Avtobýsta ózińnen jasy úlken adamǵa ushyp túregelip oryn berý úshin kisige sonshalyq kóp aqyldyń keregi joq-aý. Otbasynda adam qandaı tárbıe alsa, kóshede, qoǵamdyq oryndarda munysy taıǵa tańba basqandaı kórinip turady emes pe? Biraq qaı ata-ana «avtobýsta kózińdi tas jumyp, qulaqqabyńdy kıip otyra ber» dep úıdegi balasynyń sanasyn bóten oımen laılaıdy deısiń. Soǵan qaraǵanda, adamnyń mádenıetti bolmaǵy úıdegi alǵan tárbıesine qosa, «Tirlikte kóp jasaǵandyqtan kórgen bir tamashamyz» dep Máshhúr Júsip Kópeıuly aıtpaqshy, ár adamnyń ómirden durys sabaq túıindeı bilýine baılanysty bolsa kerek-ti.

Úlkenge – qurmet, kishige izet kórsetý, kishipeıil, sypaıy bolý, ádepten ozbaý, «siz» dep sóıleý, keristirmeı kelistirý, qaǵystyrmaı qabystyrý ejelden qazaqy mentalıtetke tán qasıetter. Alaıda soǵan qaramastan halqymyzdyń dástúrli jón-joralǵylaryn aıaqasty etetin ádepsiz jaıttarǵa kýá bolǵan sátte burynǵy ata-babalarymyzdyń sol danalyǵyn ańsap, kóńilimizge kirbiń uıalaıtyn kezder de joq emes. Áleýmettik jelidegi óner adamdary jaıynda daqpyrtty darııadaı shaıqaý men shaıpaý áńgimege áýestiktiń sońǵy ýaqytta órt sharpyǵan qamystaı tez laýlap ala jónelýi alańdatady.
«Ana ánshi óıtip jatyr eken, myna ártis sóıtip qoıtypty» degen syńaıdaǵy sybystar, syrttaı jasalǵan dolbarlar sarala qanat aranyń gýildegen uıasyn eske salatyndaı ma-aý. Tipti, ónerin halqy qadirlegen abzal aǵa-apalarymyz ben qazirgi estrada sheberleri jaıynda da qaıdaǵy bireýler jelbýaz áńgimeni jeldeı úrlep, aýyzdaryna ıe bola almaı jatqanda únsiz qalmaı, biz de buǵan óz oıymyzdy bildire ketkendi jón sanadyq.
Sondaǵy baıqalǵan jaǵymsyz bir ádet – máseleniń baıybyna barmastan mańdaıymyzdaǵy jaryq juldyzdarymyzǵa tas laqtyrý, ónerdegi asyldarymyzdy baǵalaýdyń ornyna basyp-janshý, birine-birin aıdap salý, «ana ánshi myna ánshiniń qolyna sý quıýǵa da jaramaıdy», «ana bir ánshi tek toıda ǵana án salyp, qulqynnyń qudyǵyna túsip júr», «oınaǵan bir-aq rólin maldanyp ómir súrip jatqan ártister bar», t.s.s. pysh-pyshtar. Eshkimniń júıkesi temirden jaralmaǵan. Sosyn álgi paqyrdyń da pendeshilikpen oılanbastan birdeńe deı salýy esh ǵajap emes. «Ákesin urǵan talaıdy kórip edim, al arbaǵa baılap sabaǵandy kórgenim osy» depti ǵoı baıaǵyda bireý. Sol aıtpaqshy, halyq tóbesine kóterip, ázdektegen az zııalymyzǵa til tıgizbeı, qaıta mereıin ósiretin jaqsy tilekter aıtpasaq, myna túrimizben jaqyn mańda órkenıetke ótýimiz, mádenıetti el bolýymyz qıyn-aý, sirá.
Memleket basshysy Nursultan Nazarbaev: «Mádenıet – ulttyń bet-beınesi, rýhanı bolmysy, jany, aqyl-oıy, parasaty. О́rkenıetti ult, eń aldymen, tarıhymen, mádenıetimen, ultyn ulyqtaǵan uly tulǵalarymen, álemdik mádenıettiń altyn qoryna qosqan úlkendi-kishili úlesimen maqtanady. Sóıtip, tek óziniń ulttyq tól mádenıeti arqyly ǵana basqaǵa tanylady» degen bolatyn. Al jaqynda Elbasynyń baǵdarlamalyq maqalasy jaryq kórdi. Munda el Prezıdenti Táýelsizdik jyldarynda tabysqa jetken, elimizdiń ár óńirinde turatyn túrli jastaǵy, san alýan etnos ókilderi týraly, aqylymen, qolymen, darynymen zamanaýı Qazaqstandy jasap júrgen adamdardy qoǵamǵa tanytý, olarǵa aqparattyq qoldaý jasaý kerektigin basa aıtqan edi.
