Ádebıet • 23 Aqpan, 2022

Bizdiń úı sonyń irgesinde edi...

Túneý kúni jazýshy Júsipbek Qorǵasbek óziniń «Abai TV» arnasyndaǵy «Úrker» degen avtorlyq baǵdarlamasyna qonaqqa aqyn Júrsin Ermandy shaqyrdy. Taǵylymdy habar tamasha órbidi. Ǵıbratty kóp áńgimeler aıtyldy. О́leń oqyldy. Ádebıettiń jaı-kúıi talqylandy.

Mıras ASAN

Bizdi sol habarda tolqytqan, tolǵandyrǵan erekshe bir án edi. Án degende, Júrsin Ermannyń ataqty «Qasymnyń úıi» degen óleńine jazylǵan ǵajap áýen. Avtory – sol baǵdarlamaǵa shaıyrdyń shashbaýyn kótere kelgen aqyn Serik Qalıev.

«Degeni qaıda – basyldy quıyn?

Aqylym jetpeı, ashıdy mıym:

Vınogradov kóshesindegi,

Qıratyp jatyr Qasymnyń úıin»,

dep bastalǵan ǵajap týyndy adamdy birden ózine baýrap áketedi.

Ándi tyńdap otyrǵanda kez kelgen myqty aqynnyń basyndaǵy tragedııa – ol aqıqatynda búkil adamzat basyndaǵy aýyr taǵdyr ekenin uǵasyń...

«Júırigim edi jyr kóshindegi,

Baýyryn jazyp bir kósilmedi.

Qıratyp jatyr Qasymnyń úıin...

Bizdiń úı sonyń irgesinde edi!»

Oılanyp qalmasyńa shara joq... Biraz ýaqytqa deıin únsiz qalǵyń keledi. Ishińdi oı jeıdi. О́z-ózińdi suhbatqa shaqyrasyń...

Aqyn sonda daýylpaz Qasym úıiniń irgesindegi qaı úıdi aıtty?

Bálkim ol óziniń ala quıyn aqyn taǵdyry buıyǵy ǵana kún keship jatqan kishkene qujyrasyn meńzedi... Bálkim, bárimizdiń de bul ómirde turaq etetin, meken qylatyn ǵumyr-qosymyzdyń bir kúni qıraı qulaıtynyn aıtty?

Bálkim, bálkim...

Bizdińshe, sol qırap jatqan shaıyr shańyraǵynyń irgesinde barlyǵymyzdyń úıimiz tur edi.

Keıin.

Keıin álgi habar kóp ótpeı elimizde dúrbeleń bastaldy. Qaıǵyly qańtar oqıǵasy oryn aldy.

Keshe ǵana ısi qazaqqa baıtaq astana bolǵan, áli de rýhanı elordamyz sanalatyn arý Almatymyz otqa orandy, oqqa ushty. Qanshama jazyqsyz jandar shahıd keshti... Záýlim ǵımarattar qırady, shahar aıaýsyz tonaldy. Shynylar shaǵyldy, edender opyryldy.

Qoǵam alasapyran kúıge tústi. Biri – shyn jan ushyrdy. Táýelsizdigimizge shyn máninde sát saıyn qaýip tónip kele jatqanyn, azattyǵymyz qyl ústinde turǵanyn shyryldaı aıtty. Biri – órtengen úıdiń qasyna kelip qoıynyń basyn úıitip alǵysy keldi.

Sol qaraly qańtar tragedııasy kezinde arý shaharda órtengen, qıraǵan, shańyraǵy ortasyna túse opyryla qulaǵan ár úıdiń irgesinde siz ben bizdiń úıimiz turdy.

Ony biraz el sezdi, biraz el qannen-qapersiz tátti uıqylarynda jata berdi.

Esenǵalı Raýshanovtyń «Joq, kún tutylǵan joq, Meniń kóńilim tutyldy» dep bastalatyn ǵajap óleńi bar. Dál sol sııaqty. Almaty órtengen joq, bizdiń ózegimiz órtendi. Eger biz «Ár qazaq – meniń jalǵyzym» degen sózdi shyn túsinip aıta alǵan bolsaq, onda bizdiń úı sol Almatynyń qıraǵan ár ǵımaratynyń irgesinde, joqshylyqtyń jasyl jalynyna órtenip ólgen bes baldyrǵannyń jyrtyq lashyǵynyń qasynda turýy kerek edi.