Pikirler
Keıde tirshiliktiń kúıbeńinen qajyp júrgen kúnderde meni bir birine uqsaıtyn birneshe oqıǵa udaıy oılantýshy edi. О́ıtkeni qazir qoǵamda qara jumys istemeı-aq sharshap, dińkelep júrgen adamdar óte kóp. Oıdan ýaıym-qaıǵyǵa, kúızeliske túskenderdi jıi ushyratatyn boldyq. Mundaıda sonyń barlyǵy ne úshin degen saýaldyń týary anyq qoı?!
30 Qyrkúıek, 2020
«Dodo pıssa» nege zańymyzdy syılamaıdy?
Gazetimizdiń buǵan deıingi nómiriniń birinde «Qazaqsha jaz» qozǵalysy týraly habarlaǵan edik. Bul jobaǵa qatysýshylar kún saıyn memlekettik tilde málimet taratpaıtyn túrli kompanııalardyń áleýmettik paraqshalaryna kirip, qazaqsha aqparat berýin surap ótinish qaldyrady.
29 Qyrkúıek, 2020
«Er – eldiń yq jaǵynyń qalasy, jel jaǵynyń panasy», «Emenniń ıilgeni – synǵany, erdiń eki sóılegeni – ólgeni», «Eli kúıingende kúıingen batyr, eli súıingende súıingen batyr, eregeste bir ózi myńǵa tatyr», «Erdiń synshysy – eli» dep er balany erlikke baýlýda ulttyq dástúr men tanymnyń bereri mol bolǵan.
28 Qyrkúıek, 2020
Dostyqtyń dárgeıinde kim bar, kim joq?!.
Jumystyń joǵarǵy jaǵynda Jazýshylar alleıasy bar. Alleıa Abaı kóshesiniń boıynda jatyr. Ilııas, Sáken, Beıimbettiń músini tur. Tóńirektegi halyq úshin demalýǵa, krosspen shuǵyldanýǵa taptyrmas meken. Biz de bir mezgil baryp turamyz. Oılanýǵa, oı qorytýǵa yńǵaıly. Ádettegi keshki serýende velosıped tepken bir balaqaımen qaqtyǵysyp qala jazdadym. «Baıqap júr» dep ári qaraı kete berdim. Bir kezde álgi balaqaıdyń sol bir sátte aıtqan sózi oıyma orala ketti. Qudaıym-aý, ne dep edi?! Esime tústi: «Brat, bylaı tur».
25 Qyrkúıek, 2020
Elimen etene jaqyn aralasyp, kem-ketigin túgendep, halqynyń batasyn alǵan bıliktiń kósegesi kógeretini, sonyń arqasynda memlekettiń de dáýleti artyp, basqalarmen báseke barysynda oq boıy ozyq bolatyny beseneden belgili. Bılik pen qoǵam arasyndaǵy turaqty dıalog ornatý ázirge Qazaq bıliginiń aldyna qoıǵan murat-maqsaty ǵana...
24 Qyrkúıek, 2020
Álemdi ábigerge salǵan indettiń qarqynyn ázirge áleýmettik araqashyqtyq saqtap qana álsirete alamyz. Sharasyzdan jasalyp jatqan bul qadamnyń keri áseri – oqshaýlanǵan jurttyń qarym-qatynasyn onlaın baılanys qamtamasyz etip, ınternetke táýeldilik shamadan tys asyp ketti. Sondyqtan gadjetten qashyqtyq ustaýdyń da mańyzy arta tústi.
23 Qyrkúıek, 2020
Qıly-qıly taǵdyrlar bolatyny sııaqty adam minezi de san alýan. Ol – jeke tulǵanyń bolmysynan, sózinen, kúndelikti qarym-qatynasynan kórinis tabatyn erekshe mánge ıe qubylys. Isine uqyptylyq, sypaıylyq, sezimtaldyq, qaıyrymdylyq, meıirimdilik, adaldyq, sabyrlyq, jaıdarylyq, keshirimshildik, qarapaıymdylyq sııaqty asyl qasıetterdi boıyna darytyp, jan-jaǵyna shuǵyla-nuryn sebelep júretin ishki mádenıetke baı jandy qazaq ejelden kórkem minezdi adam dep aıryqsha baǵalaǵan.
