Eń qysqa áńgime • 30 Qańtar, 2023

Kúlánda apa

81 ret kórsetildi

Shamamen 1999 jyldyń kúz ben kókteminiń biri. Astana qala­syndaǵy Qalıbek Qýa­nysh­baev atyndaǵy Qazaq drama teatryn­da aqyn-jazýshylarmen kez­desý ótetin boldy. El qatarly biz de bardyq. Kezdesýdi júrgizip otyrǵan aqyn Esenǵalı Raýsha­nov zalda otyrǵan qalamger­ler­ge kezek-kezek sóz berip qoıady.

Sodan bir zamanda, zaldyń orta sheninen bir apa qolyn kóterip júrgizýshiden sóz surady. Ústinde jasyl púlish kamzol, basynda ádettegi aq shytara oramal, qysqasy, kelbeti kelisti jan.

Júrgizýshi «lápbaı» degen soń apamyz asyqpaı sahnaǵa bettedi. Tórde otyrǵan Esenǵalıdy aınalyp ótip kópshilikke kóz tastap sál turdy da, ózin juqalap tanys­tyrdy: «Men sonaý Torǵaı degen eldiń adamymyn, qazir ózi oralman, tyńdarman, kórermen, jazarman deıtin «mandar» kóbeıip ketti ǵoı, men sonyń «tyńdarmany» bolam shyraqtarym», dep bir toqtady. Sózi nyq, bolmysynan aıbyny andyǵaılap tur. Odan keıin apamyz sózin bylaı dep jalǵady:

– Torǵaı degen oblys bar edi, ana biri kirip, biri shyǵyp jatqan esik sııaqty birese jabylyp, birese ashylyp turatyn, sol shirkin qaıta jabylyp qap, osynda kelip turǵan túrim mynaý, – dep bir qaıyrdy. Kópshilik demin ishine tartyp únsiz qaldy. Myna apamyz tegin adam bolmady… Osylaı kóptiń kóńilin ózine buryp alǵan apamyz sahnada ­jaıylyp jalǵyz otyrǵan Esenǵalıǵa qarap:

«Shyraǵym, Esenǵalı, sen ana bir jyldary «Qańǵyp kelgen shúregeı kólge pana bolmaıdy…» dep jyr jazdyń ǵoı?», dedi. Esenǵalı «ıá» dep basyn ızedi. Myqtyǵa basyn bir ızetip alǵan apamyz: «Áı, Esenǵalı, seniń sol jazǵan jyryńdy oqyp bir jylaýymyz kerek edi ǵoı, olaı bolmady, bizdiń jaqta sol óleńge toıda bılep, qyrylyp jatyr», dedi.

Bul sóz túsingen janǵa zildeı júk-tin. Rasynda, sol jyldary toılarda jurt «Qańǵyp kelgen shúregeı kólge pana bolmaıdy… aý… aý… aý» dep, alasuryp bılep jatatyn. Biraq osyny eshkim baıqamapty da…

Sońynda, sahnadan túsip bara jatyp, «beri kelshi qaraǵym, jalyndy jyrlaryń úshin seniń mańdaıyńnan bir ıiskeıin», dep Esaǵańnyń mańdaıynan bir ıis­kedi de, keýdesin tik ustaǵan kúıi sahnadan túsip ketti. «Bul apamyz kim?» degen suraq kókeıde tunyp biz qaldyq. Artynan bildik. Bul Kúlánda Málikqyzy deıtin, kóki­regi dańǵyl, kórgen-túıgeni kóp, qazaqy zerdesine qylaý túspegen, eskiniń kózi, kó­neniń sózi súıegine sińgen keıýana eken. Apamyz qazir ómirde joq. Odan keıin de, apamyzben bir-eki dúr­kin jolyǵyp, áńgimesin tyńdaǵan jaıy­myz bar-tyn, ony kezegi kelgende aıtatyn bolamyz.

 

Uqsas jańalyqtar