Jeke tulǵa bankrottyǵy: sebebi men saldary

Sottan tys bankrottyq

Eger bank, mıkroqarjy uıymy, kollektorlyq agenttikter aldyndaǵy bereshegi 1 600 AEK-ten aspasa (5 mln 520 myń teńge), jeke tulǵa sottan tys bankrottyqty paıdalana alady. Bul úshin qaryz alýshy myna talaptardy saqtaýǵa tıis:

– Atyna tirkelgen, ortaq menshiktegi múlik bolmaýy kerek;

– О́tinish berilgen kúni, qatarynan 12 aı ishinde ol kredıtorlar men kol­lek­torlardyń aldyndaǵy mindet­te­me­leri boıynsha tólem jasamaǵan bo­lýǵa tıis;

– Merzimi ótken bereshek týyndaǵan ýaqyttan bastap 18 aıdan aspaıtyn merzimde boryshkerge qatysty kredıttik shart boıynsha oryndalmaǵan mindettemelerdi retteý nemese óndirip alý jónindegi rásimder júrgizilgen bolýǵa tıis.

О́tinishti qalaı beredi?

Sottan tys bankrottyqqa ótinishti jeke tulǵalar 2023 jylǵy 3 naýryzdan bastap egov portaly arqyly bere alady.

О́tinishke kredıtorlardyń ataýyn, bereshek somasyn, orna­las­qan jerin kórsete otyryp kredıtorlardyń tizimi; boryshkerdiń banktik qaryz sharty jáne (nemese) mıkrokredıt berý týraly shart boıynsha bereshekti retteý jáne (nemese) óndirip alý sharalaryn qabyldaǵanyn rastaıtyn qujattyń kóshirmesi qosa beriledi.

Sot bankrottyǵy

Bul rásimdi qaryzy 1 600 AEK-ten (5 mln 520 myń teńge) asa­tyn azamattar qoldanady (kre­dıtor aldyndaǵy borysh­tyń barlyq túri boıynsha). Sot arqyly bankrottyqty tań­da­ǵan boryshkerge tıesili mú­lik saýda-sattyq kezeńinde saty­lady. Eger boryshkerdiń jal­ǵyz baspanasy kepil nysana­sy bolyp sanalsa, onda kredıtor ony alyp qoıa ala­dy. О́telmegen somanyń qalǵany esep­ten shyǵarylady, ıaǵnı joıy­lady. Bul rette múlikti nemese ol jaıly aqparatty jasyrý, jalǵan aqparat usyný tirkelmeýge tıis.

О́tinishti qalaı beredi?

Azamattar ótinishti 2023 jyl­dyń naýryz aıynda turǵy­lyqty jeri boıynsha sot organyna beredi.

Bankrottyqty ótkizý merzimi – 6 aı, ony taǵy 6 aıǵa uzartý múmkindigi bar. О́tinishke:

– Bereshek somasy men olar­­­dyń týyndaǵan kúni;

– Turǵylyqty jeriniń nemese ornalasqan jeriniń mekenjaıy;

–Keıin habarlaý úshin elekt­rondyq mekenjaılary jáne baılanys telefondardyń nómirleri;

– Barlyq kredıtorlar men debıtorlardyń tizbesi;

– Bankrot dep taný týraly ótinishpen júginýden alty aı buryn jasalǵan baǵalaý týraly esepti (ol bolǵan kezde) qosa berý arqyly boryshker múlkiniń tizimdemesi;

–Boryshkerdiń banktik qaryz sharty jáne (nemese) mıkrokre­dıt berý týraly shart boıynsha bereshekti retteý sharalaryn qabyldaǵanyn rastaıtyn qu­jattyń kóshirmesi qosa beriledi.

Saldar

– Sottan tys jáne sot ban­krot­tyǵyn qabyldaǵan azamattar 5 jyl boıy nesıe qaryzyn jáne mıkronesıe rásimdeı almaıdy.

– Tek 7 jyl ótkennen keıin ǵana qaıta bankrot bolýǵa óti­nish berýge quqyly.

– Bankrot bolǵan azamattyń qarjylyq hal-ahýalyna 3 jyl boıy arnaıy monıtorıng jasalady.

Tólem qabiletin qalpyna keltirý

Bul rásimdi qoldanýshylar tolyq bankrot bolmaıdy. Jeke tulǵa qarjy uıymy al­dyn­daǵy bereshegin bes jyl mer­zimge bólip tólep, tólem qabi­letin qalpyna keltire alady. Úderis sot arqyly júzege asady.

Tólem qabilettiligin qalpy­na keltirýge ótinish berýdi jos­parlap otyrǵan boryshker úshin jalǵyz ǵana shart bar – borysh mólsheri qaryz alýshyǵa tıesili múliktiń qunynan aspaýy kerek.

Qalpyna keltirý jospary qarjy basqarýshysymen birlesip ázirlenedi jáne sotta bekitiledi.

Qalpyna keltirý sharalary:

– Múliktiń bir bóligin satýdy;

– Múlikti jalǵa berýdi;

– Jańa úı satyp alý arqyly turǵyn úıdi satýdy;

– Quny tómen turǵyn úıge aıyrbastaýdy jáne basqany qamtıdy.

Sarapshylardyń aıtýynsha, bul ekinshi deńgeıli bank­terge asa unaı qoıatyn úderis emes. Sondyqtan zań qalaı qabyldansa, solaı jumys istep kete qoıaryna kúmán bar.

«Bul zańnyń qabyldanýyn uzaq kúttik. Bank lobbıi mun­daı zańnyń paıda bolmaýy úshin kóp kúsh saldy. Tipti qań­tarda Prezıdent aıtqan kez­diń ózinde qabyldana qoıaryna kúmándanǵandar kóp boldy. Biraq Memleket basshysy bul zań týraly birneshe ret aıtty jáne solaı udaıy tapsyrma berýdiń tikeleı áseri boldy dep oılaımyz. Ekinshi deńgeıli bankterdegi keıbir áriptesterimiz zań 2023 jyldyń sońynda qabyldanady, soǵan oraı bankırler zań jobasyna biraz ózgerister engizip, bankrottyq prosedýrasyna ótinish beretin tulǵalardyń qarsy mindettemelerin kúsheı­tip úlgeredi dep úmittendi. Biz bank lobbıi qansha kúsh salǵanymen, zań qabyldaý prose­siniń jolyn kese alma­ǵa­nyna qýanyshtymyz. Degenmen, bul zań áý basta kóz­del­gendeı jumys isteıdi de­gen­di bildirmeıdi. Bankterde myq­ty zańgerler bar jáne olar quqyq qoldaný tájirıbesi bastapqy ıdeıadan ózgeshe bolýy úshin barlyǵyn jasaıdy, óıtkeni zańda biz áli bilmeıtin kóleńkeli tustar bolýy múmkin», dep pikir bildiredi telegramdaǵy RiskTakers KZ arnasy.