Ádebıet • 14 Aqpan, 2023
Adamzattyń altyn besigi Altaı, bálkim, altyn taý, qalaı atasa da jarasady. Saq, ǵun, túrikten qazaq shyqqan atajurtymyzdyń qoıyn-qonyshy búginde ıen jatqanyn bilemiz. Ondaǵy Bókenbaı taýy, Aqsóńke saıy, Qyranjartas úńgiri, Bylǵary tabyt obasy men Azýtaý shyńy, Marqakóldi, Qaljyr men Shúmek ózenderin Astanada otyryp qalaı tanydyq? Jazýshy Asqar Altaıdyń «Bylǵary tabyt» romanynan ushyrattyq. Jerdiń jaıy óz aldyna, sol topyraqqa qonystanǵan jurt, olarmen astanalyqtardyń qatynasy arqyly ózin tanýdan qalǵan qaıran qazaqtyń búgini men bolashaǵyn baǵamdaısyz. Qaıran degen sózdiń sońynda ókinish bar...
Ádebıet • 06 Aqpan, 2023
Batyrlar, balýandar, kúreskerler ǵana ustap tura ma ulttyń rýhyn? Olar halyqtyń rýhyn kóteretinine daý joq, árıne. Al negizgi rýhtyń altyn júlgesin ustap, urpaqtan urpaqqa jetkizýshi – aqyndar hám basqa da sóz ıeleri. Batyrlar jyrynan bastap, jyraýlar poezııasynan búginge deıin kóshken ult bolmysynyń máıegi baıaǵyda umytylyp ketken nemese tarıhta aty qalǵan aqyn jyrlarynda turady. Topyraǵyna bitken jýsandaı, tanaýyńa aparsań qyshqyltym ıisi uıqysyraǵan aqyl-esińdi oıatpasa, dalada ósken qazaq jyr eken demeıdi. Iran-Ǵaıyp, Iranbek Orazbaevtyń keıbir týyndylaryndaı shamyrqanyp, ytyrynyp turmasa.
Ádebıet • 01 Aqpan, 2023
Qazaq dalasynda jolbarys jortqan. Jolbarystaı jigitter bolǵan, áıtpese Jolbarys dep at qoıa ma balasyna? Onymen attas han da bar tarıhta. Munyń bári jańalyq bolmaýy múmkin zerdelige. Al jalań qolmen jolbarys soqqandar týraly áńgime bólek. Oqysańyz da, tyńdasańyz da jalyqpaısyz. Siz birden Muhtar Maǵaýınniń «Shaqan-Sheri» romanyn aıtarsyz. Biz de sony ataımyz. Ol – teńdessiz shyǵarma. Alaıda jolbarys jaıly jazǵan taǵy bir avtor – aqyn-jazýshy Saparǵalı Begalın, «Taıatqan taýynan tabylypty» atty áńgimesinen ushyrastyq.
Jádiger • 01 Aqpan, 2023
Qaraǵandydaǵy oblystyq beıneleý óneri murajaıynda turǵan bul jádiger Qazaqstanǵa Ýkraınadan jetken.
Ádebıet • 30 Qańtar, 2023
Abaı dúnıege ózimen birge bútin bir dáýirdiń jańa bastaýyn ala keldi. О́zgeshe paıym, jańasha oılaý júıesin qalyptaǵany kórinedi. Qazaq ádebıetin ýaqyt turǵysynan saralap, salmaǵy men qýatyna úńilgende, Abaıǵa deıingi jáne Abaıdan keıingi bolyp bólinetininiń ózi kóp jaıdy ańǵartady. О́mirińdi jańa arnaǵa burý úshin áýeli oıyńdy ózgert demeı me?
Ádebıet • 26 Qańtar, 2023
Ádebıet • 24 Qańtar, 2023
Eger oqyrmanyn súıindirip nemese kúıindirip qoımasa, kezi kelgende, tipti jırendirip, ondaıdan boıdy aýlaq salarǵa oılandyrmasa ádebıet ádebıet, óleń óleń emes shyǵar. Jalpy, óner ataýlynyń bir mindeti adam janyn tárbıeleý, rýhyn shynyqtyrýǵa baǵyshtalatyny belgili.
Ádebıet • 23 Qańtar, 2023
«Janbota mazamdy aldy ala jazdaı...»
«Aspan bolǵan soń, ashyǵy jaqsy», depti ǵoı Oralhan Bókeı. Biz shamamyz jetkenshe týyndy týraly aıtamyz. Onyń shyrqaý bıigi men tereńine jetý-jetpeý – basqa áńgime. Keıbir uly týyndylar haqynda avtordyń ózi tereń boılap jetkize almaýy múmkin, keıde. Endi, árıne, sóz shyǵarma jaıynda bolǵan soń, onyń ıesi haqynda da toqtala ketýge týra keledi.
Ádebıet • 18 Qańtar, 2023
Dáýletkereıdiń «Jigerin» tyńdap, tereńine boılaı alǵan adam dúnıege qalaı qaraıdy dep oılaısyz? Tipti tereńine demeı-aq qoıaıyq, eptep-eptep túısinýge jetken júrek ıesiniń ózi osal bolmasyna bás tiger edik. Negizi kúıdi túsinedi degennen góri, túısinedi, sezinedi degen ońdyraq shyǵar. Biraq dúnıeniń bári sol sezinýden týmaı ma? Eger qazaq tyńdarmandary óziniń tól mádenıetiniń shańyraǵyn kótergen qadaý-qadaý ilki týyndylarymen aýyzdanyp óskende, bizdiń búgingi jaǵdaıymyz qazirgiden kósh ilgeri bolar edi ǵoı. Árıne, qazaq ónerindegi oqshaý tulǵa, onyń ishinde saz álemine orasan zor olja salǵan Dáýletkereı Shyǵaıulynyń mýzykalyq murasyna kelgende osylaı deýge májbúrmiz.
Ádebıet • 17 Qańtar, 2023
Onyń keıipkerleri álemniń ár túkpirinde názik túpki senimi men kózge kóriner-kórinbes úmit jibine ilinip ómir súrip jatady. Shybyn kep qonsa, shyrt etip synyp túskeli turǵan qyldan jińishke, bálkim qylyshtan ótkir bolýy múmkin adamzattyń túpsenimi. Áıtpese, kúndelikti ómirde kisi balasynyń senbeıtini joq. Tipti túpki senimdi dinı, ıa bolmasa basqalarymen shatastyrýǵa bolmaıtyn shyǵar.
