Súıispenshiliktiń otyna jylynyp ósken urpaq ómirde meıirimdi, qaıyrymdy, sypaıy, shynaıy bolady. Sol sebepti súıispenshilik degenimiz – tek otbasynyń ǵana emes, áýlettiń, tuqym-juraǵattyń muraty. Ondaı áýlet myń jyl ótse de qurymaıdy, ósip-órkendeıdi, tálimdi-tártipti bala-shaǵa ósiredi. Ol balalar memlekettiń tiregine aınalady.
Sonymen áýletim óssin, tuqymym qurymasyn, shańyraǵym shirimesin deseńiz, januıańyzda súıispenshilik ornatyńyz. Otbasyndaǵy súıispenshilik shartsyz bolýy kerek. «Osylaı istesiń seni súıemin, óıtpeseń súımeımin» degen jerde baıandy súıispenshilik bolmaıdy. Áıteýir bir jerden jarylady. О́ıtkeni adamnyń bolmys-bitimi men jaratylysynda taǵdyrdyń úlesi bar. Al taǵdyrdyń ıesi – Alla. Aqyldy adam óz jarynyń taǵdyr bolmysyn baǵalaı otyryp, keıbir keleńsiz isterine kóne otyryp, sabyrmen súıispenshilik tanytýy kerek.
Erli-zaıyptylar arasyndaǵy súıispenshiliktiń belgisin, aralarynda qyzǵanysh bar ma, joq pa, sodan baıqaýǵa bolady. Biraq barlyq qyzǵanyshtan súıispenshilik izdeýge bolmaıdy. Qyzǵanysh shekten shyqsa, jıirkenishke ulasady. Keıde súıispenshiliktiń ózi qyzǵanyshqa ulasyp ketetin jaǵdaılar bar. Ondaı jaǵdaı súıispenshiliktiń otyn óshiredi. Sondyqtan osyndaıdan saq bolý kerek. Qyzǵanyshtyń eń jamany – súıgen nársesin jaqsylyq jolynan qyzǵaný. Ondaı jaǵdaıda sol qyzǵanǵan nársesi pendeniń óz basyna pále bolyp jabysady. Odan qutyla almaı álekke túsedi.
Súıispenshiliktiń quny – shynaıy yqylas. Yqylassyz jasalǵan árbir amal qabyl emes. Paıǵambarymyzdan jetken «Amaldyń qabyl bolýy yqylasqa baılanysty» degen ósıetke ǵulamalar biraýyzdan «ósıetterdiń atasy» dep baǵa bergen. Demek shyn yqylas – súıispenshiliktiń anasy. Yqylas-yntyq bolmasa, súıispenshilik tolyq emes. Ol jylt etpe, áńgúdik súıispenshilikke ulasady. Jaryńa «seni súıemin» dep qoıyp, yqylas-ynta tanytpasańyz, ol adam – súıispenshiliktiń qunyn bilmeıtin, ony tóleýden bas tartqan adam bolǵany.
Qunsyz súıispenshilik kóldeneń tabysqa jatady. Eger de súıispenshilik kórsoqyrlyqqa jeteleıtin bolsa, bul – jaı qumarlyq. Mundaı juptardyń súıispenshiligi bir-birin tanyǵanǵa deıin nemese kezdeskenge deıin ǵana jalǵasady. О́ıtkeni bundaı súıispenshilikte tamyr bolmaıdy.
Qarym-qatynasy otbasylyq súıispenshilikke qurylmaǵan januıa – tek otaǵasynyń aıǵaıymen amalsyz ómir súrip júredi de, otaǵasynyń bedeli álsiregen nemese ol dúnıeden ótken jaǵdaıda byt-shyt bolyp tarap ketedi. Osyndaı dıktatorlyq otbasynda ósken balalar ezilip-janshylyp qalady. Múláıim qoı aýzynan shóp almaıtyn bolyp ósedi. Musa kelmeı turǵanda perǵaýynnyń qol astyndaǵy Israıl urpaqtarynyń jaǵdaıy osyndaı edi. Osy bir tula boıyna quldyq úreı sińgen adamdardy Musa (ǵ.s) 40 jyl boıy (keıbir derekterde 60 jyl) qý mekıen dalada ertip júrip, quldyqtyń qara tańbasy súıegine sińgen urpaq almasqansha (ólip taýsylǵansha) tárbıeledi.
Dintanýshy-ǵalym Qaırat Joldybaıuly «Kemel adam» atty eńbeginde: «Otbasylyq tárbıeniń máıegi – súıispenshilikte. Ásirese, balalar úshin onyń orny zor. Jas bala tek qana súıispenshilikpen ósip, jetiledi. Bala kimnen meıirim kórse, sol adamdy jaqsy kóredi. Árdaıym sony izdep turady. Ony renjitpeı, meıirim men súıispenshilikten ajyrap qalmaý úshin onyń aıtqandaryn múltiksiz oryndaýǵa tyrysady. Bala ózi jaqsy kórgen kisige eliktegish keledi. Endeshe, súıispenshilik – bala tárbıesindegi negizgi qaǵıda», depti.
Jalpy alǵanda, dintanýshy baýyrymyz aıtqandaı, otbasy múshelerine erkindik súıispenshilik arqyly beriledi. О́ıtkeni súıspenshilik arqyly beriletin bul nyǵmet otbasylyq birlik-berekeni arttyra túsedi. Osylaı qoǵamda erkin tulǵalar paıda bolady. Erikti tulǵalar erikti qoǵamdy túzeıdi. Qoǵamda bir-birin súıip, súıispenshilikpen otaý quratyndar kóbeıedi. Sóıtip, eldiń, memlekettiń irgetasy bekıdi. Bizdiń aıtyp júrgen zaıyrly qoǵam degenimiz – osy.
