyn qalypty ómirge oralý úshin indet qaýpinen birjola qutylatyn jol – vaksınalaýdan qashpaǵan abzal.