Búgingi tańda otandyq rýhanı qundylyqtardyń ishinde ásirese án óneri qanatynyń kókke órlep turǵany taǵy shyndyq. El erkesi, qazaqtyń bulbuly Bıbigúl, Ermek, Álibek, Eskendir, Rozadaı mańdaıaldy maıtalmandar jolyn jalǵastyrǵan keıingi talantty ul-qyzdar jarqyrap óner áleminen ózindik oryndaryn alýda. Sonyń biri mıllıardtardy ónerine súısintken Dımash, «Almatynyń túnderi-aı» dep Reseıdiń ánshi qyzy Nıýshaǵa án salǵyzǵan Qaırat, Uly Dala balasy Tóreǵalı, «Túrkvıjn – 2014» saıysynda jasyndaı jarq etken Janar qyzymyz, t.b. sańlaqtarymyz Qazaq eliniń án ónerin barynsha nasıhattap, Alash jurtynyń rýhyn asqaqtatyp júr. Bulardy «anadan mynaý artyq, ne kem» dep bóle-jarmaı, qazaq estradasynyń tutas aǵzasy retinde qarastyrsaq qaıtedi. Olardy ónerdiń biri kózi, ekinshisi qulaǵy hám tili dep baǵalaı alǵanymyzda ǵana adymymyz alǵa baspaq. О́ıtkeni ár daryn ıesiniń ózine ǵana tán daralyǵy bar. Ekeýi de azyq bola turyp nannyń ornyn eshqashan qant almastyra almaıtyny sııaqty jaıt qoı bul da. Ras, «О́nerge árkimniń de bar talasy» demekshi, qazir án, ánshi týraly kim bolsyn sol syn soǵyp otyrady. О́ner ıeleriniń arasyn jalǵaıtyn jip izdeýdiń ornyna jik salý, bóle-jarý, jala jabý men dálelsiz synaýdyń aıaǵy adamdardyń bir-birin sotqa súıreý álegine ulaspasa bolǵany áıteýir.
Qarashash Toqsanbaı,
«Egemen Qazaqstan»
Jansaı Smaǵulov kúmis medaldi ıelendi
Sport • Búgin, 09:37
Pnevmonııanyń 52 jáne 3 ólim jaǵdaıy tirkeldi
Qazaqstan • Búgin, 09:27
Elimizde 568 adam koronavırýstan jazylyp shyqty
Koronavırýs • Búgin, 09:18
Elimizde bir táýlikte qansha adam vırýs juqtyrdy
Koronavırýs • Búgin, 09:07
Sport • Keshe
Elimizde alǵash ret «Domalaq ana» operasy sahnalandy
Aımaqtar • Keshe
ShQO aýmaǵynda shekteý sharalary 20 naýryzǵa deıin uzartyldy
Aımaqtar • Keshe
SQO polısııasynda 374 qyz-kelinshek qyzmet atqarady
Aımaqtar • Keshe
Qostanaılyq «Tobyl» Qazaqstan sýperkýbogyn jeńip aldy
Aımaqtar • Keshe
Almatynyń ortasyndaǵy kóshe opyrylyp qaldy
Aımaqtar • Keshe
Teńiz kenishindegi bes avtobýs órtiniń sebebi anyqtaldy
Aımaqtar • Keshe
Boksshylar ázirge tórt qola aldy, taǵy ekeýi fınalda
Sport • Keshe
Taraz qalasynda 135 otbasy baspanaly boldy
Aımaqtar • Keshe
Jansaı Smaǵulov júldege talasady
Sport • Keshe
Almatynyń bas sanıtary Jandarbek Bekshın jańa qaýlyǵa qol qoıdy
Aımaqtar • Keshe
Ekologııa mınıstrligi Qaraǵandydaǵy arystan jóninde pikir bildirdi
Aımaqtar • Keshe
8 naýryz kúni hokkeıden balalar týrnıri ótedi
Aımaqtar • Keshe
Elordanyń Dostyq úıinde 8 naýryzǵa oraı qaıyrymdylyq aksııasy ótti
Aımaqtar • Keshe
Sport • Keshe
Oraldyq magıstranttar qazaq ádebıetin oqıdy
Aımaqtar • Keshe
Álem elderindegi koronavırýsqa qatysty ahýalǵa sholý
Álem • Keshe
Qazaqstannyń qaı óńirleri «sary» aımaqta tur
Qazaqstan • Keshe
Dzıýdodan Parıjdegi týrnır Qazan qalasyna aýystyryldy
Sport • Keshe
Atyraý oblysynda gazdan ýlanǵan tórt adam qaıtys boldy
Aımaqtar • Keshe
Aımaqtar • Keshe
Teńiz kenishinde 5 avtobýs otqa orandy
Aımaqtar • Keshe
Pnevmonııanyń 42 jáne 2 ólim jaǵdaıy tirkeldi
Qazaqstan • Keshe
Qazaqstanda koronavırýstan jazylǵandar sany 200 myńnan asty
Qazaqstan • Keshe
О́tken táýlikte 832 adamnyń koronavırýs juqtyrǵany anyqtaldy
Qazaqstan • Keshe
Qazaqstan men О́zbekstan medısına salasynda yntymaqtastyqty nyǵaıtady
Medısına • 05 Naýryz, 2021
Almatyda jaýyn-shashyn saldarynan kólikterdi aǵash basyp qaldy
Aımaqtar • 05 Naýryz, 2021
Qazaqstannyń 7 oblysynda aýa raıyna baılanysty eskertý jarııalandy
Aýa raıy • 05 Naýryz, 2021
Kóktemdegi UBT 10-naýryzda bastalady
Bilim • 05 Naýryz, 2021
Úkimette «Nur Otan» partııasynyń saılaýaldy baǵdarlamasyn iske asyrý jónindegi shtabtyń otyrysy ótti
Úkimet • 05 Naýryz, 2021
Almatyda «Jyl qusy-2021» kórmesi bastaldy
О́ner • 05 Naýryz, 2021
Ashyq qosymshasy arqyly tekseriletin JSN málimetteri qaıda jiberiledi
Qoǵam • 05 Naýryz, 2021
Eki-aq tórti bar eken, qalǵanynyń bári bes...