22 Qyrkúıek, 2020
Eýropalyq ataýlardan kóz súrinedi...
Zamanaýı irgetasy myńjyldyqtar toǵysynda qalanyp, sanaýly jyldar ishinde-aq ǵalamat sulý shaharǵa, naǵyz ýrbanıstik jaýharǵa aınalǵan elordamyz halqymyzdyń bolmysyn áıgilep tur. Uly dalanyń qaq tórinen oryn tepken eńseli shahar búginde aıshyqty astanaǵa aınaldy.
21 Qyrkúıek, 2020
«Sen netken baqytty ediń keler urpaq, Qaraımyn elesińe men tańyrqap, Jańǵyrtyp jer saraıyn sen kelgende, Kórpemdi men jatarmyn qyrda qymtap» dep jyrlaǵan edi qazaqtyń daýylpaz aqyny Qasym Amanjolov.
18 Qyrkúıek, 2020
Ýaqyttar men halyqtar keńistigindegi árbir ult pen ulystyń tarıhy sekildi qazaqtyń da tutas tarıhy – dıalogtar tarıhy. Zaman men zaman, dala men adam, baba pen urpaq, han men qara, halyq pen bılik dıalogy. Bizdiń tarıhty bir jaqty monolog retinde qaraýǵa bolmaıdy, ol birdiń ǵana sózi emes, birdiń zary emes, birdiń sheri emes, árqashan biri birinen sóz suraǵan, sózge kezek suraǵan, sózge toqtaǵan, dat aıtqan, dil aıta almaǵandy til aıtqan, til aıta almaǵandy qobyz ben dombyra aıtqan, áıteýir birtutas suhbatty, syrlasýdy, sherlesýdi, aqyldasýdy, keńesýdi ulttyq erekshelik, ulttyq qundylyq retinde qalyptastyra alǵan tarıh.
17 Qyrkúıek, 2020
Buqaralyq aqparat quraldarynda elimizdiń pálenshe degen ǵalymy álemdik syılyq alypty, túgenshe degen jazýshysy sheteldik medal ıelenipti degen aqparattar jıi jarııalanady. Árıne, otandastarymyzdyń eńbegi shartaraptyń burysh-buryshynda moıyndalyp jatsa, qýanamyz ǵoı. Biraq osyndaı marapattardyń kóbeıýi túrli oıǵa jeteleıdi.
16 Qyrkúıek, 2020
«Adam degen bir jalańash nárse. Minez, aqyl, sóz onyń kıimi esepti. Osylar kórkem bolsa, jurt kózine kórikti, súıkimdi kórinedi» degen eken Máshhúr Júsip Kópeev. Danyshpan Lev Tolstoı «aqylyńa azyqty kóp berýge tyrys» dese, Fedor Dostoevskıı «adam boıyndaǵy baǵalaýǵa laıyq qasıet – aqyl emes. Qaıta sol aqyldy basqaratyn qasıetter: minez, júrek, meıirimdilik, taza oı» depti.
15 Qyrkúıek, 2020
Bálkim, Edgar Ponyń keıipkeri («Chelovek tolpy») sekildi aǵylyp ótip jatqan adamdar nópirine qulyqsyz ıa qyzyǵýshylyqpen kóz salyp otyratyn kúı árbir adamda bolatyn shyǵar. Bolady ǵoı, adam bolǵan soń. Qoǵam kóshesindegi qym-qýyt qarbalas qaı sátte de nazar aýdartady. Kimdi kóresiz? Neni ańǵarasyz?
