Áleýmettik zertteýdiń áleýeti zor

– Búgingi álemde ashyq derekter ıdeologııasy degen baǵyt qalyptasqan. Bul ashyq derekter degen ne? Máselen, BUU-nyń, Eýroodaqtyń, ne bolmasa, EQYU-nyń, Dúnıejúzilik banktiń, ózge de iri halyqaralyq uıymdardyń áleýmettik zertteý­le­ri ashyq aqparat retinde usy­nylady. Sonymen qatar AQSh, Ulybrıtanııa, Sıngapýr, Malaı­zııa, Fransııa, Aýstrııa syndy jahannyń 23 memleketinde ashyq derekterdi jarııalaý arqyly azamattardyń kóńil-kúıin, saıası oı-tujyrymyn kópshilikke bildirip otyrady. Al «Áleýmet» jobasynyń negizgi maqsaty júıe­li qoǵamdyq sosıologııany qa­lyp­tastyrý bolyp sanalady. Osy arqyly azamattardyń jeke oıyn ǵana emes, jalpy qo­ǵam­nyń kóńil-kúıin bilip oty­rý­ǵa jaǵdaı jasalady. Biz aı saıyn, toqsan saıyn áleýmettik zert­teý­lerimizdi jarııalap otyramyz. Osy arqyly halyqqa ashyqtyq pen jaqyndyq ıdeologııasyn ustanýǵa óz úlesimizdi qosamyz. Mundaı zertteýler arqyly partııa óz jumysynda qoǵamdyq pikirdi eskere otyryp, onyń tıimdiligin baǵalap, skrınıngter júrgizedi. Bul jumystyń barlyǵy Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyń «Halyq únine qulaq asatyn memleket» tujyrymdamasyna tolyq sáıkes keledi, – dedi partııa hatshysy Dáýlet Káribek.

Áleýmettik zertteý kezinde derekterdi jınaý ádisi saýaldama arqyly qolǵa alyndy. Bul jumys bıylǵy 19-22 mamyr aralyǵynda ótti. Sonyń nátıjesinde halyqtyń basym bóligi (87,3%-y) aldaǵy refe­rendýmnan habardar. Otan­das­ta­rymyz bul aýqymdy naýqan týraly áleýmettik jeliler men messendjerlerden (58,9%), telearnalardan (45,1%) estip-bilgen eken. Buǵan qosa, ózara baılanys, áńgime arasynda aqparat almasyp jatqandar da bar (40%).

Jalpy otandastarymyzdyń 67,9%-y konstıtýsııalyq reforma el damýyna oń áser etedi dep esepteıdi. Sonymen áleýmettik derekterge sáıkes, azamattardyń kópshiligi qoldanystaǵy Kons­tı­týsııany ózgertý boıyn­sha referendým ótkizýge oń kóz­qa­ras tanytyp otyr. Atap aıt­qanda, qazaqstandyqtar aza­mat­­­tardyń quqyqtaryn qorǵaý te­tik­terin kúsheıtýdi (80,1%), ha­lyqtyń eldi basqarý isine ara­lasýyn keńeıtýdi (76,7%), sýperprezıdenttik modelden prezıdenttik respýblıkaǵa túp­kilikti kóshýdi (73,5%), bılik tarmaqtary arasyndaǵy ókilet­tik­terdi qaıta bólýdi (72,3%), Parlamenttiń rólin kúsheıtýdi jáne mártebesin arttyrýdy (64,4%) qoldaýǵa ázir. 5 maýsymda saılaý ýchaskelerine aza­mat­tardyń úshten ekisi kelýdi kóz­dep otyr.

Aıta ketý qajet, júıeli áleý­mettanýdy qalyptastyrý maq­sa­tynda «Áleýmet» jobasy aıa­synda turaqty negizde zertteýler júrgiziledi. Al olardyń nátıjeleri ınstıtýttyń @SocioExpert telegram arnasynda jarııa­lanady.

Al Qoǵamdyq saıasat ıns­tıtýt­ynyń dırektory Mádına Nurǵalıevanyń aıtýynsha, ha­lyqtyń ózgeristerge degen sura­ny­sy turaqty túrde týyndap otyr.

– Sońǵy áleýmettik zert­teý­lerdiń nátıjesi qazirgi qo­ǵam­dyq-saıası úderisterdiń oń baǵalanatynyn kórsetedi. Aza­mat­tardyń 87,5%-y belgili bir dárejede el ómirindegi ózge­ris­terdi qalaıdy. Sural­ǵan­dar­dyń 55,4%-y belsendi aza­mat­tyq ustanymǵa ıe. Zertteýge elimizdiń barlyq óńirinen 1 700-den astam respondent qatysty, – dedi M.Nurǵalıeva.

О́z kezeginde Amanat par­tııa­synyń atynan saılanǵan depýtat Saıasat Nurbek partııa­nyń úgit naýqany týraly aıtty. Búginde depýtattar aımaq tur­ǵyn­darymen myńǵa jýyq kezdesý ótkizdi. Al is-sharalarǵa barlyǵy 220 myńnan astam adam qatysqan. Sonymen qatar úgit naýqany aıasynda partııalyqtar qazaqstandyqtardyń usy­nys­ta­ryn jınaýǵa baǵyttalǵan res­­pýb­lıkalyq aksııany bastady. Úgit naýqany bastalǵannan beri 4,5 myńnan astam talap-tilek kelip tústi. Olardyń ara­syn­da áleýmettik jáne saıa­sı sıpattaǵy usynystar men óti­nishter basym. Basqosý barysynda Qoldanbaly etnosaıası zertteýler ınstıtýty dırektorynyń orynbasary Aıgúl Sádýaqasova referendým ótki­zýdiń halyqaralyq tá­ji­rı­be­simen bólisti.