Aımaqtar • 05 Naýryz, 2021
Ár sala úzdikterine qurmet tanytty
Aımaqtar • 05 Naýryz, 2021
Almaty taýlarynda qar kóshkini júredi
Ekologııa • 05 Naýryz, 2021
Jańa maýsymda jergilikti oıynshylarǵa senim artty
Aımaqtar • 05 Naýryz, 2021
AQSh-tyń eki shtatynda betperde taqpaýǵa ruqsat etildi
Álem • 05 Naýryz, 2021
«Qoǵamdyq baqylaý týraly» zań jobasy jarııalandy
Qoǵam • 05 Naýryz, 2021
Aldaǵy 9 naýryzda Bas sanıtardyń jańa qaýlysy kúshine enedi
Medısına • 05 Naýryz, 2021
Atyraýda túrmedegiler týysymen eki táýlikke kezdese alady
Aımaqtar • 05 Naýryz, 2021
Elordalyqtar aqpan aıynda MÁMS-ke 3,2 mlrd teńgeden asa jarna aýdardy
Aımaqtar • 05 Naýryz, 2021
Nurlan Ermekbaev reseılik áriptesi armııa generaly Sergeı Shoıgýmen telefon arqyly sóılesti
Qoǵam • 05 Naýryz, 2021
Aımaqtar • 05 Naýryz, 2021
Bıyl Jańaqorǵan aýdanynan kún elektr stansııasy paıdalanýǵa beriledi
Aımaqtar • 05 Naýryz, 2021
Almatyda gashısh satqan azamat ustaldy
Qoǵam • 05 Naýryz, 2021
«Qazaqaltyn» kenishinen 122 mln teńgeniń altyny urlandy
Aımaqtar • 05 Naýryz, 2021
Qostanaı oblysynda «Kóktem - 2021» oqý-jattyǵý sharasy ótti
Aımaqtar • 05 Naýryz, 2021
Fýtzaldan «Evro-2022» dodasynyń irikteý oıyndary ótti
Sport • 05 Naýryz, 2021
Rýslan Beketaev jańa qyzmetke taǵaıyndaldy
Taǵaıyndaý • 05 Naýryz, 2021
Elordada aǵashtar men butalardy qoıandardan qorǵaý jumysy júrip jatyr
Aımaqtar • 05 Naýryz, 2021
«Ashyq» qosymshasyn 27 almatylyq kásipker synaqtan ótkizýde
Aımaqtar • 05 Naýryz, 2021
Elimizidiń kólik saqshylary polıseı áıelderdi tól merekecimen quttyqtady
Qazaqstan • 05 Naýryz, 2021
Gúlshara Ábdiqalyqova aıaýly analardy merekesimen quttyqtady
Aımaqtar • 05 Naýryz, 2021
Qazaqstanda taǵy bir mereke paıda bolady
Qazaqstan • 05 Naýryz, 2021
ShQO turǵyny 230 keliden astam maraldyń múıizin urlaǵan
Aımaqtar • 05 Naýryz, 2021
Grand Slam: Eldos Smetov fınalǵa shyqty
Sport • 05 Naýryz, 2021
Qaraǵandyda jol apatynan 3 adam qaıtys boldy
Aımaqtar • 05 Naýryz, 2021
Batys Qazaqstanda bıyl koronavırýs juqtyrǵandar sany 4 myńnan asty
Medısına • 05 Naýryz, 2021
Almatyda ózin Antıkor qyzmetkeri retinde tanystyrǵan alaıaq sottaldy
Aımaqtar • 05 Naýryz, 2021
ForteBank pen Qazposhta yntymaqtastyq týraly memorandýmǵa qol qoıdy
Ekonomıka • 05 Naýryz, 2021
Elordadaǵy Almaty aýdanynyń turǵyn alaptary úshin mobıldi poshta jumys isteıdi
Qoǵam • 05 Naýryz, 2021
Uqsas jańalyqtar