14 Qyrkúıek, 2020
Adam kapıtalynan aqsha aıaýǵa bolmaıdy
Eń alǵash ótken ǵasyrdyń orta sheninde amerıkalyq ekonomıster «Adam kapıtaly» degen uǵymǵa teorııalyq turǵydan anyqtama berip, mán-mańyzyn, damytýdyń joldaryn kórsetken eken. Sodan bergi aralyqta adam kapıtaly kez kelgen memlekettiń, qoǵamnyń, ekonomıkanyń negizgi myzǵymas tuǵyry ekeni dáleldendi.
11 Qyrkúıek, 2020
Balalary men nemere-shóbereleriniń qýanyshy men qyzyǵyna marqaıyp, ómirdiń altyn arqaýy – ata-baba dástúrin úzip almaı, uly kóshti urpaq jarastyǵymen jalǵastyrý, eshnársege muqtaj bolmaý, aınalasyndaǵy úlken-kishiniń qurmetine bólenip, abyroı bıiginen tabylý – úlken ǵanıbet!
10 Qyrkúıek, 2020
Qazir buqaralyq aqparat quraldarynda sóz erkindigi týraly áńgime qozǵalyp jatady. Ásirese Batysta bul másele jıi kóteriledi. Bir jaǵynan durys. Demokratııasy damyǵan álemde senzýra bolmaýy kerek. Biraq taıaqtyń eki ushy sekildi, sóz erkindiginiń shekteletin tusy bar.
09 Qyrkúıek, 2020
Qaısy bir etnostyń ózine tán, san ǵasyrlardan beri úzilmeı kele jatqan qundylyǵy bolady. Osy qundylyq qaýymdy ydyratpaı tutastandyryp turady. Iаǵnı ol qundylyq – syrtqy áserlerdiń keri áreketinen saqtaıdy. Nemis oqymystysy V.Gýmbold aıtqandaı, ulttyń joıylyp ketýden saqtap turatyn danyshpan rýhanı ustyny bolady. Sol ustyndy urpaqtan urpaqqa buzbaı jalǵastyra alǵan jurt qana búgingideı jahandaný dáýirinde basqa mádenıettiń jetegine jutylyp ketpeı, óz betimen ómir súre alady.
08 Qyrkúıek, 2020
«Tık-tokqa» toqtam salý kerek pe?
Jýyrda ınternettegi «Tık-tok» jelisinde bıyl 175 jyldyǵy atalyp ótip jatqan Abaı Qunanbaıulynyń sýretine jan bitirgen beınetaspasy taralyp, áp-sátte myńdaǵan kórilimge ıe boldy.
07 Qyrkúıek, 2020
Ulttyq dástúrmen qosh aıtysamyz ba?
El Prezıdenti bıylǵy Joldaýy arqyly elimizdegi otbasylyq-demografııalyq ahýalǵa óziniń alańdaýshylyǵyn bildirdi. Bul máselege Memleket basshysynyń basa nazar aýdarýy, shyn máninde, atalǵan salada sheshimin kútken túıtkilder barshylyq ekenin ańǵartty.
04 Qyrkúıek, 2020
Qazaqtyń jany qaıda demeńiz, qazaqtyń jany – qara óleńde. Áýlıe qara óleń, osynaý baıtaq jurttyń ary da, jany da, zary da, bary da sende emes pe?!. Basynan ótkergen alaǵaı da bulaǵaı taǵdyry, júrek keshirgen jadaǵaı dáýirleri, jaraly jyldar da, aqjaınaq zaman da, jonaraqasymen sezgen joıqyn derti men serti de sende eken ǵoı, qasıetti qara óleń! Qasterli janyn qara qylyshqa saqtaıtyn baıaǵynyń batyrlary sekildi, halyq ta óz janyn sózde, sózdi óleń keıpinde saqtaıdy eken.
03 Qyrkúıek, 2020