EAEO-daǵy saýda kedergilerin joıýǵa barynsha kúsh jumyldyrý qajet – Smaıylov

Sharaǵa Armenııa premer-mınıstri Nıkol Pashınıan jáne Belarýs premer-mınıstri Roman Golovchenko, Qyrǵyzstan Mınıstrler kabınetiniń tóraǵasy – Prezıdent Ákimshiliginiń basshysy Aqylbek Japarov, Reseı Úkimetiniń basshysy Mıhaıl Mıshýstın, Eýrazııalyq ekonomıkalyq komıssııa Alqasynyń tóraǵasy Mıhaıl Mıasnıkovıch, sondaı-aq EAEO baqylaýshy memleketterdiń ókilderi: О́zbekstan premer-mınıstri Abdýlla Arıpov jáne Kýbanyń Reseı Federasııasyndaǵy elshisi Hýlıo Antonıo Garmendııa Penıa qatysty.

О́z sózinde Álıhan Smaıylov ótken jyldyń qorytyndysy boıynsha Uıymnyń ekonomıkalyq kórsetkishteri oń dınamıka kórsetkenin atap ótti. Máselen, ónerkásip óndirisiniń kólemi $1,5 trln-dy qurady, onyń ishinde Qazaqstandaǵy óndiris kólemi 1,1%-ǵa ósip, $100 mlrd-tan asty. Budan basqa, aýyl sharýashylyǵy ónimin shyǵarý 5%-ǵa (Qazaqstanda 9%-dan astam) ósti.

«Bul kórsetkishter Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaqtyń negizgi áleýetine saı kelmeıdi dep oılaımyn. 2025 jylǵa deıingi damý strategııasy men EAEO týraly sharttyń is-sharalaryn júzege asyrýǵa barynsha kúsh jumyldyrý qajet. Birinshi kezekte bul – ózara saýdadaǵy kedergilerdi joıý», dedi Úkimet basshysy. 

Premer-mınıstrdiń aıtýynsha, bul baǵytta ishki shekaralarda kedendik baqylaý elementteri áli kúnge deıin saqtalyp otyr, memlekettik satyp alýlarda is júzinde ulttyq rejım joq, sanıtarlyq, veterınarlyq jáne basqa da shekteýler keńinen qoldanylyp otyr. Bul bızneske EAEO artyqshylyqtaryn tolyq paıdalanýǵa múmkindik bermeıdi.

Osyǵan baılanysty Odaq keńistiginde túrli kedergilersiz saýda tasymalyn qalyptastyrý, sondaı-aq tez arada aqparat almasýdy avtomattandyrý tranzıttik áleýetti damytýǵa jáne kooperasııalyq baılanystardy nyǵaıtýǵa serpin bere alady.

Álıhan Smaıylovtyń aıtýynsha, Qazaqstan eýrazııalyq ekonomıkalyq ıntegrasııany odan ári damytý úshin naqty ekonomıkalyq jobalardy iske asyrý qajet degen qaǵıdany basshylyqqa alady. Osy oraıda, Úkimet basshysynyń pikirinshe, keme qatynasy, tranzıt, ınfraqurylymǵa qoljetimdilik, memlekettik satyp alýdy sıfrlandyrý, sondaı-aq alkogol men temeki naryqtarynyń tolyqqandy jumys isteýi boıynsha ýaǵdalastyqtarǵa jetkilikti nazar aýdarý qajet.

«Sheshimin kútken máseleler munymen shektelmeıdi», dedi Qazaqstan Premer-mınıstri.

Sonymen qatar Premer-mınıstr azyq-túlikti halyqqa qoljetimdi etý boıynsha júıeli sharalar qabyldaý mańyzdy ekenine toqtaldy. Bul ásirese, erte pisetin kókónis pen jemisterdi jetkizýshi elderde óndiristik tizbekterdiń úzilýine jáne buryn-sońdy bolmaǵan qatty aıazdarǵa baılanysty asa ózekti bolyp otyr. Atalǵan faktorlar qazirdiń ózinde azyq-túlik naryqtarynda baǵanyń aıtarlyqtaı ósýine alyp keldi.

«Azyq-túlik óndirisi boıynsha birlesken jobalardy quryp, qarjylandyrýǵa nazar aýdarý qajet. Atap aıtqanda, jylyjaı sharýashylyqtary, bordaqylaý alańdary, saýda-sattyq jáne qoıma ınfraqurylymy boıynsha jobalarǵa kóńil bólý kerek. Osy oraıda qoldanylatyn fıtosanıtarlyq, veterınarlyq jáne tehnıkalyq sharalar ózara saýdada jasandy kedergiler týdyrmaýy tıis», dedi Álıhan Smaıylov. 

Sonymen qatar, Premer-mınıstrdiń aıtýynsha, EAEO elderi arasyndaǵy saýda-sattyqtaǵy qurylymdyq ózgerister aıasynda Odaq ishinde ásire resmılikke júginbeı, taýarlardy jedeldetip ótkizý máselelerin sheshý qajet. Úkimet basshysy taýarlardy baqylaýdyń qazaqstandyq júıesin mysal retinde keltirdi.

«Osyǵan baılanysty qazaqstandyq alymdarǵa qatysty kedendik baj somalarynyń aıyrmasyn qosymsha tóleý múmkindigin berýdi usynamyz. Mundaı múmkindik basqa elderde qarastyrylǵanyn aıtyp óteıin. Bul kedendik baj túrinde qosymsha túsimder beredi. Komıssııadan osy máseleni pysyqtaýdy suraımyn», dedi Premer-mınıstr.