Qarjy • 11 Qańtar, 2023

Investorlardyń nıeti túzý

52 ret kórsetildi

2022 jyldyń qańtar-qazan aılarynda memlekettik basqarý, qorǵanys jáne mindetti áleýmettik qamsyzdandyrý salalaryna salynǵan ınvestısııa 93,3 mlrd teńgege jetip, bir jyl burynǵy kórsetkishten 2,4 ese asyp túsken.

О́ńirlik bóliniste sektor­daǵy ınvestısııanyń basym bóligi Túrkistan oblysyna tıesili bolyp shyqty: 24,5 mlrd teńge, jyldyq aqshalaı ósim – 5,4 ese kóp. Kósh basynda 23,3 mlrd teńge ınvestısııany ıelengen (jyldyq ósim – 2,4 ese) elorda men bir jylda 15,9 mlrd teńge qarjy quıylǵan Almaty qalasy (jyldyq ósim – 4,3 ese) bar. Eń tómen kórsetkish byltyr ǵana qurylǵan Ulytaý oblysynda – 16,7 mln teńge. 

Qarjylandyrý kózi bólini­sine keler bolsaq, kúrdeli salymdardyń 62,1 paıyzy respýblıkalyq bıýdjet esebinen berilse, 28,4 mlrd teńge – jergilikti bıýdjetten, 5,6 mlrd teńge – banktik emes qarajattan, 1,4 mlrd teńge kásiporynnyń jeke qara­jatynan túsken.

Ekonomıkanyń órken­deýinde tikeleı sheteldik ın­ves­tısııanyń úlesi de joǵary. Syrtqy ister mınıstrliginiń málimeti boıynsha, 2005-2010 jyldary tikeleı sheteldik ınvestısııanyń 70 paıyzy munaı-gaz salasyna quıylǵan. Al sońǵy úsh jylda úrdis ózgerip, munaı-gaz salasyna jiberilgen ınvestısııa kólemi 45 paıyzdy qurap otyr. Onyń esesine ınvestısııa úshin talas­ta saýda, aqparat, baıla­nys, óńdeýshi sektor alǵa shyǵa bastady. Qazaqstanǵa ınves­tısııa salyp otyrǵan úzdik 10 el qataryna Nıderland, AQSh, Shveısarııa, Belgııa, Sıngapýr, Qytaı, Ońtústik Koreıa, Fransııa, Ulybrıtanııa jáne Reseı kiretinin de aıta keteıik.

«Investısııalyq saıasatty jú­zege asyrý týraly aıtar bol­saq, biz ınvestısııa tartýǵa qa­tys­­­ty úsh deńgeıli júıe bo­ıyn­­­sha jumys atqaramyz. Shet el­­derde bizdiń 108 ınstıtýtymyz eko­nomıkalyq dıplomatııa saıa­­satyn júrgizedi. Jyl qory­tyn­dysy boıynsha 3 myńnan astam jańa kompanııamen jumys júrgizdik», deıdi Syrtqy ister mınıstriniń orynbasary Almas Aıdarov.

Jalpy alǵanda, byltyr jyl basynda bolǵan qańtar oqıǵa­syna, oǵan ile-shala bastalǵan aýqymdy geosaıası daǵdarysqa qaramastan ınvestorlardyń Qazaqstanǵa qatysty nıeti túzý. 2021 jylmen salystyrǵanda tikeleı sheteldik ınvestısııa kólemi 28 paıyzǵa ósken. Tartylǵan soma kólemi – 23,7 mlrd dollar. Memleket basshysy aldaǵy 7 jylda 150 mlrd dollar ınvestısııa tartýdy Úkimet aldyna úlken tapsyrma etip qoıyp otyr. 

 

Uqsas jańalyqtar