Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyń Joldaýynda basa aıtylǵan bilim salasyndaǵy taǵy bir másele – orta bilim júıesin jetildirý. «Orta bilimniń sapasy – tabysty ult bolýdyń taǵy bir mańyzdy sharty. Árbir oqýshynyń bilim alyp, jan-jaqty damýy úshin qolaıly jaǵdaı jasalýǵa tıis», degen edi el Prezıdenti. Osy rette oblystyq bilim salasynda sapany qamtamasyz etý departamenti arnaıy baspasóz týryn uıymdastyryp, eldi mekenderdegi bilim oshaqtaryn aralady.
Áýeli Taldyqorǵannyń qalasyndaǵy Quljabaı Qasymov atyndaǵy №28 IT mektep-lıseıindegi oqýshylardyń qaýipsizdigin qamtamasyz etý jaǵdaıyna úńildi. Sonymen qatar oqýshylardyń oqýlyqpen tolyq qamtamasyz etilýin qadaǵalap, «Oqýǵa qushtar mektep» jobasy aıasynda atqarylyp jatqan jumystarmen tanysty. Odan keıin №6 balabaqshanyń kúrdeli jóndeý jumystaryna nazar aýdardy. Baldyrǵandarǵa arnalǵan úlken nysan aptanyń sońynda esigin aıqara ashady. Al Qaratal aýdanyndaǵy Kálpe orta mektebi 1 qyrkúıekten bastap jumysqa kirisip ketti.
– Jalpy, jyl basynan beri kúrdeli jóndeý jumystary 4 mektepte júrgizilip jatyr. Atap aıtsaq, Kálpe orta mektebinde tek kógaldandyrý jumystary qaldy. J.Sydyqov atyndaǵy orta mektebi 70 paıyzǵa, №1 Úsharal orta mektebi 86 paıyzǵa, Aqjar orta mektebi 93 paıyzǵa jumysy bitip tur. Aqsý aýdanynda J.Sydyqov atyndaǵy orta mektepte jóndeý jumystary kelisimshart boıynsha qyrkúıektiń sońynda aıaqtalýy shart. Úlgere me, úlgermeı me bilim basqarmasy jaýap beredi. Soǵan oraı oqý úderisi Aqsý polıtehnıkalyq kolledjinde uıymdastyryldy. Al Úsharal qalasyndaǵy №1 orta mektep qarashanyń basynda berilýi kerek. Sondyqtan oqý úderisi №2 orta mektepte júzege asady. О́zge de bilim oshaqtary qadaǵalaýymyzda, – deıdi departament basshysy Álisher Basharov.
Odan keıin Taldyqorǵannyń irgesindegi Yntymaq eldi mekeninde salynyp jatqan 1 200 oryndyq mektepke baryp, jumys barysymen tanysyp qaıttyq. Yntymaq aýylyndaǵy zaman talabyna saı boı kótergen mekteptiń kórki qazirdiń ózinde kóńilge qýanysh uıalatady. Eńseli, záýlim. Syrtqy jumystary aıaqtalyp qaldy, ekinshi toqsanda beriledi. Abattandyrý, árleý sekildi usaq-túıek sharýa ǵana qalypty. «Gýnı Stroı Servıs» jaýapkershiligi shekteýli seriktestigi qolǵa alǵan altyn uıanyń jumysy byltyr mamyrda bastalǵan. 2 mlrd teńgege jýyq qarjyǵa boı kóterip jatqan nysan aldaǵy qazan aıynda aýyl jurtshylyǵyna esigin aıqara ashpaq. «Jumys jandanǵan shaq. Ýaqytynan, jospardan kesheýildep jatqan joqpyz. Jýyrda el ıgiligine beriletin nysannyń ishki-syrtqy jumystary ǵana qaldy», degen qurylys sheberi Erbolat Sársenbaev qurylys nysanymen tanystyrdy.
Aýmaǵy 4,4 gektardy alyp jatqan, 6440,05 sharshy metrlik nysan 6 blokke bólingen. Úsh qabattan turady. Ár bloginde arnaıy synyptar, úıirmelerge arnalǵan bólmeler men dárethana syndy áleýmettik oryndar bar. Árleý jumysy ǵana qalsa da, ishi-syrty adamǵa erekshe kóńil kúı syılaıtyn, balalyqty ańsattyratyn záýlim nysanda qazirgi tańda 150-ge jýyq qurylysshy jumys istep jatyr. Onyń 20 shaqtysy názik jandylar eken. Olar árleý, sylaý jumystaryna tartylǵan. Merdiger seriktestiktiń jaýapty mamandary men sheberleri, qurylys basshylary demese, qalǵan jumysshynyń bári jergilikti turǵyndar. «1 200 oryndyq mekteptiń qurylys jumysy aıaqtaldy desek te bolady. Qalǵany árleý, qabyrǵa, eden kafelderin tóseý sekildi sharýalar. Odan bólek, nysan syrtyndaǵy usaq-túıek jumystar bar. Belgilengen merzimde tolyǵymen aıaqtap, tapsyratynymyz anyq», deıdi jaýapty mamandar.
Shynynda, negizgi jumystary bitken, qurylysshylardyń óz sharýasyna yjdaǵattylyqpen kiriskeni kózge birden baıqalady. Atalǵan mektepte zamanǵa saı barlyq múmkindik qarastyrylǵan. Qazirdiń ózinde nysan syrtyndaǵy fýtbol alańynyń tósenishteri tolyǵymen tóselgen. Odan bólek, 390 oryndyq májilis zaly, ashana, arnaıy synyptar, bı jáne gımnastıkalyq zaldardyń shamaly jumysy ǵana qalǵan.
