Negizsiz tekserý – kásipke kedergi

Aımaqtar • 21 Aqpan, 2020

Negizsiz tekserý – kásipke kedergi

24 ret kórsetildi

Sońǵy ýaqytta Shymkent qalasynda jer telimine baılanysty daý-sharlar kóbeıip keledi. Munyń sebebin árkim árqalaı aıtyp júr. Biri qalaǵa qosylǵan eldi mekenderdiń «eski jyry» dese, endi biri kezinde shahardaǵy aýylsharýashylyq maqsatyndaǵy jerlerdi turǵyn úı salý baǵyty boıynsha zańsyz zańdastyrýdan shyqqan deıdi.

Nurshat TО́KEN

Búginde osy másele úshinshi megapolıs turǵyndarynyń birazynyń «bas aýrýyna» aınalyp otyr. Tipti jańadan bıznes bastaǵan kásipkerlerdiń aldynan da osy túıin kes-kesteýde.

Máselen, byltyr Shymkentte 200-den astam kásipkerden jer telimine qatysty aryz túsken. Kásipke bet burǵandardyń basty máselesi sharýashylyǵyn shyrq ıirýge yńǵaıly jer telimin tappaý bolyp otyr. Bul týraly «Atameken» kásipkerler palatasy Shymkent qalalyq fılıalynyń dırektory Nurlan Qabyshtaevtyń qatysýymen ótken brıfıngte aıtyldy.

Búginde Elbasy Nursultan Nazarbaev, Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń qoldaýymen elimizde shaǵyn jáne orta kásipkerlikke kóptep kóńil bólinýde. Sonyń bir dáleli retinde úshinshi megapolıste bızneske bet burǵandar kóbeıip keledi. Naqtyraq aıtar bolsaq, 2019 jyly Shymkent qalasynda «Jas kásipker» jobasy aıasynda 1400, «Bıznes bastaý» jobasymen 2955 azamat bilim alǵan. Sondaı-aq «Eńbek» memlekettik baǵdarlamasy aıasynda 3602 azamat 200 AEK kólemindegi granttyq qarjylandyrýǵa múmkindik alǵan.

Alaıda jer teliminen bólek, ákimshilik kedergilerge tap bolyp negizsiz tekserýlermen álekke túsken iskerler de joq emes.

«Qalada kásiporyndar men kásipkerlerdi negizsiz tekserý áli de beleń alýda. Kásipkerlerdiń quqyqtyq saýattylyǵyn kóterýde de birqatar sharany júrgizip jatyrmyz. Osy baǵytta prokýratýramen seriktestikte jumys júrgizemiz. Kóbine bıznes ókilderiniń belgili bir zańnamalardy bilmeıtindiginen qıyndyqtar týyndap jatady», deıdi N.Qabyshtaev.

Munan bólek, ótken jyly bıznesti qorǵaý boıynsha Shymkent qalalyq kásipkerler palatasyna 221 ótinish kelip túsken. Onyń 193-i qaralsa, 75-i oń sheshimin taýypty. Barlyǵy 854 mln teńgege bıznes múddesi qorǵaldy.

407 jekemenshik mektepke deıingi uıymdarda bıýdjet qarajaty esebinen qarjylandyrý Bilim jáne ǵylym mınıstrligi bekitken ádistemege sáıkes júzege asyrylmaǵany anyqtalyp, qalalyq bıýdjetten 294 mln teńge qosymsha qarjy bólýge yqpal etilse, Farmasııa salasyndaǵy bıznesti negizsiz tekserý toqtatyldy. Sondaı-aq qalalyq jolaýshylar kóligi jáne avtomobıl joldary basqarmasy basshysynyń «ShymkentBus» basqarýshy kompanııasy» JShS avtobýstaryn konkýrssyz jiberý týraly zańsyz buıryǵy joıyldy. Basqarmanyń 2 qyzmetkeri tártiptik jaýapkershilikke tartyldy.

Byltyr Shymkentte memlekettik satyp alýdyń jalpy somasy 154 mlrd teńgeni quraǵan. Satyp alýdaǵy jergilikti qamtý úlesin tender aldyndaǵy baqylaý aıasynda Shymkent qalasy ákiminiń ókimimen komıssııa qurylyp, onyń jumys reglamenti bekitilgen. Nátıjesinde birneshe faktiler anyqtalǵan. Sonyń biri otandyq ónim óndirýshilerdiń taýarlaryn alǵa jyljytý jóninde týyndaǵan problemalar eken. Jergilikti ónim qunynyń joǵarylyǵy, sapasynyń tómendigi, ımporttyq shıkizatqa táýeldiligi, birqatar tapsyrys berýshilermen bir kózden satyp alýdy júzege asyrý máseleniń kúrmeýli túıini bolǵan.

Palata dırektorynyń aıtýynsha, birqatar satyp alýlardy óz qyzmetterimiz dep kórsetkenimen, naqty taýarlar satyp alynady eken. Sonymen qatar satyp alýlarda otandyq ónim óndirýshilerdiń ónimderin ótkizýdi qoldaý jáne qamtamasyz etýde palata qoldaý bildirýde. Atalǵan mekeme byltyr taýardy ótkizý baǵytynda birqatar jumys atqarǵan. Jergilikti taýar óndirýshilerdiń ónimderin qaladaǵy sýpermarketterge ótkizýge járdemdesý arqyly 13 kelisimshartqa qol jetkizip, 35 jańa jumys ornyn qurýǵa septigin tıgizgen. 39 kásiporyndy súıemeldeý arqyly 10 kásiporyn 6 ekonomıkalyq-saýda mıssııalaryna qatysyp, 8,6 mln AQSh dollaryna kontrakt túzipti.

О́tken jylda atqarylǵan jumystardy qoryta kele sala basshysy aldaǵy josparlarymen de bólisti. Aıtýynsha, birneshe jyl buryn jabylyp qalǵan Kásipkerlerge qyzmet kórsetý ortalyǵy qaıta jandanbaq. Sonymen qatar naýryz aıynda ashylatyn kásipkerlerge arnalǵan ortalyqta bıznes ókilderine keshendi qyzmet kórsetiletinin jetkizdi.

Shymkent