Jánibek ÁLIMAN
Jánibek ÁLIMAN«Egemen Qazaqstan»
218 materıal tabyldy

Ádebıet • 12 Qyrkúıek, 2023

Bir názik sáýleden bastalǵan...

«О́ńimde me edi, túsimde me edi?» dep maıdannan Qasymnyń daýysy estilgende eleńdemegen qulaq az kórinedi. Maıdan hattary, urys dalasynan jetken rýhqa toly jazbalar, móltek syrlar kimderdiń nazaryn aýdarmaǵan? Ol kezde qazirgideı toqshylyq joq, keýdelerdi kekirttik almaǵan. Bir-birine súıenisip ómir súrgen taǵdyrlardyń jan saraıynda meıirimnen basqa ne bolsyn? Sondaı synyq kóńil, jetim júrek jandardyń kókirek kózin ashyp, bolmashy bolsa da sáýle túsirip, shýaq shashqannan artyq ne qasıet kerek?

Kıno • 10 Qyrkúıek, 2023

Saq-saq kúlki...

Ilııas Jansúgirovtiń «Qulager» poemasynyń jelisimen túsirilgen rejısser Bolat Mansurovtyń «Qulager» fılminde nebir sumdyqtar oryn almaı ma? Jamby atam dep jalp etkizip suńqar ıakı bir qus atyp túsirgendi joryǵan Baǵdattan kelgen dárýish deısiz be, únemi jyrq-jyrq etip alysyp úretin saıqymazaq pa, áıteýir kóp-aq.

Basylym • 06 Qyrkúıek, 2023

О́negeli ómir órnegi

Árkim jaqsylyq pen jamandyqtyń qaı-qaısynan bolsyn oı túıip, qorytyndy shyǵaryp, oń qa­damǵa ıek artsa, qo­ǵamdyq damý qa­rysh­­taıtynyna se­nip ómir súrý úshin de úlken júrek ıesi bolý kerek shyǵar. Baspadan («Fo­lıant») bıyl ǵana shyqqan, tipti sııa­sy keýip úlgermegen «Árkimniń joly – ártúrli sapar» atty kitapty bir qarap shyqqanda solaı oıladyq.

Zerde • 05 Qyrkúıek, 2023

Táshenovtiń alǵysy

Burynǵy bılerden qalǵan «ádil adam el bastar» degen sóz bar. Ásilinde qaıratker tulǵa el tanyǵan aqyn ıa jazýshy, áldebir belgili adam bolýy shart emes. Júregi taza, kóńli aq, qaıratty, ádiletsizdikke jany tózbegen erjúrektiń biri Tashmuhamet Beısenbaevty bireý bilse, bireý bilmeıdi, árıne. Aqmola jurtyna sińirgen eńbeginen bólek, bul kisiniń ómiri eki tulǵaǵa qatysty estelikti tiriltedi. Sáken Seıfýllın hám Jumabek Táshenov týraly.

Ahmet Baıtursynuly • 05 Qyrkúıek, 2023

Tórt tilde shyqqan tańdamaly mura

Ana tilimiz Abaıdan Ahmet Baıtursynulyna amanattalyp, ult ustazy tórt qubylasyn teń etip, til bilimin negizdep, jazý emlesin qalyptap, minekeıińiz dep bizge usynyp ketti. Byltyr Aqańnyń 150 jyldyq mereıtoıy aıasynda Shaısultan Shaıahmetov atyndaǵy «Til-qazyna» ulttyq ǵylymı-praktıkalyq ortalyǵynyń uıymdastyrýymen tańdamaly shyǵarmalary alǵash ret tórt tilde basylyp shyqty. Atap aıtqanda, túrik, aǵylshyn, orys tilderine aýdaryldy. Mundaı orasan eńbekti qolǵa alyp, abyroımen atqaryp shyqqan atalǵan ortalyqtyń ókilderi jáne aýdarmashylarymen az-kem sóılesken edik.

Ádebıet • 03 Qyrkúıek, 2023

Mahabbattyń máýeli báıteregi

Abaıdyń «Sen meni ne etesiń?» dep bastalatyn óleńi bar. Bul týraly nebir synshy, aqyn-jazýshylar qalam terbedi. Solardyń arasynan bizge unaıtyny – Talasbek Ásemqulovtyń «Abaıdyń uly jumbaǵy» maqalasy. Onda hakimniń óleńin «tápsirlegen» avtor súıe almaǵan júrektiń jan azabyn aıtady.

Mádenıet • 24 Tamyz, 2023

Shartarapqa shyrqaǵan...

Ár týyndynyń dúnıege kelýi, alǵash aıtylýy nemese oqylyp, oryndalýy, el ishine taralýy, avtordyń ıeliginen «aýa jaıylyp» shyǵyp, jeke dara ǵumyr keshýi óz aldyna bólek áńgime. Áńgime, povest, tipti roman, poemalarǵa arqaý bolyp jatatyndary da az emes. Týýy, ómir súrýi bar da ondaı jaýhar dúnıeler ómirsheń. Tipti avtory umytylyp ket­­ken qanshama óleń halyq áni re­­tinde oryndalyp júr­ge­nin jaq­sy bilemiz.

Ádebıet • 21 Tamyz, 2023

Jyrshylyq ónerdiń mártebesi qandaı?

«Kómekeı áýlıe» degen sóz bar. Bul Buqar jyraýǵa qatysty aıtylǵan. Kómeıi búlkildep sóılegende aýzynan altyn tógilgendeı, aıtqany kelip otyrady eken. Sonymen qatar Qazaq dalasynda kómeıin búlkildetip qoıyp tańdy tańǵa uryp jyr aıtatyndar bar. Ony tuma bastaýynan tartsańyz, tomdarǵa júk.

Ádebıet • 15 Tamyz, 2023

Máńgi jumbaq

Muhtar Maǵaýınniń «О́mir jyry» hıkaıasy kimge bolsyn áser etpeı qoımaıtyn shyǵar, sirá. Tiliniń jatyqtyǵy, bálen-túgen demeı-aq qoıalyq, oqıǵalarynyń tartysty, tabıǵılyǵy, janǵa jaqyndyǵynan bolsa kerek. Sáýleli sezimge oranǵan sát­te­rinde kim de bolsyn keshetin kúı ortaq. Samal qaı jaǵyńnan soǵyp, qalaı terbeıdi?..

Qoǵam • 11 Tamyz, 2023

«Sáýlesi bar urpaq» nasıhaty

Biz jıi qoldanatyn temirqazyq jerde de, kókte de bar. Qazaq temirdi ushtap, jerge qaǵyp, at arqandaıdy. Dúnıeni atqa taqymyn erte tıgizgender bılegen erterekte... Kóktegi temirqazyq juldyzy jarqyrap turmasa, túnde adasasyz.