Osy rette aıta keteıik, Kerbulaq aýdanynda iri ınvestor 200 oryndyq kolledj salýdy josparlap otyr. «Shoǵyrlandyrylǵan qurylys taý-ken kompanııasy» JShS bul bastamany kadr tapshylyǵyn boldyrmaý úshin qolǵa almaq. Seriktestik qazirgi ýaqytta taýarlar qoımasynyń qurylysyn bastady, onda qazir qurylys-montajdaý, jańǵyrtý jáne ınfraqurylymdyq jumystardyń birinshi kezeńi júrgizilip jatyr. Oblys ákimi Beıbit Isabaev jobanyń mańyzdylyǵyn eskere otyryp, kadr tapshylyǵyn boldyrmaý maqsatynda geolog, taý-ken ınjeneri, hımık-zerthanashy, taý-ken slesary, energetık-baıytýshy, arnaıy tehnıka mashınısi, marksheıder, aýyr júk mashınalarynyń júrgizýshisi sekildi taý-ken mamandaryn daıarlaý, qajetin aıtty.
– Bul qadam aýdan turǵyndary arasynda jumyssyzdyq máselesin sheshýge, otbasy tabysyn arttyrýǵa múmkindik beredi. Osyǵan sáıkes Kerbulaq aýdany ákimdigi oblystyq bilim, jumyspen qamtý basqarmalarymen birlesip atalǵan mamandyqtardy oqytatyn qysqamerzimdi kýrstar uıymdastyrýdy qarastyrsyn, – dedi B.Isabaev.
Oblys ákimi baspasóz qyzmetiniń málimetinshe, «Shoǵyrlandyrylǵan qurylys taý-ken kompanııasy» JShS salǵan ınvestısııa kólemi – 976 mlrd teńge. Joba iske asyrylǵanda 2027 jyly 1 300 jumys orny qurylady dep josparlanyp otyr. Kerbulaq aýdanynyń ónerkásiptik ónim óndirý kólemi jaǵynan oblystaǵy úlesi – 10,1 paıyz. Birinshi jartyjyldyqtyń qorytyndysy boıynsha aýdan 20,6 paıyz ósimmen 15,4 mlrd teńgeniń ónimin óndirgen. Aýdanda 19 ónerkásip orny jumys isteıdi. Bıyl munda 40 jańa jumys ornyn quratyn, jalpy quny 3,8 mlrd teńge bolatyn 3 jobany iske asyrý josparlanǵan.
Sarqan aýdany Topolevka aýylynda da kópten kútken nysan – jańa mektep paıdalanýǵa berildi. 25 oryndyq shaǵyn ortalyǵy bar 80 oryndyq mektep eski mekteptiń ornyna salynǵan. Eski ǵımarattyń ashanasy bolmaǵan edi, sportzaly qajetti talaptarǵa saı kelmeıtin. Jańa mektep salý arqyly bul máseleler sheshildi. Bilim oshaǵynda hımııa, fızıka, ınformatıka, IT-kabınet, barlyǵy 18 oqý kabıneti, sondaı-aq 30 oryndyq ashana, úlken sportzaly bar. Kedergisiz orta qalyptastyrý úshin ǵımarattyń kireberisinde kótergish qoıylǵan, ǵımarat ishinde lıft ornatylǵan. Aýyl turǵyndaryn, mektep ujymy men oqýshylardy qýanyshty jańalyqpen quttyqtaǵan aýdan ákimi Ǵalymjan Mamanbaev bıyl aýdanda eki jańa mektep salynǵanyn atap ótti.
– Topolevka aýylyndaǵy Terekti mektebi ashyldy, kelesi aptada Birlik aýylynda mektep esigin aıqara ashady. Sondaı-aq bıýdjetten 7 mektepti jóndeýge 236 mln teńge bólindi, qazirgi kezde qurylys jumysynyń barlyǵy aıaqtaldy. Bıyl aýdannyń 2 650-den asa bastaýysh synyp oqýshysy tegin ystyq tamaqpen qamtyldy. Qarǵaly aýylyndaǵy M.Tynyshbaev atyndaǵy mektep oqýshylaryn tasymaldaý úshin jańa avtobýs bólindi. Taǵy bir avtobýs Baqalydaǵy K.Qazybaev atyndaǵy mektep oqýshylaryna berildi. Topolevkada jaqyn arada 300 oryndyq respýblıkalyq balalar lageri salynady, onda 70-ten asa jańa jumys orny ashylady. Qurylysyna qajetti jer ýchaskesi bólindi, – dedi aýdan ákimi.
Kópshilikpen birge qýanyshqa ortaq bolǵan pedagogıka salasynyń ardageri Galına Nıkonova da rızashylyǵyn bildirdi. «67 jyl buryn osy mektepke alǵash kelip, osynda oqyp, osynda jumys istedim. Qazir 91-demin. Mektebimizdiń qalaı ózgergenin kózimmen kórip, rıza bolyp otyrmyn. Endi balalarymyz jańa ǵımaratta, zamanǵa saı jabdyqtalǵan kabınetterde oqıtyn bolady. Balalarǵa sáttilik tileımin», dedi pedagog.
Munan soń jańa ǵımarattyń lentasy qıylyp, kópshilik mekteptiń ishin aralap kórdi. Qurylys-montaj jumystaryn «Qurylys-TBS» JShS júzege asyrdy. Qurylys jumystary 2021 jyldyń jeltoqsan aıynda bastalǵan bolatyn. Jobanyń jalpy quny – shamamen 1,4 mlrd teńge. Ázirge jańa mektepte 62 bala oqıdy, 15 bala mektepke deıingi shaǵyn ortalyqqa barady.
Jetisý oblysy
